Trzeźwość – droga od uzależnienia do abstynencji

W przypadku wszystkich dostępnych używek alkohol jest najczęstszym powodem śmierci. W Polsce ok. 800 tysięcy obywateli cierpi z powodu choroby alkoholowej. Alkoholizm może nastąpić szybko, ale proces trzeźwienia wymaga czasu, skupienia i przekonania do zmian. Na czym polega abstynencja, co to jest trzeźwość i jak zachowują się trzeźwi alkoholicy?

Co to jest trzeźwość?

Abstynencja dla osoby uzależnionej oznacza czas odstawienia czystego alkoholu i zaprzestanie picia. Trzeźwość natomiast wiąże się dodatkowo z wprowadzeniem zmian w życiu codziennym osoby uzależnionej. Chodzi przede wszystkim o wartości, sposób postrzegania świata. Nałogowiec uczy się na nowo prawidłowego funkcjonowania, odbudowuje relacje z najbliższymi i stawia w swoim życiu nowe cele. Eliminuje również nawyki, które dominowały pod wpływem alkoholu.

Za najkrótszą definicję trzeźwości uważa się nieustanne poznawanie siebie z jednoczesnym wprowadzaniem zmian.

Fazy trzeźwości u uzależnionego alkoholika

Rozpoczęcie trzeźwego życia nie jest łatwe dla osoby uzależnionej. Choroba alkoholowa rozwija się szybko i gwałtownie. Wyjście z nałogu wymaga natomiast czasu. To skomplikowany proces, który u każdej osoby uzależnionej przebiega w sposób indywidualny. Można jednak wyróżnić kilka etapów, które powtarzają się w przypadku uzależnienia.

1. Faza odwrotu

Zwykle trwa ok. 2 tygodni. W przypadku uzależnienia alkoholowego można ją rozpoznać po tym, że nałogowiec odczuwa silne objawy odstawienia alkoholu. Trzeźwienie następuje stopniowo, lecz z powodu głodu alkoholowego i zespołu abstynencyjnego występuje wiele wątpliwości, a samopoczucie nie jest na wysokim poziomie. Ta faza zwykle poprzedza podjęcie decyzji o rozpoczęciu terapii.

2. Faza miesiąca miodowego

Samopoczucie zdecydowanie się poprawia. Nałogowiec zaczyna zdawać sobie sprawę z problemu i wierzy w poprawę. Mózg przyzwyczaja się do procesu trzeźwienia. Ten etap bywa niebezpieczny, ponieważ wywołuje zbyt silną pewność siebie oraz powoduje rezygnację z leczenia.

3. Faza muru

Samopoczucie jest mniej pozytywne, ponieważ początkowa euforia spada. Nałogowiec jest bardziej świadomy skutków alkoholizmu, co wywołuje negatywne myśli. Ogrom konsekwencji przytłacza. Człowiek zdaje sobie sprawę, jak wiele musi zmienić, aby nastąpiła realna poprawa. Na tym etapie trzeźwienia po wódce lub innym trunku często pojawia się wewnętrzna frustracja i dyskomfort psychiczny, które mijają dzięki kontynuowaniu terapii.

4. Faza przystosowawcza.

Jest to czas zmiany stylu życia oraz szukania rozwiązań, które zastąpią alkohol. Nastrój poprawia się. Następuje stabilizacja psychiczna i emocjonalna. Człowiek uczy się planowania swoich działań i wyciąga stale wnioski. Widzi także pozytywne aspekty trzeźwości i skupia się na realizowaniu założonych celów. Życie zaczyna się stabilizować.

5. Faza rozwiązań

To dalszy proces poznawania samego siebie. Polega na odbudowaniu wartości, znajdowaniu nowych zainteresowań i zawieraniu znajomości. Życie rodzinne, zawodowe i osobiste stabilizuje się, co daje większość motywację do pracy nad sobą.

Zobacz: Jakie są fazy alkoholizmu?

Znajomość faz trzeźwienia może wywoływać wewnętrzny spokój. Podczas każdej z nich człowiek może jednak przerwać abstynencję i powrócić do nałogu. Proces zmian w pełni zależy od nastawienia danej osoby.

Jakie elementy alkoholizmu przeszkadzają w abstynencji?

