Rozdział 5 - Organ antymonopolowy i ochrony konsumenta - Przeciwdziałanie praktykom monopolistycznym i ochrona interesów konsumentów.
Dziennik Ustaw
Dz.U.1999.52.547 t.j.
Akt utracił moc Wersja od: 1 stycznia 2001 r.
Rozdział 5
Organ antymonopolowy i ochrony konsumenta
Organ antymonopolowy i ochrony konsumenta
1.
Zadania z zakresu przeciwdziałania praktykom monopolistycznym, rozwoju konkurencji i ochrony interesów konsumentów realizuje Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, zwany dalej "Prezesem".2. 1
Prezes jest centralnym organem administracji rządowej.2a.
Prezesa powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów.2b. 2
Prezes Rady Ministrów sprawuje nadzór nad działalnością Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.3.
Wiceprezesów Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów powołuje i odwołuje, na wniosek Prezesa, Prezes Rady Ministrów.4.
Prezes wykonuje zadania, o których mowa w ust. 1, przy pomocy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.5. 3
Prezesowi podlega Inspekcja Handlowa.6.
Organizację Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów określa statut nadany, w drodze rozporządzenia, przez Prezesa Rady Ministrów.1.
W skład Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wchodzi centrala w Warszawie oraz delegatury w Bydgoszczy, Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Poznaniu, Wrocławiu i w Warszawie.1a.
Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, właściwość miejscową i rzeczową delegatur Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.2.
Delegaturami Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kierują dyrektorzy, powoływani i odwoływani przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.3.
Wicedyrektorów delegatur Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów powołuje i odwołuje, na wniosek dyrektorów tych delegatur, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.1.
Do zakresu działania Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów należy:1)
sprawowanie kontroli przestrzegania przez przedsiębiorców przepisów o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym,2)
badanie kształtowania się cen w warunkach ograniczenia konkurencji,3)
wydawanie, w wypadkach przewidzianych ustawą, decyzji w sprawach przeciwdziałania praktykom monopolistycznym, kształtowania struktur organizacyjnych przedsiębiorców oraz decyzji określających odpowiedzialność podmiotów za stosowanie tych praktyk,3a)
występowanie do przedsiębiorców i związków przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów,3b)
podejmowanie czynności wynikających z przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,4)
prowadzenie rejestru przedsiębiorców, których udział w rynku krajowym przekracza 80%,5)
prowadzenie badań stanu koncentracji gospodarki oraz przedstawienie zainteresowanym podmiotom wniosków w sprawie działań zmierzających do zrównoważenia rynku,5a) 4
nadzorowanie pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom,6)
opracowywanie lub opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących praktyk monopolistycznych, rozwoju konkurencji lub warunków jej powstawania, a także ochrony interesów konsumentów,7)
przygotowywanie rządowych projektów polityki rozwoju konkurencji,7a)
przygotowywanie rządowych projektów polityki konsumenckiej,7b)
składanie wniosków w sprawie zmian przepisów w zakresie ochrony praw konsumentów,7c)
zlecanie wyspecjalizowanym jednostkom i odpowiednim organom kontroli państwowej dokonywania badań przestrzegania praw konsumentów,7d)
współpraca z organami samorządu terytorialnego oraz z krajowymi i zagranicznymi organizacjami społecznymi i innymi instytucjami, do których zadań statutowych należy ochrona interesów konsumentów,7e)
udzielanie pomocy organom samorządu województwa i powiatu oraz organizacjom, do których zadań statutowych należy ochrona interesów konsumentów, w zakresie wynikającym z rządowej polityki konsumenckiej,7f)
inicjowanie konsumenckich badań towarów i usług,7g)
opracowywanie i wydawanie publikacji oraz programów edukacyjnych popularyzujących prawa konsumentów,8)
wykonywanie innych zadań przewidzianych w niniejszej ustawie lub ustawach odrębnych.2.
Decyzje, o których mowa w ust. 1 pkt 3, podpisuje Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów lub osoba przez niego upoważniona.1.
Każdy przedsiębiorca i związek przedsiębiorców, posiadający dokumenty, dane i informacje niezbędne do rozstrzygnięcia sprawy toczącej się przed Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów, jest obowiązany do ich udostępnienia lub przekazania Urzędowi Ochrony Konkurencji i Konsumentów na jego żądanie.2.
Wynikający z ust. 1 obowiązek odnosi się również do spraw określonych w art. 19 ust. 1 pkt 2, 3a, 3b, 4 i 5.3.
Do wiadomości uzyskanych na podstawie ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio art. 20 ust. 4.1.
Przedsiębiorcy oraz ich związki są obowiązane na żądanie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przeprowadzającego kontrolę zapewnić mu warunki do jej wykonania.2.
Przedmiotem kontroli, o której mowa w art. 19 ust. 1 pkt 1, jest ustalenie, czy kontrolowany przedsiębiorca przestrzega przepisów o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym, a w razie naruszenia tych przepisów i wydania decyzji lub wyroków - czy decyzje te i wyroki zostały wykonane.3.
