Legenda (coś, co należy przeczytać; coś do czytania; od łac. legere – czytać) – opowieść albo zbiór opowieści o postaci czy postaciach historycznych (lub też uważanych za historyczne). Zazwyczaj przekazywana w formie ustnej na długo przed utrwaleniem na piśmie. Legendy opowiadają o mędrcach, świętych, władcach, politykach, wojownikach lub innych popularnych bohaterach. Składają się często z nieprawdopodobnych albo nierealnych motywów. Różnią się od mitów tym, że mają podstawy historyczne i opowiadają o ludziach, a nie bogach. Najbardziej znane legendy dotyczą świętych (Jerzy, Mikołaj), wojowników (król Artur i jego rycerze), czy przestępców (Faust, Robin Hood). Współczesne składają się zazwyczaj z biograficznych plotek i anegdot dotyczących bohaterów kultury masowej.

Legendy wywodzą się z ustnej tradycji, niekiedy przekazywanej z pokolenia na pokolenie. Niezapisane jeszcze, nowożytne legendy, badacze zazwyczaj zaliczają do folkloru. W ustnej tradycji, przekazywanej przez wieki, niełatwo było zachować wszystkie dokładne szczegóły wydarzeń. Jeszcze trudniej było wyjaśnić ich przyczyny w taki sposób, aby nie było wątpliwości, co do możliwych motywów, które skłoniły bohaterów do takiego, a nie innego działania. To, co odróżnia legendę od mitu, bajki czy baśni, to właśnie jej związki z wydarzeniami i postaciami historycznymi. Legenda odnosi się zawsze do jakiegoś wydarzenia lub osoby, które lokalizuje w dokładnie określonym miejscu.

Podstawowym typem legend są legendy biograficzne, które zazwyczaj opowiadają o całym życiu bohatera lub też skupiają się na najważniejszych wydarzeniach z nim związanych. W zależności od tego, kto jest bohaterem opowieści, mówi się o legendach świętych (hagiograficznych), wojowników (bohaterskich), władców czy polityków (politycznych)

Obok legend biograficznych badacze wyróżniają legendy miejsca i obyczaju (etiologiczne). Legendy miejsca opowiadają o wydarzeniach związanych z sanktuarium, miejscowością, górą i.t.p. Wyjaśniają znaczenie miejsc oraz ich nazwy. Natomiast legendy związane z jakimś obyczajem podają przyczyny różnych zwyczajów, zachowań lub rytuałów.

Legendy polskie

W tradycji polskiej utrwaliły się zwłaszcza legendy związane z Gnieznem, Kruszwicą czy Krakowem.  Za najstarszy zapis legend polskich uważa się powszechnie opowieści zawarte w pierwszej księdze Kroniki Galla Anonima, powstałej prawdopodobnie w latach 1113–1116. Otwierająca Kronikę opowieść o Popielu i Piaście została, jak uważają badacze, zaczerpnięta z legendy dynastycznej.  Fabuła najstarszej polskiej legendy związana jest z problem gościnności.

(na podstawie Wikipedii)

Legendy, podania, mity. W tej kategorii młody miłośnik czytania znajdzie w szkolnej bibliotece tytuły książkowe z legendami, podaniami i mitami z różnych stron świata - od tych rodzinnych, po takie, które pochodzą z odległych, egzotycznych krajów.