Siność siatkowata – przyczyny, objawy i leczenie
Siność siatkowata to defekt kosmetyczny objawiający się czerwononiebieskimi plamami na skórze. Te tworzą siateczkę, a wzór, w jaki się układają, jest stały. Zmiany wynikają z zaburzeń mikrokrążenia. Mogą, ale nie muszą towarzyszyć wielu chorobom. Większość przypadków nie wymaga leczenia. Co warto wiedzieć?
1. Co to jest siność siatkowata?
Siność siatkowata (łac. livedo reticularis), zwana również jako sinica siateczkowata czy sinica marmurkowata to zaburzenie czynności naczyń krwionośnych, które najczęściej dotyczą skóry kończyn, rzadziej tułowia. Uznaje się ją za defekt kosmetyczny, choć często klasyfikuje się również jako chorobę dermatologiczną. Dokładna częstość występowania problemu nie jest znana. Wiadomo, że może on dotyczyć pacjentów w różnym wieku.
Jakie są objawy siności siatkowatej? Typowe jest pojawianie się czerwononiebieskich, sinych lub sinoróżowych plam na skórze, które układają się siateczkowato. Wzór ich ułożenia nie zmienia się. Różna jest za to ich widoczność, ponieważ plamy pod wpływem zimna stają się ciemniejsze i bardziej wyraźne.
2. Przyczyny siności siatkowatej
Livedo reticularis pojawia się w związku z zaburzeniami czynności naczyń na skórze. Jest wynikiem obkurczenia tętniczek z jednoczesnym rozszerzeniem drobnych naczyń żylnych skóry, które są przepełnione odtlenowaną krwią żylną. W rezultacie na skórze pojawiają się specyficzne, mozaikowate plamy.
Sinica siateczkowata może być objawem różnych chorób, głównie autoimmunologicznych. Pojawia się jako zaburzenie w przebiegu takich jednostek chorobowych jak:
- zespół antyfosfolipidowy (ang. antiphospholipid syndrome, APS), zespół Hughesa. To niezapalna układowa choroba tkanki łącznej, cechująca się współwystępowaniem zakrzepicy naczyniowej lub powikłań położniczych oraz krążących przeciwciał antyfosfolipidowych,
- toczeń rumieniowaty układowy i inne choroby układowe tkanki łącznej. Toczeń rumieniowaty układowy TRU (ang. systemic lupus erythematosus, SLE) ma bardzo rożny przebieg, w zależności od tego, które narządy są zaatakowane i w jakim stopniu,
- czerwienica prawdziwa i inne choroby krwi. Czerwienica prawdziwa (polycythemia vera, PV) to choroba nowotworowa szpiku, w przebiegu której dochodzi do nadmiaru krwinek czerwonych,
- reumatoidalne zapalenie stawów (RZS). To choroba tkanki łącznej o podłożu związanym z układem odpornościowym. Ma charakter przewlekły i obejmuje stawy i narządy,
- krioglobulinemia (łac. cryoglobulinemia). To choroba układowa wywołana obecnością we krwi patologicznych białek,
- zespół Sneddona, czyli choroba Sneddona i Wilkinsona, nazywana również podrogową krostkową dermatozą. To rzadka choroba skóry, w przebiegu której obserwuje się uogólnione zmiany skórne o typie krost,
- chłoniaki (łac. lymphoma). To choroby nowotworowe wywodzące się z układu chłonnego (limforetikularnego),
- cukrzyca. To grupa chorób metabolicznych cechujących się podwyższonym poziomem glukozy we krwi (hiperglikemią), która wynika z defektu produkcji lub działania insuliny wydzielanej przez komórki beta trzustki.
Siność siatkowata może się również pojawić jako skutek uboczny działania niektórych leków. Odpowiada za to na przykład bromokryptyna, amantadyna.
Jednak sinica marmurkowata nie musi wiązać się ze schorzeniami. Znane są jej takie postaci jak:
- siność siatkowata fizjologiczna. Charakterystyczne dla niej jest to, że zmiany obejmują głównie kończyny dolne, a znikają po ociepleniu skóry,
- siność siatkowata idiopatyczna. Jej objawem są zmiany, które nie zmniejszają się po ociepleniu skóry,
- siność siatkowata pierwotna. Typowe jest, że zmiany pojawiają się niezależnie od temperatury otoczenia.
3. Diagnostyka i leczenie
Gdy pojawiają się objawy siności siatkowatej, należy się zgłosić do lekarza. Podstawą procesu diagnostycznego są badania, tak podmiotowe, jak i przedmiotowe. Lekarz może zlecić wykonanie badań dodatkowych. Działania zależą od podejrzeń co do przyczyny, ale i rozpoznanego wcześniej schorzenia, które może być powodem pojawienia się siateczkowatych zmian na skórze.
Rozpoznanie problemu zaczyna się od wykluczenie chorób, które mogą być przyczyną nieestetycznych zmian na skórze. Sinicę marmurkowatą różnicuje się z marmurkowatością skóry, a także sinicą związaną z wadami serca czy uszkodzeniem termicznym skóry. Specjaliści są zdania, że w leczeniu należy skupić się na terapii choroby podstawowej, która wywołuje objawy sinicy siateczkowej. Jeśli zaburzenie nie ma związku z żadnym schorzeniem, nie wymaga leczenia. Ważne jest, by unikać ekspozycji na zimno (pod wpływem niskich temperatur dochodzić może bowiem do wzrostu widoczności plam na skórze).
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.