Banaszki

wieś w województwie warmińsko-mazurskim

Banaszki (niem. Gut Banaskeim albo Bannaskeim) – osada w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Kętrzyn.

Banaszki
osada
Ilustracja
Dwór w Banaszkach
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

kętrzyński

Gmina

Kętrzyn

Liczba ludności (2006)

40 osób

Strefa numeracyjna

89

Kod pocztowy

11-400[2]

Tablice rejestracyjne

NKE

SIMC

0477370

Położenie na mapie gminy wiejskiej Kętrzyn
Mapa konturowa gminy wiejskiej Kętrzyn, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Banaszki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Banaszki”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Banaszki”
Położenie na mapie powiatu kętrzyńskiego
Mapa konturowa powiatu kętrzyńskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Banaszki”
Ziemia54°07′09″N 21°17′43″E/54,119167 21,295278[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Integralne części osady edytuj

Integralne części osady Banaszki[3][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0477386 Gromki przysiółek

Historia edytuj

Wieś lokowana była w 24 czerwca 1399 przez wielkiego mistrza Dietricha von Altenburga. Przyznał on wolnym Prusom, braciom Beynassyemu i Scoddykowi cztery włóki. Nazwa wsi pochodzi od imienia pierwszego z nich. Majątek przez długi okres pełnił funkcję folwarku. Pod koniec XIX w. już jako samodzielna jednostka gospodarcza należał do rodziny Knoop. W latach dwudziestych XX w. w posiadanie majątku o powierzchni 180 ha weszła rodzina Drews.

Po II wojnie światowej powstał tu PGR, który wchodził później w skład Kombinatu PGR Garbno.

Dwór edytuj

Parterowy dwór wybudowany w początkach XX w., kryty dachem mansardowym z lukarnami, zwieńczony na szczycie niewielką latarnią przykryta baniastym hełmem. Od frontu piętrowy peudoryzalit, zakończony półkolistym frontonem, z głównym wejściem pod półkolistym balkonem wspartym na dwóch kolumnach doryckich i dwóch półkolumnach[5]. Uzupełnieniem części reprezentacyjnej jest duży podjazd. Dwór jest własnością prywatną.

W parku otaczającym dwór zachowała się część starodrzewu: graby i pomnikowy dąb. Na terenie parku znajduje się pomnik granitowy konia. Uwieczniony w granicie koń był ulubionym wierzchowcem jednego z właścicieli majątku.

Demografia edytuj

W roku 1785 w Banaszkach było 15 budynków mieszkalnych, liczba ich zmniejszyła się do 5 w roku 1817.

Liczba mieszkańców: w roku 1817 – 64 osoby, w 1910 – 67, w 1933 – 383, w 1939 – 432, w 1970 – 85, w 2000 – 31 osób.

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 2273
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 12 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. GUS. Rejestr TERYT
  5. Banaszki

Bibliografia i źródła edytuj

  • Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, Pojezierze, Olsztyn, 1978 (s. 163)
  • Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec: Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich (Wydanie III poszerzone i uzupełnione), wyd. Studio ARTA, Olsztyn, 2001, ISBN 83-912840-2-6 (s. 259)
  • Strategia rozwoju gminy Kętrzyn, Olsztyn, 2000

Linki zewnętrzne edytuj