Bogaczów (powiat zielonogórski)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bogaczów
wieś
Ilustracja
Pałac w Bogaczowie, XVII/XVIII w.
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Powiat

zielonogórski

Gmina

Nowogród Bobrzański

Liczba ludności (2011)

459 [1]

Strefa numeracyjna

68

Kod pocztowy

66-010[2]

Tablice rejestracyjne

FZI

SIMC

0912497

Położenie na mapie gminy Nowogród Bobrzański
Mapa konturowa gminy Nowogród Bobrzański, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Bogaczów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Bogaczów”
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Bogaczów”
Położenie na mapie powiatu zielonogórskiego
Mapa konturowa powiatu zielonogórskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Bogaczów”
Ziemia51°50′54″N 15°15′46″E/51,848333 15,262778[1]

Bogaczów (niem. Gross Reichenau)[3]wieś w Polsce, położona w województwie lubuskim, w powiecie zielonogórskim, w gminie Nowogród Bobrzański.

Integralne części wsi Bogaczów do 2023 r.[4][5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0912505 Krzewiny przysiółek

Historia[edytuj | edytuj kod]

Już w 1294 roku wieś była wzmiankowana jako Richnowe, a około 1300 Reychnow[3]. Dopiero w 1441 roku źródła donoszą o pierwszych właścicielach dóbr. Większą część wsi w tym czasie posiadała rodzina von Niesemeuschel, a wcześniej dobra znajdowały się w rękach przedstawicieli rodu von Rabenau z Kosierza[3]. Rothenburgowie sprzedali część wsi w 1551 roku Adamowi von Niesemeuschelowi i dzięki temu dobra zostały scalone. W 1560 i 1561 roku po jego śmierci doszło do podziału majątku na dwie części z folwarkiem górnym i dolnym. Za sprawą Philippa von Niesemeuschela w 1702 roku miało miejsce ponowne połączenie majątków[3]. Od połowy XVIII wieku, a więc od zakupu majątku przez rodzinę von Lüttwitz, aż do 1945 roku kilkakrotnie zmieniały się rodziny władające tymi dobrami. Do Hansa Friedricha von Haugwitza i jego syna należały one w XVIII i na początku XIX wieku. Przed 1945 rokiem jako ostatni występuje przedstawiciel rodu von Strachwitz. Bogaczów był w XIX wieku dość dużą wsią, która w 1845 roku liczyła 145 domów i 744 mieszkańców. Pracowały tu wówczas 2 młyny wodne, wiatrak oraz cegielnia[3].

W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Bogaczów, po jej zniesieniu w gromadzie Nowogród Bobrzański. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego. Na koniec 2005 roku Bogaczów miał 469 mieszkańców.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[7]:

  • kościół filialny pod wezwaniem św. Wawrzyńca[8], gotycki z XIV wieku, pierwsza wzmianka z 1323 roku, murowany z kamienia polnego, w XVII wieku, w 1619 roku. Przynależy do parafii Koźla Kożuchowska. Wewnątrz szereg obrazów barokowych. Na ołtarzu znajduje się obraz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, przywieziony przez przesiedleńców z Kresów Wschodnich z miejscowość Koropiec. Obraz był w swej historii "porwany" przez Turków, a następnie wykupiony przez króla Wiśniowieckiego za tyle srebra ile sam ważył
  • zespół dworski, XVII-XIX wieku:

inne zabytki:

  • Pałac w Bogaczowie renesansowy z XVI wieku, przebudowany w XVII wieku na styl barokowy. Po przebudowie w końcu XIX wieku nadano mu kształt litery U. Po II wojnie światowej należał kolejno do Leśnictwa, PGR, i Technikum Rolniczego. Następnie był siedzibą państwowego domu dziecka. Ze względu na konieczność przeprowadzenia gruntownego remontu w 1984 roku dom dziecka przeniesiono. Po roku 1989 pałac został sprzedany osobom prywatnym
  • zabytkowa wozownia
  • park, 26-hektarowy z 60 rodzajami drzew, wśród których kilkanaście to pomniki przyrody, znajduje się w pobliżu pałacu.

Klub sportowy[edytuj | edytuj kod]

We wsi działa klub sportowy "Zieloni" Bogaczów (piłkarska klasa B).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 7566
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., lipiec 2014, s. 66 [zarchiwizowane 2014-09-28].
  3. a b c d e Garbacz 2011 ↓, s. 45.
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 22 grudnia 2023 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw i rodzajów niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 2799)
  6. GUS. Rejestr TERYT
  7. Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 106. [dostęp 2013-02-28].
  8. Oficjalna strona Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej. [dostęp 2008-08-26].
  9. a b Bogaczów, gm. Nowogród Bobrzański, pow. zielonogórski – dwór. [dostęp 2024-03-19].
  10. Bogaczów (Gross Reichenau). [dostęp 2024-03-19].
  11. Dwór w Bogaczowie. [dostęp 2024-03-19].
  12. Numer rejestru zabytków 20 z 14.07.1950 oraz 3034 z 26.07.1978
  13. Numer rejestru zabytków 22 z 15.07.1950

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Krzysztof Garbacz: Przewodnik po zabytkach województwa lubuskiego tom 1. Zielona Góra: Agencja Wydawnicza „PDN”, 2011, s. 45-47. ISBN 978-83-919914-8-0.