sączyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

5.

powoli wpajać komuś jakieś treści lub wzbudzać w kimś jakieś uczucia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

sączyć jad, jakieś idee, ironię, kłamstwo, lęk, nienawiść, obawy, pesymizm, propagandę, truciznę, wątpliwości, złość, zwątpienie
sączyć latami
sączyć do mózgów, do czyjegoś umysłu, do uszu
sączyć w czyjąś duszę, w młode umysły, w serce, w świadomość, w ucho
sączyć codziennie, długo, dzień w dzień, systematycznie, wytrwale
przestać sączyć

Cytaty

	Radio w rękach politruków sączyło nam w uszy trujące jady teorii względności, absurdy darwinowskie, brednie o impresjonistach oraz bajduły o odległych galaktykach. źródło: KWSJP: Andrzej Szczypiorski: Oręż oświecenia, Wprost, 1997, nr 46
	To chyba właśnie wtedy zrozumieli, że prócz strachu przed Ciechankiem jest w nich nienawiść, którą ten sączył w nich tak długo. źródło: KWSJP: Dariusz Koźlenko: Coś w ludziach pękło, Ozon, 2005, nr 13
	Już dziś zatrudnilibyśmy nowych ludzi, ale bez przerwy sączone są im obawy, że to prywatne, że padnie, że nigdzie później nie znajdą roboty... źródło: KWSJP: Jan Dziadul: Prywatyzacja oddziału kopalni skłóciła załogę „Czeczotta”, Polityka, 1995, nr 22
	Tak więc Kujawski odnajdywał w swym życiu błogosławioną harmonię. I tylko jedna sprawa sączyła niepokój w jego serce. źródło: KWSJP: Andrzej Szczypiorski: Początek, 1986
	Matka sączyła mi w ucho jak mantrę: - Jak zaczną strzelać, padnij, jak zaczną strzelać, padnij. Przykryją cię trupy. Ocalejesz. źródło: KWSJP: Ewa Berberyusz: Moja teczka, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	sączę	sączymy
2 os.	sączysz	sączycie
3 os.	sączy	sączą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sączyłem +(e)m sączył	sączyłam +(e)m sączyła	sączyłom +(e)m sączyło	sączyliśmy +(e)śmy sączyli	sączyłyśmy +(e)śmy sączyły
2 os.	sączyłeś +(e)ś sączył	sączyłaś +(e)ś sączyła	sączyłoś +(e)ś sączyło	sączyliście +(e)ście sączyli	sączyłyście +(e)ście sączyły
3 os.	sączył	sączyła	sączyło	sączyli	sączyły

bezosobnik: sączono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę sączył będę sączyć	będę sączyła będę sączyć	będę sączyło będę sączyć	będziemy sączyli będziemy sączyć	będziemy sączyły będziemy sączyć
2 os.	będziesz sączył będziesz sączyć	będziesz sączyła będziesz sączyć	będziesz sączyło będziesz sączyć	będziecie sączyli będziecie sączyć	będziecie sączyły będziecie sączyć
3 os.	będzie sączył będzie sączyć	będzie sączyła będzie sączyć	będzie sączyło będzie sączyć	będą sączyli będą sączyć	będą sączyły będą sączyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		sączmy
2 os.	sącz	sączcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sączyłbym bym sączył	sączyłabym bym sączyła	sączyłobym bym sączyło	sączylibyśmy byśmy sączyli	sączyłybyśmy byśmy sączyły
2 os.	sączyłbyś byś sączył	sączyłabyś byś sączyła	sączyłobyś byś sączyło	sączylibyście byście sączyli	sączyłybyście byście sączyły
3 os.	sączyłby by sączył	sączyłaby by sączyła	sączyłoby by sączyło	sączyliby by sączyli	sączyłyby by sączyły

bezosobnik: sączono by

bezokolicznik: sączyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: sącząc

gerundium: sączenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sączenie	sączenia
D.	sączenia	sączeń
C.	sączeniu	sączeniom
B.	sączenie	sączenia
N.	sączeniem	sączeniami
Ms.	sączeniu	sączeniach
W.	sączenie	sączenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: sączący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	sączący	sączący	sączący	sączące	sącząca
D.	sączącego	sączącego	sączącego	sączącego	sączącej
C.	sączącemu	sączącemu	sączącemu	sączącemu	sączącej
B.	sączącego	sączącego	sączący	sączące	sączącą
N.	sączącym	sączącym	sączącym	sączącym	sączącą
Ms.	sączącym	sączącym	sączącym	sączącym	sączącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	sączący	sączący	sączące	sączące
D.	sączących	sączących	sączących	sączących
C.	sączącym	sączącym	sączącym	sączącym
B.	sączących	sączących	sączących	sączące
N.	sączącymi	sączącymi	sączącymi	sączącymi
Ms.	sączących	sączących	sączących	sączących

imiesłów przymiotnikowy bierny: sączony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	sączony	sączony	sączony	sączone	sączona
D.	sączonego	sączonego	sączonego	sączonego	sączonej
C.	sączonemu	sączonemu	sączonemu	sączonemu	sączonej
B.	sączonego	sączonego	sączony	sączone	sączoną
N.	sączonym	sączonym	sączonym	sączonym	sączoną
Ms.	sączonym	sączonym	sączonym	sączonym	sączonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	sączeni	sączeni	sączone	sączone
D.	sączonych	sączonych	sączonych	sączonych
C.	sączonym	sączonym	sączonym	sączonym
B.	sączonych	sączonych	sączonych	sączone
N.	sączonymi	sączonymi	sączonymi	sączonymi
Ms.	sączonych	sączonych	sączonych	sączonych

Składnia

	+	sączyć	+	CO
Rz_osobowy	+	sączyć	+	MOWA WPROST

Pochodzenie

psł. *sǫčiti, *sǫčǫ 'powodować wyciekanie, przeciekanie cieczy, wysychanie'

Czasownik kauzatywny do psł. *sekti / sękti, *sękǫ (którego kontynuanty nie są poświadczone w językach słowiańskich) 'wyciekać'.
Tu należą także: siąkać, siąknąć, dziś zwykle w czasownikach przedrostkowych, np. na-siąkać / na-siąknąć, prze-siąkać / prze-siąknąć.