Wikipedia

Skunks ogoniasty

gatunek drapieżnego ssaka

Skunks ogoniasty[4], skunks długoogoniasty (Mephitis macroura) – gatunek drapieżnego ssaka należącego do rodziny skunksowatych (Mephitidae).

Skunks ogoniasty
Mephitis macroura[1]
Lichtenstein, 1832[2]
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

drapieżne

Rodzina

skunksowate

Rodzaj

skunks

Gatunek

skunks ogoniasty

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Pochodzenie nazwy edytuj

Nazwa rodzajowa Mephitis pochodzi od łacińskiego słowa mephit, co oznacza „nieprzyjemny zapach”. Natomiast nazwa gatunkowa pochodzi z języka greckiego (macro = duży, oura = ogon)[5].

Rozmieszczenie geograficzne edytuj

Skunks ogoniasty spotykany jest na południu USA (w Arizonie, Nowym Meksyku i Teksasie), Meksyku, Hondurasie, Nikaragui i północno-zachodnich rejonach Kostaryki[6][7].

Systematyka edytuj

Wyróżnia się 4 podgatunki skunksa ogoniastego:

Habitat edytuj

Tereny zamieszkiwane przez skunksa ogoniastego są bardzo różnorodne: od suchych trawiastych stepów do lasów nizinnych i terenów górskich do wysokości 2400 m n.p.m. Wybierają tereny o zróżnicowanym, kamienistym podłożu porośnięte zróżnicowana roślinnością i znajdujące się w pobliżu strumieni i innych zbiorników wodnych. Największe zagęszczenia skunksa (1,7 osobnika na km²) występują w stanie Oaxaca w Meksyku, gdzie preferują łąki, bagna i zarośla[9][10][11][12][13]. Poszczególne podgatunki różnią się nieco preferencjami środowiskowymi. M. m. milleri i M. m. macroura wybierają tereny o klimacie umiarkowanym, przy czym M. m. macroura wybiera tereny górzyste. M. m. eximus jest endemiczny dla nizinnych suchych równinach nadmorskich. M. m. richardsoni spotykany jest w lasach liściastych[6][8].

Morfologia edytuj

Skunks ogoniasty różni się od skunksa zwyczajnego dłuższymi włosami na grzbiecie i szyi tworzącymi kryzę. Ponadto mają puszysty ogon z długimi białymi i czarnymi włosami. Są nieco mniejsze i bardziej smukłe od skunksów zwyczajnych, ale większe od skunksika plamistego. Nos mają nieco rozszerzony, ale nie sprawia on wrażenia ryjka jak u skunksów z rodzaju Conepatus. Samice skunksa ogoniastego mają 5 par sutek, podczas gdy u skunksów zwyczajnych jest ich 6[9][13][14][15][16]. Całkowita długość ciała waha się od 55,8 cm do 79,0 cm. Długość ogona od 35,7 cm do 40,0 cm. Długość tylnych łap wynosi od 6,0 cm do 6,8 cm, a wysokość od ziemi do ramion od 17,8 cm do 20,3 cm. Samce są z reguły większe od samic średnio o 15%, mają dłuższą czaszkę i proporcjonalnie krótszą resztę ciała. Masa ich wynosi od 0,4 kg do 2,7 kg. Formuła zębowa jest taka sama jak u skunksa zwyczajnego: I 3/3, C 1/1, P 3/3, M 1/2 dla 34 zębów w pysku. M. m. macroura i M. m. milleri są z reguły nieco większe od M. m. eximus i M. m. richardsoni. M. m. milleri mają najdłuższą czaszkę spośród wszystkich podgatunków (samce 6,0 cm samice 5,6 cm) i największy stosunek długości ogona do reszty ciała. M. m. macroura ma krótszą czaszkę (samce 5,6 cm, samice 5,4 cm) i krótszy ogon w stosunku do długości ciała. Oba podgatunki mają więcej białej sierści niż czarnej w przeciwieństwie do dwóch pozostałych. M. m. eximus można odróżnić od M. m. richardsoni na podstawie względnej długości ogona, który u pierwszego podgatunku jest większy od długości reszty ciała, a u drugiego mniejszy[13][14][16][17][18]. Zmienność ubarwienia skunksa jest bardzo duża. Można wyróżnić trzy typy: białogrzbiety, czarnogrzbiety i całkowicie czarny. Białogrzbiete oprósz białego szerokiego pasa na grzbiecie z reguły mają jeszcze boczne białe pasy ciągnące się wzdłuż całego ciała. Czarnogrzbiete mogą mieć boczne białe pasy, a z reguły w tylnej części ciała mają wyraźne białe łaty. Formy całkowicie czarne występują tylko u M. m. richardsoni. Od strony brzusznej futro może być białe, nakrapiane lub całkowicie czarne. Na czarnym pysku mają biały pas ciągnący się między zielonymi oczami od nosa przez całą głowę do tyłu szyi[9][11][13][15][16][19][20][21][22].

