Sikorki w Polsce. Wszystko, co musisz o nich wiedzieć.

Parki, lasy i ogrody wypełniają piękne śpiewy ptaków, które nadają klimatyczny dźwięk każdej z pór roku. Wśród nich możemy usłyszeć sikorki, należące do rzędu wróblowatych. Powszechnie występują na wszystkich kontynentach oprócz Arktyki. Czy wiedziałeś, że w Polsce możesz spotkać aż kilka gatunków tych ptaków? Chcesz wiedzieć, co jedzą sikorki (szczególnie zimą) oraz jak wyglądają? Koniecznie przeczytaj nasze kompendium na ich temat. 

Sikorki w Polsce 

W Polsce zaobserwujesz 7 gatunków sikorek, z czego lazurowa jest niezwykle rzadko spotykana. 

Sikorki należą do migrantów częściowych. Niektóre zostają w tym samym miejscu przez cały rok, a inne na okres zimowy odlatują do ciepłych krajów. 

W Polsce wszystkie gatunki sikor są pod ścisłą ochroną.

Jak długo żyją sikorki?

Sikorki żyją około 10 lat. Wiek najstarszego znanego nam zaobrączkowanego ptaka tego gatunku to 15 lat!

Co jedzą sikorki?

Do podstawowych pokarmów, którymi żywią się sikorki należą:

• niewielkie owady: gąsienice, pająki
• jaja 
• nasiona
• larwy np. motyli
• bezkręgowce
• owoce

W ciężkich, zimowych warunkach, nie pogardzą padliną. W wyniku braku głównego pożywienia są zdolne polować na inne zwierzęta np. nietoperze hibernujące w jaskiniach. Wydłubują im oczy i zajadają się ich mózgami oraz mięśniami. 

Czym dokarmiać sikorki zimą?

Od Ciebie najchętniej zjedzą słoninę. Nie może ona zawierać soli ani innych przypraw. Powinna być umieszczona w nienasłonecznionym miejscu, w dodatku z dala od kotów, psów czy innych zwierząt. Pamiętaj o regularnej wymianie słoniny, ponieważ szybko jełczeje. Dokarmiaj je zimą także niesolonymi, oskubanymi nasionami słonecznika, owocami, pokruszonymi orzechami włoskimi oraz nasionami konopi.

Polecamy Ci kule zimowe czy krążki tłuszczowe ze słoniną i ziarnami, które znajdziesz w naszym sklepie zoologicznym TuZwierzaki.pl. 

Sikorka bogatka (zwyczajna)

Jest to kojarzona przez wszystkich, najsłynniejsza sikorka. Pewnie jak myślisz o tych ptakach, to pierwsza przychodzi Ci na myśl właśnie ona. W zimie obok karmnika napotkasz większą liczbę samców, gdyż samiczki wolą wygrzewać swe piórka w cieplejszych krajach.

Bogatka to niewielki ptak, lecz jest to największa ze wszystkich sikorek, dlatego jej nazwa po łacinie brzmi Parus major. Mierzy ok. 14-16 cm i waży do 30 g. Ubarwienie bogatki jest bardzo charakterystyczne. Jej głowa jest czarna z białymi plamami na policzkach. Dziób ma czarny, krótki i mocny. Charakterystycznym elementem bogatki jest słonecznie żółty brzuszek, przez którego środek przebiega czarny pas zwany krawatem. U samic kończy się ona na brzuchu, lecz u samców schodzi dużo niżej. U płci męskiej będzie on grubszy i wyraźniejszy. Czarny krawat odgrywa niezwykle istotną rolę u samców bogatki. Ustala on bowiem hierarchię. Im grubsza pręga, tym silniejsza pozycja dominanta. Taki samiec alfa ma pierwszeństwo w spożywaniu pokarmu, bez tracenia energii na bójki o słoninkę. 

