Kanał Mazurski to ponad 50-kilometrowy, polsko-rosyjski szlak wodny. Jego początkowy fragment wypływa z Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, kolejny płynie przez Nizinę Sępopolską i dalej przez terytorium obwodu kaliningradzkiego. Część polska szlaku stanowi 20,2 km, a rosyjska 30,2 km.
Kanał Mazurski to droga wodna, której plany zaczęły być kreślone już w połowie XVII wieku. W zamyśle miał to być szlak łączący system Wielkich Jezior Mazurskich z Bałtykiem. Początkowo zakładano wykorzystanie potencjału spławnego Węgorapy. Kiedy jednak jej urządzenia hydrotechniczne zostały zniszczone podczas wojen napoleońskich, podjęto próbę połączenia jeziora Mamry z Łyną, Pregołą i wreszcie z Morzem Bałtyckim. Dokładna koncepcja kanału powstała w 1849 r., a pierwszy szkic w 1862 r. Uchwała dotycząca budowy została podjęta w 1908 r., a ostateczny projekt zatwierdzono 3 lata później – wtedy też rozpoczęły się prace, które przerwała I wojna światowa. Wznowiono je dopiero po 20 latach z uwzględnieniem znaczenia militarnego kanału. W 1944 r. Niemcy wysadzili wszystkie mosty, doprowadzając stan drogi wodnej do ruiny. Jego odbudową zajęli się później powojenni osadnicy, ale w rzeczywistości nigdy nie został ukończony.
Początkowo kanał miał odpowiadać za wodny ruch handlowy i pasażerski. Dzisiaj można mówić o nim jedynie jako o atrakcji turystycznej, mimo że jest on zamknięty dla żeglugi. Żeglarstwo możliwe jest jedynie na jeziorach Mamry i Rydzówka – to również akweny odpowiednie do nurkowania. Kajakarstwo można uprawiać na wszystkich odcinkach wypełnionych wodą. Okolice kanału z powodzeniem można jednak zwiedzać z perspektywy trasy pieszej i rowerowej ciągnącej się od jeziora Mamry w okolicy wsi Przystań, aż do granicy państwa. Na trasie szczególną uwagę warto zwrócić na 5 śluz:
- w Leśniewie Górnym (na jej terenie znajduje się park linowy),
- Leśniewie Dolnym, Piaskach (jedyna ukończona),
- Bajorach Małych i Długopolu.
Pomiędzy drugą i trzecią śluzą kanał przepływa przez jezioro Rydzówka, które można podziwiać z wysokiej na około 10 m skarpy.
Wzdłuż kanału rozciąga się wiele rezerwatów przyrody, m.in. „Półwysep i pięć wysp na Jeziorze Rydzewskim”, „Bajory”, „Kałeckie Błota”. Chronią one środowisko w naturalnym kształcie, a przede wszystkim ptactwo wodne i bobry, dla których tereny podmokłe stanowią doskonałe warunki do rozmnażania się. Kormoranów czarnych jest tutaj tak dużo, że stanowią już one symbol tego regionu. Do okolicznej flory należą pomniki przyrody i rośliny zagrożone zanikiem.
