Miraże najczęściej znamy z bajek. Każdy przecież zna historie o idących pustynią podróżnikach, którzy spragnieni i wyczerpani widzą na horyzoncie oazę, albo o marynarzach widzących lewitujące statki. Fatamorgany, choć można je zaobserwować nie wszędzie i tylko w określonych warunkach, istnieją.
Jak powstaje miraż? Definicja
Miraż to zjawisko optyczno-atmosferyczne polegające na powstawaniu pozornych obrazów bądź przedmiotów w znacznej odległości od obserwatora. Powstaje ono wskutek refrakcji, czyli załamania promieni świetlnych, w nierównomiernie nagrzanej warstwie powietrza. Co to oznacza w praktyce? Na pustyni grunt jest nagrzany. Powietrze znajdujące się w pobliżu nagrzanego gruntu również ma wyższą temperaturę niż powietrze w wyższych warstwach. Promienie świetlne załamują się w pobliżu powierzchni i dają złudzenie, że w danym miejscu jest obiekt.
Rodzaje miraży
To nietypowe zjawisko atmosferyczno-optyczne można podzielić na dwa rodzaje:
- Miraż dolny można zaobserwować pod horyzontem. Powstaje, gdy rozległa powierzchnia jest dostatecznie nagrzana. W takiej sytuacji promienie światła zakrzywiają się ku chłodniejszemu powietrzu, które ma większa gęstość. Miraż dolny powstaje na pustyni lub na rozgrzanej drodze. W takiej sytuacji obserwator widzi pod horyzontem coś przypominającego kałużę wody, w której widać odbicie.
- Miraż górny to zjawisko załamania występujące wielokrotnie w kolejnych warstwach powietrza, powodujące, że światło rozchodzi się po linii krzywej. Jeśli obserwator znajdzie się w miejscu, gdzie dochodzi światło, to na przedłużeniu promieni wpadających do jego oka zobaczy prosty obraz na tle nieba. Takie zjawisko najczęściej jest obserwowane na morzu, czego przykładem są "lewitujące" statki.
Gdzie można zaobserwować miraże? Najciekawsze fakty
Co oczywiste, do zaobserwowania zjawiska miraży niezbędne są określone warunki atmosferyczne. Pierwsze fatamorgany zaobserwowano w Cieśninie Meksykańskiej - to tam są one zresztą najefektowniejsze. W Polsce pojawiają się na Pustyni Błędowskiej oraz na Wyżynie Śląskiej.
Najbardziej nietypowe fatamorgany widziano w chińskiej prowincji Guandong. W mieście Foshan na niebie pojawiły się miraże, na których widać było z drapaczami chmur. Niesamowite zjawisko można znaleźć w mediach społecznościowych.
Zobacz też: Te obrazki się ruszają! Ostrożnie, przez te iluzje może się wam zrobić niedobrze