Niestety, samiczki przy wyborze partnera nie zwracają uwagi na krawat. Dla nich liczy się barwa brzuszka samca. Dobrze odżywiony ptaszek płci męskiej będzie miał intensywniejszy żółty kolor w tej okolicy. Dlatego w zimie tak ważne jest dokarmianie tych ptaków! Jeśli posilisz sikorkę bogatkę w tym trudnym okresie, jej żółte zabarwienie brzuszka będzie bardziej nasycone. Za tym idzie powodzenie u samiczek oraz szansa na stworzenie rodziny.

Bogatka jest bardzo ruchliwa i głośna, często wydaje charakterystyczne dźwięki. Wykazuje się także wielką odwagą. Gdy przyjdzie jej stanąć w obronie gniazda, potrafi być naprawdę brutalna. 

Nie przeszkadza jej wielkomiejski szum, więc zauważysz ją nawet w parku podczas niedzielnej przechadzki. Wraz z modraszką chętnie odwiedzą Twój karmnik postawiony na parapecie lub powieszony w ogródku. Bogatka zamieszkuje budki, dziuple i lęgówki.  Chcesz pomóc umeblować jej mieszkanko? Zgromadź sierść swojego psa lub kota i pozostaw ją w miejscu dostępnym dla tych ptaków. Z radością uwiją sobie z tego gniazdko.

Jakie gatunki sikorek możesz jeszcze spotkać? Opis i wygląd

Oprócz bogatki mamy do omówienia dodatkowo kilka gatunków, na które możesz natknąć się w Polsce. 

Sikorka modraszka

Modraszka mierzy do 12 cm oraz waży ok. 14 gramów. Wyróżnia ją dominująca część upierzenia w kolorze niebieskim oraz błękitna czapeczka, zwana berecikiem. Właśnie od tych kolorów pochodzi jej nazwa modra, czyli niebieska.

Sikory widzą odcienie nadfioletu. Dzięki temu rozpoznają m.in. swoją płeć. Niebieskie pióra samicy odbijają mniej tych fal, upierzenie samca zaś świeci w oczach innych ptaków. 

Modraszka zasiedla głównie rzadkie lasy liściaste i mieszane. Dlatego też chętnie osiedla się w parkach, sadach czy ogrodach. Razem z bogatką będą stałymi bywalcami przy Twoim karmniku. 

Sikorka sosnówka

Sikorka sosnówka to ptak mniejszy od bogatki. Mierzy ok. 11,5 cm oraz waży 9-10 gramów. Ma czarną głowę, na której delikatnie odstaje niewielki czub. Posiada białe policzki i białą plamką na karku. Jej grzbiet jest szarawy, a spód ciała biały z kremowymi bokami. U sosnówki nie znajdziesz żółtego zabarwienia. 

Sosnówka zamieszkuje lasy iglaste i mieszane, preferując te z dużą ilością świerków. Stąd jej nazwa, która nawiązuje do siedlisk tego ptaka. W koronach drzew zakłada gniazda i tam chroni się przed drapieżnikami. Żywi się głównie owadami, larwami i nasionami świerków. W Polsce najchętniej przebywa na północy i w górach.

Sikorka czubatka

Nazwa tego ptaszka pochodzi od unikatowego irokeza na jego głowie, którego ustawienie zależy od emocji. Ruch czuba tej sikory dopasowuje się nawet do pieśni, która jest prezentowana przez samca w trakcie godów. Czubatka mierzy 11-12 cm, a jej waga waha się między 10-15 gramów. 

Posiada jasnobrązowe skrzydła oraz jasny brzuszek. Tym, co wyróżnia ją od innych gatunków jest czarno-biały, spiczasty czub na głowie. Z tyłu wygląda on jak druga "twarz" czubatki. Ma za zadanie odstraszać drapieżniki oraz inne ptaki. 

