Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/908

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

dzać; krążyć (o-ją wieści); o. co myślą, oczami = obejmować, ogarniać; otaczać, okrążać.

Obiegnik, pismo obiegające, zawiadamiające, cyrkularz, okólnik.

Obiegowy, odnoszący ś. do obiegu; kapitał o. = obrotowy, przeznaczony na wydatki bieżące; ruch o. ziemi = kołowy.

Obielać, forma dok. Obielić; malować rzadkim wapnem ściany, bielić, malować na biało, pobielać; o. zwierzę = zdejmować zeń skórę; o. drzewo: ściągać zeń korę.

Obieracz, obiorca, wyborca; rodzaj koszyka.

Obierać, forma dok. Obrać; zdejmować z wierzchu łupinę, skrawać, zdzierać, obłupiać (o. kartofle, kapustę, owoce); o. gąsienice z drzewa = pozbawiać, zbierać, zdejmować; ogołacać, rabować; o. do nitki = wszystko zabierać komu, nic mu nie zostawiać; wybierać, brać co lepsze; dawać komu jaki urząd, godność za pomocą głosowania; o. ś., ogołacać ś., pozbawiać ś.; zachodzić ropą, materią, narywać.

Obieralność, prawo obierania, prawo wyborcze czynne, należenie do liczby wyborców; prawo wyborcze bierne, możność być wybranym.

Obieralny, przez obiór postanowiony, o. wyborców naznaczony (król, urząd o.).

Obierki (-ek), rzeczy po wybraniu pozostałe, wybrakowane, wybierki — p. Obierzyna.

Obierz, Obierza, zdobycz, łupy, sprzęt, narzędzie; sidło, sieć, łapka; ubranie, odzież.

Obierzyna, Obierki, to, co pozostało od obierania, łupina.

Obieś, Obwieś, łotr, który oberwał ś. z szubienicy, wisielec; nikczemnik, gałgan.

Obietnica, przyrzeczenie, obiecanie czego; rzecz obiecana, to, co obiecano; ślub, ślubowanie, ofiara, wotum.

Obieżp. Obierz.

Obieżećp. Obiec.

Obieżny, dający ś. obiec, którego można obiec, okrążyć, opasać, objąć; obiegający, kołujący, obrotowy.

Obieżykrajp. Obieżyświat.

Obieżysas, włościanin polski, wychodzący na robotę letnią do Niemiec.

Obieżysastwo, wychodzenie włościan polskich do Niemiec na roboty rolne.

Obieżyświat, Obieżykraj, ciągle podróżujący, włóczęga.

Obijać, forma dok. Obić; zbijać co naokoło, otłukiwać, nadwyrężać, rozbijać, otrącać, obtrąeać; obręczami nasadzać, nabijać; powlekać czym, obciągać, pokrywać; o. ś., uderzać o co, potrącać; o. ś. o uszy = dochodzić do uszu, dać ś. słyszeć.

Obijak, pałka, którą ś. co obija; część cepa, którą ś. bije po zbożu, rozesłanym na toku dla młócenia (fig.).

Obiorca, ten, co wybiera, wyborca.

Obiorczy, odnoszący ś. do wyborów; wyborczy, obierający.

Obiór, wybieranie kogo, obieranie, wybór, elekcja.

Obituarjum, łć., lista zmarłych; księga do zapisywania zmarłych, za których mają ś. odprawiać Msze święte.

Objacja, łć., składanie objat, ofiara ślubowana Bogu.

Objadacz, ten, co objada, darmozjad.

Objadać, forma dok. Objeść; naokoło wyjadać, ogryzać; zjadać zupełnie; jedząc często i darmo u kogo, przyprawiać go o stratę, obżerać; o. ś., zbytnio ś. najadać, opychać ś., opakowywać ś.