Wiceadmirał Kułakow
Wiceadmirał Kułakow (ros. Вице-адмирал Кулаков) – radziecki, następnie rosyjski niszczyciel rakietowy, drugi okręt projektu 1155 (typu Udałoj, ozn. NATO Udaloy), klasyfikowany oficjalnie jako duży okręt przeciwpodwodny. W czynnej służbie od 1981 roku, wchodzi w skład Floty Północnej.
 Wiceadmirał Kułakow, 2012 | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ |
Udałoj |
| Projekt |
1155 (Friegat) |
| Oznaczenie NATO |
Udaloy |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
4 listopada 1977 |
| Wodowanie |
16 maja 1980 |
 MW ZSRR
| |
| Nazwa |
Wiceadmirał Kułakow |
| Wejście do służby |
29 grudnia 1981 |
 MW Rosji
| |
| Wejście do służby |
1991 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa: 6930 t |
| Długość |
163,5 m |
| Szerokość |
19 m |
| Zanurzenie |
5,2 m |
| Napęd | |
| COGAG: 2 turbiny gazowe marszowe (18 000 KM), 2 turbiny gazowe mocy szczytowej (45 000 KM), 2 śruby | |
| Prędkość |
29 węzłów |
| Zasięg |
5000 mil morskich przy 14 węzłach |
| Uzbrojenie | |
| • 2 działa uniwersalne 100 mm (2×I) • 4 działka plot. 30 mm AK-630M (4×I) • 1×IV wyrzutnia rakiet plot. Kinżał (32 pociski) (od 2010 roku?) • 8 wyrzutni rakietotorped Rastrub-B (2×IV) • 2 miotacze rbg RBU-6000 (2×XII) | |
| Wyrzutnie torpedowe |
8 wt 533 mm (2×IV), 8 torped pop |
| Wyposażenie lotnicze | |
| 2 śmigłowce Ka-27PŁ | |
| Załoga |
220 (29 oficerów) |
Budowa i opis techniczny edytuj
„Wiceadmirał Kułakow” był drugim zbudowanym okrętem projektu 1155 (Friegat)[1], znanego też od pierwszego okrętu, oraz na zachodzie, jako typ Udałoj[2]. Okręt został wciągnięty na listę floty 13 lipca 1977 roku[2], otrzymując nazwę na cześć wiceadmirała Nikołaja Kułakowa (1908–1976). Stępkę położono 4 listopada 1977 roku w stoczni im. A.A. Żdanowa w Leningradzie (numer budowy 731), okręt został zwodowany 16 maja 1980 roku, zaś do służby wszedł 29 grudnia 1981 roku[2].
Okręty projektu 1155 były klasyfikowane jako duże okręty przeciwpodwodne (ros. bolszoj protiwołodocznyj korabl, BPK)[1], niemniej na zachodzie powszechnie uznawane są za niszczyciele[3]. Ich zasadniczym przeznaczeniem było zwalczanie okrętów podwodnych, w tym celu ich główne uzbrojenie stanowiło osiem wyrzutni rakietotorped Rastrub-B z ośmioma pociskami i osiem wyrzutni torped kalibru 533 mm przeciw okrętom podwodnym[1]. Ich możliwości w zakresie zwalczania okrętów podwodnych rozszerzały dwa śmigłowce pokładowe Ka-27PŁ[1]. Uzbrojenie przeciwpodwodne uzupełniały dwa dwunastoprowadnicowe miotacze rakietowych bomb głębinowych RBU-6000. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiły dwa pojedyncze działa uniwersalne kalibru 100 mm AK-100 na dziobie oraz dwa zestawy artyleryjskie obrony bezpośredniej w postaci dwóch par sześciolufowych naprowadzanych radarowo działek 30 mm AK-630M (łącznie cztery działka)[1]. Uzbrojenie rakietowe według projektu składało się z dwóch kompleksów pocisków rakietowych bliskiego zasięgu Kinżał, każdy w składzie czterech bębnowych wyrzutni pionowych, po jednym na dziobie i na rufie. Z powodu opóźnień dostaw, pierwsze okręty projektu 1155 nie otrzymały jednak całego przewidzianego projektem wyposażenia i „Wiceadmirał Kułakow” nie otrzymał w ogóle wyrzutni rakiet Kinżał i ich stacji naprowadzania[4]. Taki stan utrzymał się przynajmniej do 2005 roku[4], natomiast zdjęcia z 2012 roku wskazują na zainstalowanie rufowej stacji naprowadzania pocisków[5].
Okręty wyposażone były w odpowiednie środki obserwacji technicznej, w tym kompleks hydrolokacyjny Polinom z antenami w gruszce dziobowej, podkilową i holowaną[1]. „Wiceadmirał Kułakow”, podobnie jak pierwszy okręt, otrzymał starsze stacje radiolokacyjne Topaz na maszcie dziobowym oraz Topaz-W na maszcie rufowym, zamiast przewidzianych projektem stacji Podkat i Friegat-MA, oraz nie otrzymał wyrzutni celów pozornych PK-10, a jedynie dwie PK-2[6]. Z fotografii z 2012 roku wynika, że po modernizacji otrzymał radary nowszego typu[5].