Czubatkę możesz spotkać w lasach, wśród drzew iglastych. Mieszka w dziuplach lub innych leśnych zakamarkach. Preferuje trzymać się z dala od siedzib ludzkich i wybiera pożywienie z karmników postawionych w lasach. 

Sikorka uboga

Nazwa ubogiej wywodzi się od jej mało kolorowego i niczym niewyróżniającego się upierzenia. Ma szarą główkę, szarobrązowy grzbiet oraz biały brzuch. U ubogiej możesz zauważyć podbródek w kształcie trójkąta, z czubkiem na dziobie, który odróżnia ją od czarnogłówki. 

Uboga mierzy około 11,5-13 cm. Jej liczebność jest najmniejsza spośród wszystkich sikorek. 

Sikorka czarnogłówka

Czarnogłówka mierzy około 13 cm. Zawdzięcza swoją nazwę czarnej czapeczce, która sięga aż do potylicy. Tradycyjnie posiada białe policzki oraz jasny brzuszek. Czarnogłówkę od ubogiej pozwala rozróżnić podbródek, który u tej pierwszej jest szerszy, kwadratowy i nie sięga do klatki piersiowej. Poza tym te ptaki wyglądają bardzo podobnie. Ciężko na pierwszy rzut oka zidentyfikować, który to który. Natomiast z łatwością możesz te dwa gatunki odróżnić po dźwiękach, które wydają, gdy śpiewają. 

Czarnogłówka unika szumu i hałasu, dlatego nie spotkasz jej w aglomeracjach miejskich. Preferuje przebywanie w lasach iglastych oraz mieszanych. 

Sikorka lazurowa 

Lazurowa występuje w Polsce tylko w zimę, lecz nie cyklicznie. Dlatego jest tak unikalna i trudna do zaobserwowania. Mierzy ok. 13 cm i waży od 11 do 13 gramów. 

Próżno szukać u niej żółtych odcieni. Jej skrzydła w lazurowym kolorze widocznie wyróżniają się przy białym brzuszku i głowie. Na śniegu również nie ominiesz jej morskiego upierzenia. Wokół oczu posiada czarne paski łączące się z tyłu główki. Mają one chronić ptaka przed drapieżnikami oraz promieniami słonecznymi. W Polsce ostatni raz widziana była w Michałowicach-Wieś w styczniu 2021 roku.

Lubi przebywać w lasach liściastych albo mieszanych. 

Dokarmiaj ptaki razem z TuZwierzaki.pl

Dokarmiane latających przyjaciół zimą, szczególnie mroźną, jest bardzo istotne. W TuZwierzaki.pl wiemy, jakie to ważne, dlatego zobacz pokarm dla ptaków zimujących. Znajdziesz tam kolby, kule oraz karmy, które dostarczą niezbędnych składników odżywczych, których ptaki szukają w pożywieniu. Możesz zainstalować w swoim ogrodzie lub na balkonie karmnik, do którego będziesz regularnie wsypywać mieszanki ziaren i orzechów. Dzięki zawieszkom w kolbach czy kulach bez problemu powiesisz je na gałęzi pobliskiego drzewa. Zapewnij również ptakom dostęp do świeżej wody. 

Jeśli potrzebujesz pomocy przy wyborze pokarmu dla ptaków, skontaktuj się z nami. Ekipa TuZwierzaki.pl zawsze Ci pomoże. 

Bibliografia:

https://ptasia.gazetka.eu/wp/2007/11/krawat-bogatki/

https://animalia.bio/pl/eurasian-blue-tit

https://www.poznan.lasy.gov.pl/sikorki

https://pl.wikipedia.org/wiki/Bogatka_(ptak)

https://kopalniawiedzy.pl/sikora-bogatka-hibernacja-sen-zimowy-nietoperze-Pipistrellus-Peter-Estok-gory-Bukk,8454

https://przyrodadlasosnowca.wordpress.com/2018/10/30/sikora-lazurowa-ptasia-pieknosc-zza-wschodniej-granicy/