-
7.
stawać się przyczyną ujawnienia lub powstania czegoś dotąd ukrytego albo nieistniejącego samodzielnie -
ATEMATYCZNY
-
- uwalniać energię; emocje; wyobraźnię; parę wodną; szkodliwe substancje; tlen, tlenek węgla, tlenki azotu; metan; toksyny; zanieczyszczenia; czynniki rakotwórcze; promieniowanie; dźwięki
- uwalniać do atmosfery, do środowiska; do wód; do organizmu
-
Z eksploatacją zakładu związana będzie emisja substancji gazów i pyłów, hałasu, odpadów i ścieków opadowych. Z kotłowni do powietrza uwalniane będą tlenki azotu, ditlenki siarki, pył zawieszony oraz tlenek węgla.
źródło: NKJP: R.Nadaj: Wójt między młotem a kowadłem: Protest nie słabnie, Tygodnik Ciechanowski, 2007-10-17
Zmiany niespecyficzne nie zależą bezpośrednio od rodzaju i siły stresora i przebiegają w trzech etapach: mobilizacji - kiedy organizm mobilizuje swoje siły, uwalnia energię [...], rozstrojenia [...] i destrukcji [...].
źródło: NKJP: Jerzy Stochmiałek: Występowanie stresu w sytuacjach kryzysów życiowych, 2008
Trzeba zakładać instalacje chłodzące, które ochronią mechanizm przed przegrzaniem. Im więcej tych wspomagających urządzeń, tym więcej wewnętrznego kurzu i wewnętrznej pary wodnej, uwalnianej za sprawą tarcia i różnic temperatur.
źródło: NKJP: Magdalena Tulli: Sny i kamienie, 1999
15 lat temu, 26 kwietnia 1986 roku, o godzinie 1.23 nad Czarnobylem pojawił się słup ognia wysokości 150 metrów. Płonął jeden z reaktorów elektrowni, uwalniając promieniowanie równe wybuchowi kilkudziesięciu bomb atomowych, takich jak w Hiroszimie.
źródło: NKJP: Barbara Matoga: Po Czarnobylu, Dziennik Polski, 2001-04-27
Sami nigdy nie wiemy, jaki będzie nasz następny kawałek. Wszystko dzieje się w naszych głowach, a kiedy przychodzimy na próbę, uwalniamy te dźwięki.
źródło: NKJP: E.Wa: Trudno określić ich brzmienie, Nowiny Raciborskie, 2002-07-10
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. uwalniam
uwalniamy
2 os. uwalniasz
uwalniacie
3 os. uwalnia
uwalniają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. uwalniałem
+(e)m uwalniał
uwalniałam
+(e)m uwalniała
uwalniałom
+(e)m uwalniało
uwalnialiśmy
+(e)śmy uwalniali
uwalniałyśmy
+(e)śmy uwalniały
2 os. uwalniałeś
+(e)ś uwalniał
uwalniałaś
+(e)ś uwalniała
uwalniałoś
+(e)ś uwalniało
uwalnialiście
+(e)ście uwalniali
uwalniałyście
+(e)ście uwalniały
3 os. uwalniał
uwalniała
uwalniało
uwalniali
uwalniały
bezosobnik: uwalniano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę uwalniał
będę uwalniać
będę uwalniała
będę uwalniać
będę uwalniało
będę uwalniać
będziemy uwalniali
będziemy uwalniać
będziemy uwalniały
będziemy uwalniać
2 os. będziesz uwalniał
będziesz uwalniać
będziesz uwalniała
będziesz uwalniać
będziesz uwalniało
będziesz uwalniać
będziecie uwalniali
będziecie uwalniać
będziecie uwalniały
będziecie uwalniać
3 os. będzie uwalniał
będzie uwalniać
będzie uwalniała
będzie uwalniać
będzie uwalniało
będzie uwalniać
będą uwalniali
będą uwalniać
będą uwalniały
będą uwalniać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. uwalniajmy
2 os. uwalniaj
uwalniajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. uwalniałbym
bym uwalniał
uwalniałabym
bym uwalniała
uwalniałobym
bym uwalniało
uwalnialibyśmy
byśmy uwalniali
uwalniałybyśmy
byśmy uwalniały
2 os. uwalniałbyś
byś uwalniał
uwalniałabyś
byś uwalniała
uwalniałobyś
byś uwalniało
uwalnialibyście
byście uwalniali
uwalniałybyście
byście uwalniały
3 os. uwalniałby
by uwalniał
uwalniałaby
by uwalniała
uwalniałoby
by uwalniało
uwalnialiby
by uwalniali
uwalniałyby
by uwalniały
bezosobnik: uwalniano by
bezokolicznik: uwalniać
imiesłów przysłówkowy współczesny: uwalniając
gerundium: uwalnianie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. uwalnianie
uwalniania
D. uwalniania
uwalniań
C. uwalnianiu
uwalnianiom
B. uwalnianie
uwalniania
N. uwalnianiem
uwalnianiami
Ms. uwalnianiu
uwalnianiach
W. uwalnianie
uwalniania
imiesłów przymiotnikowy czynny: uwalniający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. uwalniający
uwalniający
uwalniający
uwalniające
uwalniająca
D. uwalniającego
uwalniającego
uwalniającego
uwalniającego
uwalniającej
C. uwalniającemu
uwalniającemu
uwalniającemu
uwalniającemu
uwalniającej
B. uwalniającego
uwalniającego
uwalniający
uwalniające
uwalniającą
N. uwalniającym
uwalniającym
uwalniającym
uwalniającym
uwalniającą
Ms. uwalniającym
uwalniającym
uwalniającym
uwalniającym
uwalniającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. uwalniający
uwalniający
uwalniające
uwalniające
D. uwalniających
uwalniających
uwalniających
uwalniających
C. uwalniającym
uwalniającym
uwalniającym
uwalniającym
B. uwalniających
uwalniających
uwalniających
uwalniające
N. uwalniającymi
uwalniającymi
uwalniającymi
uwalniającymi
Ms. uwalniających
uwalniających
uwalniających
uwalniających
imiesłów przymiotnikowy bierny: uwalniany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. uwalniany
uwalniany
uwalniany
uwalniane
uwalniana
D. uwalnianego
uwalnianego
uwalnianego
uwalnianego
uwalnianej
C. uwalnianemu
uwalnianemu
uwalnianemu
uwalnianemu
uwalnianej
B. uwalnianego
uwalnianego
uwalniany
uwalniane
uwalnianą
N. uwalnianym
uwalnianym
uwalnianym
uwalnianym
uwalnianą
Ms. uwalnianym
uwalnianym
uwalnianym
uwalnianym
uwalnianej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. uwalniani
uwalniani
uwalniane
uwalniane
D. uwalnianych
uwalnianych
uwalnianych
uwalnianych
C. uwalnianym
uwalnianym
uwalnianym
uwalnianym
B. uwalnianych
uwalnianych
uwalnianych
uwalniane
N. uwalnianymi
uwalnianymi
uwalnianymi
uwalnianymi
Ms. uwalnianych
uwalnianych
uwalnianych
uwalnianych
odpowiednik aspektowy: uwolnić
-
+ uwalniać + CO -
Zob. wolny
-
+ uwalniać + CO