Kisiel
potrawa o konsystencji żelu
Kisiel – zestalana na zimno[1], potrawa o konsystencji gęstego żelu.
Przykłady:
- kisiel owocowy – deser przyrządzany na wywarze lub przecierze z owoców, zagęszczany np. mąką ziemniaczaną
- kisiel warzywny – deser przyrządzany na podobieństwo kisielów owocowych, na bazie gotowanych lub pieczonych warzyw takich jak rabarbar[2], dynie, burak zwyczajny etc.
- kisiel mleczny (budyń) – deser przyrządzany na mleku, zagęszczany np. mąką ziemniaczaną
- kisiele zbożowe
- kisiel z owsa (owsiany) – potrawa przygotowywana z mąki owsianej lub płatków owsianych, przyrządzana na zakwasie, opcjonalnie na rozczynie z drożdży[3][4]
- kisiel z jęczmienia
- kisiel z pszenicy
- kisiel z żyta[5]
- kisiel z gryki[5]
- kisiel z mąki grochowej[5]
W dawnej kuchni polskiej kisielami (kisielicami) nazywano gęste zupy (breje) przyrządzane na żelatynie z ryb[6]. Potrawy te były przeważnie kwaśne lub sfermentowane (np. przygotowywane na żurze lub zakwasie), czasem dosładzane i barwione owocami lub sokami z owoców[6]. Spożywano je w czasie postu[6]. Mąka ziemniaczana rozpowszechniła się dopiero w XIX wieku[6].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ 3.3 „Desery zestalane na zimno”. W: Małgorzata Konarzewska: Technologia gastronomiczna z towaroznawstwem: podręcznik do nauki zawodu kucharz w technikum i szkole policealnej. T. 3. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2013, s. 88. ISBN 978-83-02-14080-8.
- ↑ Natalia Khanova, ''Rhubarb kissel – a peasant dessert fit for a king'', Rossiyskaya Gazeta (cop.) / Russia Beyond, 10 listopada 2016 [dostęp 2023-01-12] (ang.).
- ↑ „Kisiel owsiany” kuchnia-polska.net [dostęp 19 grudnia 2015].
- ↑ Kisiel z owsa (owsiany). [w:] Lista produktów tradycyjnych (woj. lubelskie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 2015. [dostęp 2020-01-28].
- ↑ a b c Шангина Изабелла Иосифовна: Кисель. Rosyjskie Muzeum Etnograficzne. [dostęp 2020-01-28]. (ros.). [Uwaga: artykuł w sekcji Материалы по этнографии: Русские народные праздники и обряды: Межсезонные обряды и обычаи, nie mylić ze skróconą wersją w sekcji Материалы по этнографии: Глоссарий]
- ↑ a b c d „Kisiel z owoców (wiśni, malin, truskawek itd.)”. W: Kanon kuchni polskiej: kuchnia polska: tradycja, teraźniejszość, wspólnota. Karol Krajewski (redakcja), Jarosław Dumanowski i Maciej Nowicki (wybór na podstawie). Warszawa: Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi, grudzień 2019, s. 248–249. ISBN 978-83-956204-0-9.