Behawior edytuj

Są zwierzętami nocnymi z największą aktywnością o zmierzchu. Przemieszczają się wzdłuż dróg, strumieni, skał w poszukiwaniu pokarmu. Zjadają głównie owady siedzące na powierzchni ziemi lub traw, rzadko kopią glebę w poszukiwaniu larw, jak to robią skunksy rodzaju Cenopatus. W przeciwieństwie do skunksa zwyczajnego są lękliwe i unikają kontaktów z człowiekiem. Penetrują zazwyczaj areał o powierzchni 2,8 do 5 km²[6][9][13][15][18][23]. Jak wszystkie skunksowate także skunksy długoogoniaste produkują bardzo śmierdzący aerozol w gruczołach okołoodbytowych. Ich głównym składnikiem są tioalkohole i metylocholina. Ma on ostry i trwały zapach, i jest silnym środkiem łzowym. Przestraszony skunks podnosi ogon, zwija się w literę „U” i może wystrzelić w kierunku napastnika strumień aerozolu na odległość 2–3 m. W przeciwieństwie do skunksa zwyczajnego, skunks ogoniasty rzadko stosuje tego typu zachowanie obronne względem ludzi[6][14][17][24][25][26].

Rozmnażanie edytuj

Ruja występuje raz w roku od końca lutego do marca. Ciąża trwa dwa miesiące. Młode przychodzą na świat w początku maja i czerwcu. Notowane są przypadki porodów we wrześniu i październiku, co być może związane jest z powtórzeniem rui w czerwcu po stracie miotu lub poronieniu. Samice rodzą średnio 6 młodych (od 3 do 8)[6][9][17][19][20][25]. Niewiele jest doniesień o opiece nad potomstwem, która najprawdopodobniej sprawują tylko samice, podobnie jak u skunksa zwyczajnego[27]. Jak dotąd w literaturze naukowej opisana została jedna samica skunksa długoogoniastego prowadząca dwumiesięczne młode na żerowisko[6].

Długość życia edytuj

W niewoli żyją trzy lata. Najprawdopodobniej na wolności żyją krócej. Przyczyną ich większej śmiertelności w środowisku może być drapieżnictwo, choroby i pasożyty w tym leptospiroza[11][15][17][18][25].

Pokarm edytuj

Są wszystkożerne. Jedzą owady, małe kręgowce, jaja ptasie, owoce i odpadki zostawione przez ludzi. Obserwowano, jak skunksy z Kostaryki przerzucały jaja z przednich kończyn do tylnych i kruszyły skorupkę. Zawartość ich żołądka stanowią 74,3% owady, 12% tkanki kręgowców a tylko 1% stanowi pokarm roślinny[9][13][15][25][28][28].

Drapieżnictwo edytuj

Skunksy ogoniaste są stałym elementem diety dużych drapieżników takich jak kojoty (Canis latrans) i puchacze wirginijskie (Bubo virginianus). W przypadku dostrzeżenia drapieżnika skunksy długoogoniaste wolą uciec, schować się w norze lub pod kaktusami, niż stosować zachowanie obronne właściwe dla skunksów[17][29].

Rola w ekosystemie edytuj

Jako wielki amator owadów, generalista i oportunista, skunks ogoniasty reguluje liczebność różnych gatunków w tej grupie zwierząt i przyczynia się do zwiększenia różnorodności gatunkowej. Jednocześnie jest rezerwuarem wielu chorób i pasożytów. Są to między innymi: glisty Physaloptera maxillaries, Skrjabingylus chiwoodorum i Skrjabingylus santaceciliae oraz pchły z rodziny Pulicidae. Tylko u kilku osobników stwierdzono wirus wścieklizny a u jednego przypadek kociej nosówki[9][25][30][31][32].

