Krępa (powiat piaseczyński)
51°59′22″N 21°04′41″E/51,989444 21,078056| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
22 |
| Kod pocztowy |
05-530[4] |
| Tablice rejestracyjne |
WPI |
| SIMC |
0007210[5] |
Położenie na mapie gminy Prażmów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu piaseczyńskiego  | |
| 51°59′22″N 21°04′41″E/51,989444 21,078056[1]
| |
Krępa – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie piaseczyńskim, w gminie Prażmów[5][6].
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0007226 | Kolonia Krępa | część wsi |
Wieś szlachecka Krempa położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie czerskim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego[7]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa warszawskiego.
Krępa istniała już w XVI w. Była wówczas położona przy drodze łączącej Tarczyn z Czerskiem w parafii Sobikowo. Stanowiła własność szlachecką.
Nazwa wsi pochodzi od wyrazu grępa lub gręba oznaczającego wzniesienie terenu, wzniosłość, wzgórze, kępę.
Według opisu z 1822 r. Krempa (jak wówczas pisano) stanowiła osadę karczemną należąca do dóbr Ustanówek. Stała tam okazała gospoda murowana, kryta gontem, o dwóch kominach, czterech izbach, jednej komorze i sześciu oknach, podpiwniczona. Wrota położone po przeciwległych stronach budynku umożliwiały przejazd na wylot, bez zakręcania. Mieszkańcami karczmy byli: Trylewicz – posiadający dwie izby, komorę i piwnicę oraz dwa ogrody warzywne (płacił za to 380 zł rocznie), staruszek Tomasz – zajmujący kolejną izbę i ogród (płacił 20 zł rocznie) oraz szewc – lokator ostatniego z pomieszczeń, który miał także jeden ogród, za co był zobowiązany do dawania czterech par butów do dworu dla parobków. W drewnianym dwojaku mieszkało dwóch chłopów pańszczyźnianych „dwudniowych” czyli zobowiązanych do pracy na gruntach dworskich przez dwa dni w tygodniu. Byli to Matys Kosciołek i Kasper Plesznoski. Każdy z nich posiadał po ćwierci roli, ogrodzie, łące, stodole i wole roboczym.
Krępa była w tym okresie wyłącznie osadą karczemną. W połowie XIX w. karczma nosiła nazwę Piotrówek.
W 1864 r. stosownie do ukazu carskiego ziemię na własność dostali włościanie. W Krępie utworzono pięć osad włościańskich. Ich właścicielami zostali: Jan Jermakowski, Walenty Szatakowski, Ignacy Żyliński, Franciszek Kurek i Julianna Piotrowska. Włościanie ci otrzymali także prawa serwitutowe. Wolno im było czerpać z dworskiego lasu drewno na opał tzw. zbieraninę, oraz materiał na remonty. Mieli też prawo do wypasu 18 sztuk bydła na ugorach, łąkach i w zaroślach.
Nie wiadomo co się działo z Krępą przez następne 50 lat. Kolejne informacje pochodzą dopiero z okresu międzywojennego. Podczas Spisu Powszechnego przeprowadzonego w dniu 30 września 1921 r. wieś Krępa liczyła 19 budynków i 131 mieszkańców, a kolonia Krępa 2 domy i 11 osób, wszyscy byli katolikami.
Przed 1867 r. Krępa znajdowała się w gminie Ustanówek, a od 1867 r. do 1954 r. należała do gminy Wągrodno (w 1952 r. nazwę tej gminy zmieniono na Wola Wągrodzka). W okresie od 1955 r. do 1972 r. Krępa znajdowała się w granicach gromady Uwieliny. Od 1 stycznia 1973 r. położona jest w gminie Prażmów.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 61866
- ↑ Wieś Krępa w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2017-03-19], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2019-11-10].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 619 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 5: Mazowsze, Warszawa 1895, s. 216, Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Krępa (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 669.
- Siedziba gminy: Prażmów
| Wsie | |
|---|---|
| Osady leśne | |
| Integralne części wsi |
|
