Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: 1. PRZYWRZEĆ

Następne hasło: PRZYWRZEĆ SIĘ »

2. PRZYWRZEĆ (2) vb pf

Teksty nie oznaczają é.

Fleksja

inf	przywrzeć

praet
	pl
3	m pers	przywarli

inf przywrzeć (2). ◊ [praet 3 pl m pers przywarli.]

Sł stp, Cn brak, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) i XVIII w.

Znaczenia

Zamknąć, przymknąć (2)
- a. Umieścić kogoś w pomieszczeniu zamkniętym, zamknąć komuś drogę wyjścia, ograniczyć możliwość poruszania się (2)
  - Przen: Przyprzeć do muru argumentami w dyskusji (1)
- b. [Zwrot: »przywrzeć drzwi«]

Zamknąć, przymknąć [kogo, co] (2):

a. Umieścić kogoś w pomieszczeniu zamkniętym, zamknąć komuś drogę wyjścia, ograniczyć możliwość poruszania się [kogo] (2): Introcludere, Wnątrz zámknąć/ przywrzeć kogo. Mącz 173c.

Przen: Przyprzeć do muru argumentami w dyskusji [z czym] (1): A nie ták iáko cżyni X⟨iądz⟩ K⟨anonik⟩ nas chcąc przywrzeć z ſwoim ſię wywárćiem/ tak w tym co nam o Papieżá zádáie: iáko y w tym że nas chcąc vcżyć/ ſam ſię [...] vcżyć niechce. CzechEp 90.

b. [Zwrot: »przywrzeć drzwi«: obrócili ſye tyłem do niego/ y przywárli drzwi które były w przyśioⁿku kośćioła iego JanSyjon Q2 (Linde).]

Formacje współrdzenne cf 1. ODEWRZEĆ.

Cf PRZYWARTY