-
3.
przejmować po poprzednich pokoleniach i minionych czasach dorobek, tradycje lub przekonania -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
-
hiperonimy: przejmować
-
- dziedziczyć kulturę, tradycję, wartości
- dziedziczyć po poprzednikach; po komunizmie
-
Społeczeństwo polskie dziedziczy po okupacji na pół świadome, ale mocno zakorzenione przekonanie, że w nowoczesnym życiu gospodarczym najważniejszą funkcją jest handel.
źródło: KWSJP: Kazimierz Wyka: Życie na niby. Pamiętnik, 1958
Kraje budujące socjalizm dziedziczą po kapitalistycznej przeszłości nierównomierność rozwoju ekonomicznego, politycznego i kulturalnego, która w okresie przejściowym nie ulega zatarciu, a jedynie złagodzeniu.
źródło: KWSJP: Jarosław Ładosz: Przeciw pustym frazesom, 1984
[...] mężczyźni dziedziczą i przejmują ukształtowane przez tradycję pensum oczekiwań wobec kobiecości, mężczyzna ulega pewnemu kulturowemu zapotrzebowaniu na z góry określony rodzaj kobiecości, tak jak kobieta daje się ostatecznie prowadzić pewnemu kulturowemu zapotrzebowaniu na męskość.
źródło: KWSJP: Christian Skrzyposzek: Wolna Trybuna, 1985
[...] był to motyw zapewne wędrowny, wspólny i charakterystyczny dla dziedziczonej po wiekach średnich mentalności zdolnej do łączenia przeciwieństw, do przeżywania świętości poprzez paradoksalne modelowanie nieba na wzór i podobieństwo stosunków ziemskich.
źródło: KWSJP: Jerzy Ziomek: Renesans, 1973
Zaufania społeczeństwa nie można dziedziczyć ani przejmować w ramach „historycznej schedy”.
źródło: KWSJP: Juliusz Miroszewski: Finał klasycznej Europy, 1997
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. dziedziczę
dziedziczymy
2 os. dziedziczysz
dziedziczycie
3 os. dziedziczy
dziedziczą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. dziedziczyłem
+(e)m dziedziczył
dziedziczyłam
+(e)m dziedziczyła
dziedziczyłom
+(e)m dziedziczyło
dziedziczyliśmy
+(e)śmy dziedziczyli
dziedziczyłyśmy
+(e)śmy dziedziczyły
2 os. dziedziczyłeś
+(e)ś dziedziczył
dziedziczyłaś
+(e)ś dziedziczyła
dziedziczyłoś
+(e)ś dziedziczyło
dziedziczyliście
+(e)ście dziedziczyli
dziedziczyłyście
+(e)ście dziedziczyły
3 os. dziedziczył
dziedziczyła
dziedziczyło
dziedziczyli
dziedziczyły
bezosobnik: dziedziczono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę dziedziczył
będę dziedziczyć
będę dziedziczyła
będę dziedziczyć
będę dziedziczyło
będę dziedziczyć
będziemy dziedziczyli
będziemy dziedziczyć
będziemy dziedziczyły
będziemy dziedziczyć
2 os. będziesz dziedziczył
będziesz dziedziczyć
będziesz dziedziczyła
będziesz dziedziczyć
będziesz dziedziczyło
będziesz dziedziczyć
będziecie dziedziczyli
będziecie dziedziczyć
będziecie dziedziczyły
będziecie dziedziczyć
3 os. będzie dziedziczył
będzie dziedziczyć
będzie dziedziczyła
będzie dziedziczyć
będzie dziedziczyło
będzie dziedziczyć
będą dziedziczyli
będą dziedziczyć
będą dziedziczyły
będą dziedziczyć
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. dziedziczmy
2 os. dziedzicz
dziedziczcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. dziedziczyłbym
bym dziedziczył
dziedziczyłabym
bym dziedziczyła
dziedziczyłobym
bym dziedziczyło
dziedziczylibyśmy
byśmy dziedziczyli
dziedziczyłybyśmy
byśmy dziedziczyły
2 os. dziedziczyłbyś
byś dziedziczył
dziedziczyłabyś
byś dziedziczyła
dziedziczyłobyś
byś dziedziczyło
dziedziczylibyście
byście dziedziczyli
dziedziczyłybyście
byście dziedziczyły
3 os. dziedziczyłby
by dziedziczył
dziedziczyłaby
by dziedziczyła
dziedziczyłoby
by dziedziczyło
dziedziczyliby
by dziedziczyli
dziedziczyłyby
by dziedziczyły
bezosobnik: dziedziczono by
bezokolicznik: dziedziczyć
imiesłów przysłówkowy współczesny: dziedzicząc
gerundium: dziedziczenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. dziedziczenie
dziedziczenia
D. dziedziczenia
dziedziczeń
C. dziedziczeniu
dziedziczeniom
B. dziedziczenie
dziedziczenia
N. dziedziczeniem
dziedziczeniami
Ms. dziedziczeniu
dziedziczeniach
W. dziedziczenie
dziedziczenia
imiesłów przymiotnikowy czynny: dziedziczący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. dziedziczący
dziedziczący
dziedziczący
dziedziczące
dziedzicząca
D. dziedziczącego
dziedziczącego
dziedziczącego
dziedziczącego
dziedziczącej
C. dziedziczącemu
dziedziczącemu
dziedziczącemu
dziedziczącemu
dziedziczącej
B. dziedziczącego
dziedziczącego
dziedziczący
dziedziczące
dziedziczącą
N. dziedziczącym
dziedziczącym
dziedziczącym
dziedziczącym
dziedziczącą
Ms. dziedziczącym
dziedziczącym
dziedziczącym
dziedziczącym
dziedziczącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. dziedziczący
dziedziczący
dziedziczące
dziedziczące
D. dziedziczących
dziedziczących
dziedziczących
dziedziczących
C. dziedziczącym
dziedziczącym
dziedziczącym
dziedziczącym
B. dziedziczących
dziedziczących
dziedziczących
dziedziczące
N. dziedziczącymi
dziedziczącymi
dziedziczącymi
dziedziczącymi
Ms. dziedziczących
dziedziczących
dziedziczących
dziedziczących
imiesłów przymiotnikowy bierny: dziedziczony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. dziedziczony
dziedziczony
dziedziczony
dziedziczone
dziedziczona
D. dziedziczonego
dziedziczonego
dziedziczonego
dziedziczonego
dziedziczonej
C. dziedziczonemu
dziedziczonemu
dziedziczonemu
dziedziczonemu
dziedziczonej
B. dziedziczonego
dziedziczonego
dziedziczony
dziedziczone
dziedziczoną
N. dziedziczonym
dziedziczonym
dziedziczonym
dziedziczonym
dziedziczoną
Ms. dziedziczonym
dziedziczonym
dziedziczonym
dziedziczonym
dziedziczonej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. dziedziczeni
dziedziczeni
dziedziczone
dziedziczone
D. dziedziczonych
dziedziczonych
dziedziczonych
dziedziczonych
C. dziedziczonym
dziedziczonym
dziedziczonym
dziedziczonym
B. dziedziczonych
dziedziczonych
dziedziczonych
dziedziczone
N. dziedziczonymi
dziedziczonymi
dziedziczonymi
dziedziczonymi
Ms. dziedziczonych
dziedziczonych
dziedziczonych
dziedziczonych
odpowiednik aspektowy: odziedziczyć
-
+ dziedziczyć + CO + (po KIM) -
Zob. dziedzic