Upoważnieni do przeprowadzania kontroli pracownicy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów mają prawo:1)
wstępu do wszystkich pomieszczeń kontrolowanego przedsiębiorcy,2)
wglądu do dokumentów kontrolowanego przedsiębiorcy oraz żądania odpisów i wyciągów z tych dokumentów,3)
żądania wyjaśnień, także pisemnych, od pracowników kontrolowanego przedsiębiorcy,4)
zbierania danych i informacji dotyczących działalności przedsiębiorcy kontrolowanego również w innych jednostkach organizacyjnych bez potrzeby uzyskiwania dodatkowego upoważnienia,5)
udziału w posiedzeniach organów kolegialnych przedsiębiorcy kontrolowanego,6)
zabezpieczenia dokumentów i innych dowodów,7)
korzystania z opinii biegłych i rzeczoznawców.4.
Wiadomości uzyskane w toku czynności kontrolnych przez pracowników Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów i osoby upoważnione przez ten organ objęte są tajemnicą służbową.5.
Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb przeprowadzania kontroli przestrzegania przez przedsiębiorców przepisów o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym.1.
Wiadomości uzyskane w toku czynności służbowej przez pracowników Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów i osoby upoważnione przez ten organ objęte są tajemnicą przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli przedsiębiorca lub związek podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.2.
Wiadomości, o których mowa w ust. 1, nie mogą być wykorzystane na potrzeby innych postępowań, prowadzonych na podstawie odrębnych przepisów, z zastrzeżeniem ust. 3.3.
Przepis ust. 2 nie dotyczy postępowań karnych prowadzonych przez organy prokuratury lub sądy, z wyłączeniem postępowań z oskarżenia prywatnego.1.
Postępowanie administracyjne w wypadkach przewidzianych w niniejszej ustawie wszczyna się z urzędu lub na wniosek uprawnionego. Nie wszczyna się postępowania, jeżeli od końca roku, w którym zaprzestano stosowania praktyki monopolistycznej, upłynął rok, a w przypadku niewykonania obowiązku zgłoszenia zamiaru łączenia przedsiębiorców - 5 lat. Odmowa wszczęcia postępowania następuje w drodze decyzji.2.
Uprawnionymi do żądania wszczęcia postępowania są:1)
przedsiębiorcy, których interes został lub może być naruszony przez praktykę monopolistyczną, oraz związki takich przedsiębiorców,2)
organy kontroli państwowej i społecznej,3)
organizacje społeczne, do których zadań statutowych należy ochrona interesów konsumentów,4)
organy jednostek samorządu terytorialnego,5)
powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów.3.
Żądanie wszczęcia postępowania wnosi się na piśmie wraz z uzasadnieniem.4.
Nie wszczyna się postępowania administracyjnego, jeżeli z zawartych w żądaniu (wniosku) oraz posiadanych przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów informacji wynika, iż nie zostały naruszone przepisy art. 4, art. 5, art. 7, art. 9, art. 11a ust. 4 i 5 oraz art. 12 ust. 2 i 4. W tym wypadku Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów informuje na piśmie występującego z żądaniem (wnioskiem) o niewszczynaniu postępowania administracyjnego, podając uzasadnienie. Postępowanie jednak wszczyna się, jeżeli w terminie dwutygodniowym uprawniony lub zobowiązany żądanie (wniosek) podtrzyma.1.
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na wniosek strony lub z urzędu może w niezbędnym zakresie ograniczyć pozostałym stronom prawo wglądu w materiał dowodowy załączony przez strony do akt sprawy, jeżeli udostępnienie tego materiału groziłoby ujawnieniem istotnych tajemnic przedsiębiorstwa.2.
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów może w drodze postanowienia zobowiązać wnioskodawcę lub stronę, która wniosła o podjęcie czynności połączonej z kosztami, o złożenie zaliczki na poczet kosztów postępowania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia lub niewykonania tej czynności dowodowej.3.
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów postanowieniem rozstrzyga o kosztach postępowania.4.
W postępowaniu przed Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów stosuje się odpowiednio art. 98-110 i art. 235-315 Kodeksu postępowania cywilnego.Od postanowień wydanych na podstawie art. 21a ust. 1 i 3 służy zażalenie. Przepis art. 10 stosuje się odpowiednio.
1 Art. 17 ust. 2 zmieniony przez art. 1 lit. a) ustawy z dnia 2 marca 2000 r. (Dz.U.00.31.381) zmieniającej nin. ustawę z dniem 6 maja 2000 r.
2 Art. 17 ust. 2b dodany przez art. 1 lit. b) ustawy z dnia 2 marca 2000 r. (Dz.U.00.31.381) zmieniającej nin. ustawę z dniem 6 maja 2000 r.
3 Art. 17 ust. 5 zmieniony przez art. 1 lit. c) ustawy z dnia 2 marca 2000 r. (Dz.U.00.31.381) zmieniającej nin. ustawę z dniem 6 maja 2000 r.
4 Art. 19 ust. 5a dodany przez art. 42 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców (Dz.U.00.60.704) z dniem 1 stycznia 2001 r.