Trzeźwienie wymaga wprowadzenia znacznych zmian w życiu codziennym. Nowe nawyki powinny skutecznie zastąpić picie i powodować, że powrót do nałogu nie nastąpi. Najtrudniej jest jednak skończyć ze starymi przyzwyczajeniami. Konkretne osoby, miejsca, czy też wspomnienia mogą wywołać głód alkoholowy. Dlatego w początkowej fazie trzeźwienia ważne jest, aby zupełnie odciąć się od przeszłości, ludzi i rzeczy, które mogą spowodować chęć spożycia alkoholu. Najtrudniejszy jest pierwszy rok, jednak walka z chorobą alkoholową trwa tak naprawdę całe życie.

Detoks alkoholowy – kluczowe informacje

Detoksykacja jest niezbędną, ponieważ nie tylko samo nadużywanie alkoholu powoduje zmiany w ludzkim organizmie. Uzależniony próbując na własną rękę poradzić sobie z uzależnieniem, w krótkim czasie po odstawieniu alkoholu, po długich ciągach picia, zaczyna odczuwać skutki jego odstawienia. Dochodzi do rozwoju objawów zespołu abstynencyjnego – Groźnego zarówno dla zdrowia, jak i życia człowieka. To właśnie dlatego detoks musi być przeprowadzany pod okiem wykwalifikowanego personelu medycznego, który w razie konieczności jest w stanie natychmiastowo udzielić niezbędnej pomocy.

Alkohol, a właściwie jego nadużywanie, prowadzi do zmian w metabolizmie. Toksyny dostające się do organizmu, zaczynają gromadzić się w takiej ilości, iż organy odpowiedzialne za ich usuwanie nie są w stanie nadążyć. Dochodzi również do zaburzeń wodno-elektrolitowych. Z organizmu zostają wypłukane pierwiastki i minerały niezbędne do prawidłowego funkcjonowania między innymi układu krążenia. Dochodzi do niewydolności wątroby, zmian w funkcjonowaniu trzustki, zachwiania równowagi jonowej. Jednocześnie mogą się rozwijać choroby towarzyszące, jak na przykład zapalenie oskrzeli i płuc czy też cukrzyca.

Etap detoksykacji wpływa zbawiennie na organizm uzależnionego. Przede wszystkim pozwala pozbyć się z organizmu nadmiaru toksyn. Całkowite ich usunięcie może trwać bardzo długo, w szczególności, gdy uzależniony przez długi czas przebywał w ciągu alkoholowym. W przypadku wieloletnich uzależnień, skutki po stronie funkcjonowania organizmu, poszczególnych układów oraz narządów odczuwane mogą być nawet przez długie lata, po przeprowadzeniu detoksykacji organizmu z alkoholu. Nawet wtedy, gdy alkoholik pozostaje w całkowitej trzeźwości.

Detoksykacja pod okiem wykwalifikowanego personelu medycznego

Detoksykacja pod okiem wykwalifikowanego personelu medycznego przebiega przede wszystkim bezpiecznie. Co najważniejsze jednak, usunięcie znacznej części toksyn z organizmu pozwala przywrócić mu prawidłową pracę. Wyrównuje się poziom jonów i uzupełnionych elektrolitów po alkoholu. Metabolizm wraca do normy, łatwiej leczy się schorzenia towarzyszące. Objawy z czasem mają coraz mniejsze nasilenie, a następnie ustępują, bez dalszej degradacji zatrutego uprzednio organizmu. Poprawiają się ogólne parametry życiowe. Poszczególne układy zaczynają pracować prawidłowo, bez konieczności wspomagania kolejnymi dawkami alkoholu, jak to ma miejsce w przypadku występowania zespołu abstynencyjnego. Organizm, który zaczyna prawidłowo funkcjonować, pozwala również efektywniej uporać się z problemami występującymi po stronie psychiki.

Barbara Nawrot

Jestem doświadczoną terapeutką uzależnień z ponad 15-letnim doświadczeniem w pracy z pacjentami borykającymi się z uzależnieniami behawioralnymi i substancjalnymi, w tym alkoholizmem i narkomanią. Ukończyłam psychologię na prestiżowym uniwersytecie w Polsce i stale podnoszę swoje kwalifikacje przez liczne kursy oraz certyfikacje w dziedzinie terapii uzależnień. W terapii stosuję podejście indywidualne, skupiając się na zaufaniu i otwartości, wykorzystując metody terapii poznawczo-behawioralnej i systemowej, a także współpracę z rodzinami pacjentów. Promuję holistyczne podejście do leczenia, zwracając uwagę na równowagę zdrowia fizycznego, psychicznego, społecznego i duchowego. Moje doświadczenie obejmuje pracę w różnych ośrodkach terapeutycznych, zarówno stacjonarnie jak i online, gdzie Pacjenci doceniają moje zaangażowanie, empatię i skuteczność.