-
1.
zębami rozgniatać coś lub oddzielać części tego -
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Jedzenie i jego przygotowanie
czynności związane z jedzeniem
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Świat zwierząt
zwyczaje i zachowania zwierząt
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
czynności i stany fizjologiczne -
- gryźć bułkę, chleb, cukierki, czekoladę, jabłko, marchewkę, orzechy, pestki, słonecznik; pokarm; gryźć trawę, obrok, siano, ziarna, źdźbło;
- gryźć cygaro, długopis, fajkę, ołówek;
- gryźć zębami, nie mieć czym gryźć
- gryźć i żuć, gryźć i łykać, gryźć i połykać, gryźć i przełykać
-
Patrzyłem zachwycony, jak gryzie w zamyśleniu ołówek, jak dotyka delikatnie palcami komputera, jak przeciąga się i ziewa, zmęczona ślęczeniem nad książkami [...].
źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Pogoda dla wszystkich, 2003
Stary legionista gryzł baranią pieczeń i popijał z cynowego kubka.
źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1996
Możesz przezwyciężyć trudne chwile, korzystając ze sprawdzonych sposobów [...], wypij szklankę ciepłego mleka; gryź marchewkę, ogórek, jabłko, seler; gryź pestki słonecznika lub dyni.
źródło: NKJP: Gazeta Wyborcza,1995-11-14
Rafał Maćkowski, który w jednym z meczów doznał złamania szczęki, ma wstawione płytki do szczęki, jest już po operacji, nie może na razie gryźć, musi jeść papki.
źródło: NKJP: Zapłaciliśmy frycowe, Dziennik Polski, 2002-05-15
Chlusnął sobie prosto do ust potężny haust mętnej, obrzydliwej w smaku, palącej cieczy. Skrzywił się, otrząsnął ze wstrętem i dalej, zajadle gryząc i przełykając, napychał się jedzeniem.
źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski:Światło i lęk. Opowiadania starej daty, 2003
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. gryzę
gryziemy
2 os. gryziesz
gryziecie
3 os. gryzie
gryzą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. gryzłem
+(e)m gryzł
gryzłam
+(e)m gryzła
gryzłom
+(e)m gryzło
gryźliśmy
+(e)śmy gryźli
gryzłyśmy
+(e)śmy gryzły
2 os. gryzłeś
+(e)ś gryzł
gryzłaś
+(e)ś gryzła
gryzłoś
+(e)ś gryzło
gryźliście
+(e)ście gryźli
gryzłyście
+(e)ście gryzły
3 os. gryzł
gryzła
gryzło
gryźli
gryzły
bezosobnik: gryziono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę gryzł
będę gryźć
będę gryzła
będę gryźć
będę gryzło
będę gryźć
będziemy gryźli
będziemy gryźć
będziemy gryzły
będziemy gryźć
2 os. będziesz gryzł
będziesz gryźć
będziesz gryzła
będziesz gryźć
będziesz gryzło
będziesz gryźć
będziecie gryźli
będziecie gryźć
będziecie gryzły
będziecie gryźć
3 os. będzie gryzł
będzie gryźć
będzie gryzła
będzie gryźć
będzie gryzło
będzie gryźć
będą gryźli
będą gryźć
będą gryzły
będą gryźć
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. gryźmy
2 os. gryź
gryźcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. gryzłbym
bym gryzł
gryzłabym
bym gryzła
gryzłobym
bym gryzło
gryźlibyśmy
byśmy gryźli
gryzłybyśmy
byśmy gryzły
2 os. gryzłbyś
byś gryzł
gryzłabyś
byś gryzła
gryzłobyś
byś gryzło
gryźlibyście
byście gryźli
gryzłybyście
byście gryzły
3 os. gryzłby
by gryzł
gryzłaby
by gryzła
gryzłoby
by gryzło
gryźliby
by gryźli
gryzłyby
by gryzły
bezosobnik: gryziono by
bezokolicznik: gryźć
imiesłów przysłówkowy współczesny: gryząc
gerundium: gryzienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. gryzienie
gryzienia
D. gryzienia
gryzień
C. gryzieniu
gryzieniom
B. gryzienie
gryzienia
N. gryzieniem
gryzieniami
Ms. gryzieniu
gryzieniach
W. gryzienie
gryzienia
imiesłów przymiotnikowy czynny: gryzący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. gryzący
gryzący
gryzący
gryzące
gryząca
D. gryzącego
gryzącego
gryzącego
gryzącego
gryzącej
C. gryzącemu
gryzącemu
gryzącemu
gryzącemu
gryzącej
B. gryzącego
gryzącego
gryzący
gryzące
gryzącą
N. gryzącym
gryzącym
gryzącym
gryzącym
gryzącą
Ms. gryzącym
gryzącym
gryzącym
gryzącym
gryzącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. gryzący
gryzący
gryzące
gryzące
D. gryzących
gryzących
gryzących
gryzących
C. gryzącym
gryzącym
gryzącym
gryzącym
B. gryzących
gryzących
gryzących
gryzące
N. gryzącymi
gryzącymi
gryzącymi
gryzącymi
Ms. gryzących
gryzących
gryzących
gryzących
imiesłów przymiotnikowy bierny: gryziony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. gryziony
gryziony
gryziony
gryzione
gryziona
D. gryzionego
gryzionego
gryzionego
gryzionego
gryzionej
C. gryzionemu
gryzionemu
gryzionemu
gryzionemu
gryzionej
B. gryzionego
gryzionego
gryziony
gryzione
gryzioną
N. gryzionym
gryzionym
gryzionym
gryzionym
gryzioną
Ms. gryzionym
gryzionym
gryzionym
gryzionym
gryzionej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. gryzieni
gryzieni
gryzione
gryzione
D. gryzionych
gryzionych
gryzionych
gryzionych
C. gryzionym
gryzionym
gryzionym
gryzionym
B. gryzionych
gryzionych
gryzionych
gryzione
N. gryzionymi
gryzionymi
gryzionymi
gryzionymi
Ms. gryzionych
gryzionych
gryzionych
gryzionych
-
Rzżywotny + gryźć + CO + (CZYM) -
psł. *gryzti 'rozdrabniać zębami; ranić zębami, kąsać'