Napęd stanowią dwa zespoły turbin gazowych M9 w systemie COGAG, napędzające po jednej śrubie. Każdy składa się z turbiny marszowej D090 o mocy 9000 KM) i turbiny mocy szczytowej DT59 o mocy 22 500; łączna moc napędu wynosi 63 000 KM[1]. Prędkość maksymalna wynosi 29 węzłów, a ekonomiczna 18 węzłów[7].
Służba edytuj
.jpg)
„Wiceadmirał Kułakow” od 9 lutego 1982 roku wchodził w skład Floty Północnej Marynarki Wojennej ZSRR[2].
Od 19 marca 1991 okręt został skierowany na średni remont do Kronsztadu, lecz na skutek kłopotów finansowych, roboty praktycznie nie były prowadzone i rozważano skasowanie okrętu. Po rozpadzie ZSRR został przejęty przez Rosję. 9 czerwca 2000 roku jednak przeholowano okręt do Petersburga, gdzie podjęto ponownie prace remontowe w Stoczni Północnej (Siewiernaja Wierf), z planowanym zakończeniem w 2004 roku[8]. Remont połączony z modernizacją został ostatecznie ukończony dopiero po 19 latach, w kwietniu 2010 roku i okręt 7 grudnia powrócił do bazy Floty Północnej w Siewieromorsku[9].
Od 7 maja 2014 roku okręt służył przez pewien czas na wschodnim Morzu Śródziemnym, w związku z wojną domową w Syrii[10].
W 2016 roku znajdował się wciąż w służbie, z numerem burtowym 400[11].
W drugiej połowie październiku 2016 roku „Wiceadmirał Kułakow”, z numerem burtowym 626, dołączył do eskorty lotniskowca „Admirał Kuzniecow” wybierającego się na Morze Śródziemne, aby wspierać tam działania rosyjskich sił zbrojnych w toczącej się wojnie domowej w Syrii[12]. Zespół wpłynął 26 października na Morze Śródziemne, po czym dotarł do wybrzeży Syrii, gdzie samoloty lotniskowca prowadziły od 16 listopada naloty[12]. W styczniu 2017 roku zespół wrócił do bazy[13].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g Apalkow 2005 ↓, s. 56-57.
- ↑ a b c d Bierieżnoj 1995 ↓, s. 18.
- ↑ Vego 1986 ↓, s. 34.
- ↑ a b Apalkow 2005 ↓, s. 56–59.
- ↑ a b Fotografie z 2012 roku: [1], [2], [3]
- ↑ Apalkow 2005 ↓, s. 56-59.
- ↑ Apalkow 2005 ↓, s. 53.
- ↑ Apalkow 2005 ↓, s. 61.
- ↑ "Вице-адмирал Кулаков" вернулся в состав Северного флота. lenta.ru, 8 grudnia 2010. [dostęp 2020-10-28]. (ros.).
- ↑ A. Bałabin: БПК «Адмирал Левченко» прибыл в Севастополь. Центр военно-политических исследований, 12 maja 2014. [dostęp 2020-10-28]. (ros.).
- ↑ Car′kow 2015 ↓, s. 13.
- ↑ a b Marek Furtak. Rosyjskie lotnictwo pokładowe powraca na Morze Śródziemne. „Lotnictwo”. Nr 12/2016. XIX (187), s. 31-33, grudzień 2016. ISSN 1732-5323.
- ↑ Lotnicy z Kuźniecowa wracają do bazy. Agencja Lotnicza Altair, 6 lutego 2017. [dostęp 2020-10-28].
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Vice_Admiral_Kulakov-3.JPG){kind=link}
![[2]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Vice_Admiral_Kulakov-4-Upperworks.JPG){kind=link}
![[3]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Vice_Admiral_Kulakov-7-stern_ramp_%26_flight_deck.JPG){kind=link}
Bibliografia edytuj
- Jurij Apalkow: Korabli WMF SSSR. Tom III. Protiwołodocznyje korabli. Czast 1. Bolszyje protiwołodocznyje i storożewyje korabli. Sankt Petersburg: Galeja Print, 2005. ISBN 5-8172-0094-5. (ros.).
- Siergiej Bierieżnoj: Sowietskij WMF 1945-1995. Kriejsiera, bolszyje protiwołodocznyje korabli, esmincy (СОВЕТСКИЙ ВМФ 1945-1995. Крейсера, большие противолодочные корабли, эсминцы). 1995, seria: Morskaja Kollekcyja. Nr 1/1995. (ros.).
- A. Car′kow: Rossijskij Wojenno-Morskoj Fłot 2016 g.. 2015, seria: Morskaja Kollekcyja. nr 12(193)/2015. (ros.).
- Milan Vego: Soviet Navy Today. Londyn: Arms & Armour Press, 1986, seria: Warships Illustrated. No.6. ISBN 0-85368-763-3. (ang.).