Udostępnij:
20-09-2023

Czym jest i jak rozumieć dyskonto?

Pojęcie dyskonta automatycznie przywodzi na myśl tematykę weksli, a dokładniej rzecz ujmując dyskonto weksla. Jaką funkcję pełnią weksle i czym tak naprawdę jest dyskonto weksla? Jak dyskonto rozumiane jest w rachunkowości? Odpowiadamy na wszystkie istotne pytania dotyczące dyskonta w kontekście weksli i rachunkowości.

Czym jest weksel i jaką pełni funkcję?


Weksel jest rodzajem papieru wartościowego, który zawiera bezwarunkowe zobowiązanie jednej ze stron do zapłaty określonej sumy pieniędzy drugiej stronie w określonym terminie. Choć weksle nie są powszechnie wykorzystywane przez przedsiębiorców – zwłaszcza tych niewielkich – pełnią one kilka istotnych funkcji. Traktuje się je jako:

środek płatniczy – weksel jest akceptowany przez większość instytucji finansowych i może być wykorzystywany do dokonywania płatności za towary i usługi;

instrument kredytowy – weksel może być również użyty jako forma zabezpieczenia kredytu, umożliwiając tym samym pożyczkodawcy odzyskanie środków w przypadku niewypłacalności dłużnika;

dowód zobowiązania – weksel jest pisemnym potwierdzeniem zobowiązania dłużnika do zapłaty określonej kwoty w określonym terminie. Jest niezwykle istotnym dokumentem w przypadku sporów i dochodzenia należności.
Weksel może być wystawiony przez osobę fizyczną lub prawną (wystawcę weksla nazywa się trasantem) na rzecz drugiej osoby, zwanej remitentem lub beneficjentem. Wystawiający weksel staje się dłużnikiem, a osoba, na rzecz której weksel jest wystawiony – wierzycielem.

Niezwykle ważne jest, by weksel był wystawiony na konkretną kwotę, miał jasno określony termin płatności oraz zawierał podpisy stron – tj. wystawiającego i akceptującego weksel. Weksel może być również indosowany, czyli przenoszony na rzecz kolejnych osób, co umożliwia jego dalszy obieg na rynku. Przeniesienie własności weksla określa się mianem indosu, żyra lub indosamentu.

Czy weksel może przyjmować dowolną formę? Weksel jest regulowany przez prawo wekslowe i musi spełniać określone wymogi formalne, by być ważnym i skutecznym dokumentem płatniczym.


czym-jest-dyskonto-(1).jpg

Na czym polega dyskonto weksla?


Z pojęciem weksla bezpośrednio wiąże się pojęcie dyskonta. D yskonto weksla to nic innego jak metoda obliczania wartości weksla przed jego terminem zapadalności. W jakim celu? Wszystko po to, by wypłacić środki z weksla wcześniej, niż wynika to z daty płatności określonej w treści dokumentu. Procedura ta polega na odjęciu od wartości nominalnej weksla pewnej części – tzw. odsetek dyskontowych, które stanowią wynagrodzenie dla posiadacza gotówki (kupującego weksel) za wcześniejsze udostępnienie środków. W rezultacie posiadacz weksla otrzymuje niższą kwotę niż ta, na którą weksel wystawiono, jednak środki otrzymuje niemal od ręki. Co z nabywcą weksla? Po zakupie weksla oczekuje on na spłatę, do której zobowiązany jest dłużnik wekslowy.

Widać tu pewną analogię do  usług faktoringowych, które działają na podobnej zasadzie. Umożliwiają wystawcy faktury z odroczonym terminem płatności odzyskanie zamrożonych na niej środków niemal od ręki. Nieprzeterminowaną fakturę odkupuje od wystawcy firma faktoringowa, z którą następnie rozlicza się kontrahent. Za wcześniejsze odzyskanie należności wystawca faktury ponosi pewien koszt, który zależy od kilku czynników – w tym m.in. kwoty faktury i okresu finansowania.


Czym jest dyskonto w rachunkowości?


Pojęcie dyskonta jest również powszechnie stosowane w rachunkowości, gdzie wykorzystuje się je do określenia bieżącej wartości przyszłych przepływów pieniężnych lub zobowiązań. Jest to niezwykle ważne narzędzie, które pozwala ocenić, jaka jest dzisiejsza wartości przepływów, które zmaterializują się w mniej lub bardziej odległej przyszłości. Dyskontowanie jest procesem, który pozwala ustalić wartość tych przepływów na dziś. Między innymi z tego względu znajduje szerokie zastosowanie w rachunkowości finansowej, analizie inwestycji, wycenie aktywów finansowych i w wielu innych dziedzinach.