Zagrożenia i ochrona edytuj

Jest pospolity w całym Meksyku i na południu USA. Nie jest zagrożony rozwojem rolnictwa gdyż zamieszkuje tereny nie nadające się do tych celów. W czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN wymieniany jest jako gatunek najmniejszej troski[33][34].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Mephitis macroura, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ M.H.C. Lichtenstein: Darstellung neuer oder wenig bekannter Säugethiere in Abbildungen und Beschreibungen: von fünf und sechzig Arten auf funfzig colorirten Steindrucktafeln nach den Originalen des Zoologischen Museums der Universität zu Berlin. Berlin: C.G. Lüderitz, 1827-1834, s. tekst; ryc. xlvi. (niem.).
  3. ↑ A.D. Cuarón i inni, Mephitis macroura, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2019-06-29] (ang.).
  4. ↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 162. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  5. ↑ J. A. Allen. The generic names of the Mephitinae. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 14/22, s. 325-334, 1901. (ang.). 
  6. ↑ a b c d e f Janzen, D., W. Hallwachs. 1982. The hooded skunk, Mephitis macroura, in lowland northwestern Costa Rica. Brenesia, 19/20: 549-552.
  7. ↑ Packard, R. 1965. Range extension of the hooded skunk in Texas and Mexico. Journal of Mammalogy, 46/1: 102.
  8. ↑ a b Hall, E., R. Dalquest. 1950. Geographic range of the hooded skunk, Mephitis macroura, with description of a new subspecies from Mexico. University of Kansas Publications, Museum of Natural History, 1: 579-580.
  9. ↑ a b c d e f g Bailey, V. 1932. Mammals of New Mexico. North American Fauna, 53: 1-412.
  10. ↑ Cervantes, F., J. Loredo, J. Vargas. 2002. Abundance of sympatric skunks (Mustelidae: Carnivora) in Oaxaca, Mexico. Journal of Tropical Ecology, 18/3: 463-469.
  11. ↑ a b c Davis, W., R. Russell. 1954. Mammals of the Mexican state of Morelos. Journal of Mammalogy, 35/1: 63-80.
  12. ↑ Hubbard, J. 1972. Hooded skunk on the Mogollon Plateau, New Mexico. The Southwestern Naturalist, 16/3 & 4: 458.
  13. ↑ a b c d e f Reid, F. 1997. A field guide to the mammals of Central America & southeast Mexico. New York: Oxford University Press, Inc.
  14. ↑ a b c Cahalane, V. 1961. Mammals of North America. New York: MacMillan Company.
  15. ↑ a b c d e Coues, E. 1877. Fur-bearing animals: a monograph of North American Mustelidae. Department of Interior, United States Geological Survey of Territories, Miscellaneous Publications, 8: 1-348.
  16. ↑ a b c Godin, A. 1982. Striped and hooded skunks. Pp. 674-687 in J Chapman, G Feldhamer, eds. Wild Mammals of North America: biology, management, and economics. Baltimore: Johns Hopkins University Press.
  17. ↑ a b c d e Hwang, Y., S. Larivière. 2001. Mephitis macroura. Mammalian Species, 686: 1-3.
  18. ↑ a b c Rosatte, R. 1987. Striped, spotted, hooded, and hog-nosed skunk. Pp. 599-613 in M Nowak, J Baker, M Obbard, B Malloch, eds. Wild furbearer management and conservation in North America. Toronto: Ontario Ministry of Natural Resources.
  19. ↑ a b Anderson, S. 1972. Mammals of Chihuahua: taxonomy and distribution. Bulletin of the American Museum of Natural History, 148/2: 383-384.
  20. ↑ a b Armstrong, D., K. Jones, Jr., E. Birney. 1972. Mammals from the Mexican state of Sinaloa. III. Carnivora and Artiodactyla. Journal of Mammalogy, 53/1: 48-61.
  21. ↑ Howell, A. 1901. Revision of the skunks of the genus Chincha. North American Fauna, 20: 8-63.
  22. ↑ Stankowich, T., T. Caro, M. Cox. 2011. Bold coloration and the evolution of aposematism in terrestrial carnivores. Evolution, 65/11: 3090-3099.
  23. ↑ Ceballos, G., A. Miranda. 1986. Los mamifros de Chamela, Jalisco: manual de campo. Mé́xico City: Universidad Nacional Autonoma de México.
  24. ↑ Howard, W., R. Marsh. 1982. Spotted and hog-nosed skunks. Pp. 664-673 in J Chapman, G Feldhamer, eds. Wild Mammals of North America: biology, management, and economics. Baltimore: Johns Hopkins University Press.
  25. ↑ a b c d e Patton, R. 1974. Ecological and behavioural relationships of the skunks of Trans Pecos Texas. Ph.D. Dissertation, Texas A&M University, 1: 1-199.
  26. ↑ Wood, W., B. Sollers, G. Dragoo, J. Dragoo. 2002. Volatile components in defensive spray of the hooded skunk, Mephitis macroura. Journal of Chemical Ecology, 28/9: 1865-1870.
  27. ↑ Wade-Smith, J., B. Verts. 1982. Mephitis mephitis. Mammalian Species, 173: 1-7.
  28. ↑ a b Hall, E. 1981. The mammals of North America, Second Edition. New York: John Wiley & Sons.
  29. ↑ Reed, C., W. Carr. 1949. Use of cactus as protection by hooded skunk. Journal of Mammalogy, 50/1: 79-80.
  30. ↑ Carreno, R., K. Reif, S. Nadler. 2005. A new species of Skrjabingylus Petrov, 1927 (Nematoda: Metastrongyloidea) from the frontal sinuses of the hooded skunk, Mephitis macroura (Mustelidae). Journal of Parasitology, 91/1: 102-107.
  31. ↑ Hass, C., J. Dragoo. 2006. Rabies in hooded and striped skunks in Arizona. Journal of Wildlife Diseases, 42/4: 825-829.
  32. ↑ Oertli, E., P. Wilson, P. Hunt, T. Sidwa, R. Rohde. 2009. Epidemiology of rabies in skunks in Texas. JAVMA, 234/5: 616-620.
  33. ↑ Cuarón, A., F. Reid, K. Helgen. 2013. "IUCN Red List of Threatened Species" (On-line). Mephitis macroura. Accessed October 26, 2013 at www.iucnredlist.org.
  34. ↑ The IUCN Red List of Threatened Species [online], www.iucnredlist.org [dostęp 2017-11-20].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Skunks_ogoniasty&oldid=72264856”