W prawniczym świecie często spotkać można się z określeniami – wyrok prawomocny oraz wyrok nieprawomocny. Co one dokładnie oznaczają? Kiedy wyrok jest prawomocny?
Wyrok prawomocny co to znaczy?
Czym są prawomocne wyroki? Prawomocny wyrok oznacza taki wyrok, od którego nie przysługuje nam już żaden zwyczajny środek odwoławczy. Takie prawomocne orzeczenie jest wiążące dla stron postępowania, sądu, który wydał wyrok, ale i dla wszystkich innych sądów lub organów.
Postępowanie w Polsce jest dwuinstancyjne. Oznacza to, że jeżeli wyrok wydany przez sąd pierwszej instancji jest niesatysfakcjonujący, to strona postępowania ma możliwość wniesienia od niego środka odwoławczego do sądu drugiej instancji. W tym celu w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyroku lub jego doręczenia (w przypadku gdy zapadł na posiedzeniu niejawnym) należy złożyć wniosek o uzasadnienie wyroku. Następnie, jeżeli nie jesteśmy zadowoleni z wyroku – w terminie 14 dni (a w przypadku gdy termin na sporządzenie uzasadnienia był przedłużony przez prezesa sądu – 21 dni) należy złożyć apelację od wyroku sądu pierwszej instancji.
Zobacz również: Pozew WIBOR
Ile trwa uprawomocnienie się wyroku?
To, po jakim czasie uprawomocnia się wyrok pierwszej instancji, zależy od czynności podejmowanych przez strony. Jeśli po wyroku sądu pierwszej instancji strony nie złożą wniosku o jego uzasadnienie, wyrok sądu uprawomocni się. Będzie miało to miejsce w pierwszym dniu, w którym złożenie wniosku o sporządzenie uzasadnienia będzie już spóźnione. A zatem ósmego dnia od ogłoszenia lub doręczenia wyroku.
Inaczej wygląda kwestia uprawomocnienia się wyroku, jeśli strona zdecydowała się na złożenie wniosku o sporządzenie wniosku o uzasadnienie. Wówczas sąd musi takie uzasadnienie sporządzić i przesłać je stronie, a strona może złożyć od wyroku środek odwoławczy.
Data prawomocności wyroku zależeć będzie w tym przypadku od tego, czy strona wniesie apelację. Zakładając, że strona ma 14 – dniowy termin na złożenie apelacji i tego nie uczyni, to wyrok sądu uprawomocni się w dniu piętnastym.
Uprawomocnienie wyroku w 2024 roku jest więc zależne od tego czy strony złożą wniosek o uzasadnienie wyroku, a następnie apelację.
Prawomocność wyroku Sądu Apelacyjnego
Jeżeli strona zaskarżyła wyrok sądu pierwszej instancji, wówczas sprawa zostanie rozpatrzona przez sąd wyższej instancji. Jeżeli w sprawie w pierwszej instancji orzekał sąd rejonowy to apelację rozpozna sąd okręgowy, zaś od wyroku sądu okręgowego – przysługuje apelacja do sądu apelacyjnego.
Wyrok wydany przez sąd drugiej instancji staje się prawomocny już w dniu jego wydania. Można więc wskazać, że prawomocność wyroku II instancji jest natychmiastowa. Wskazać należy, że od wyroku sądu drugiej instancji nie przysługuje żaden zwyczajny środek zaskarżenia. Jednak zaznaczyć należy, że w niektórych przypadkach, jeżeli spełnione są określone przesłanki, możliwe jest wniesienie od prawomocnego wyroku skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego.
Ile się czeka na wyrok Sądu Apelacyjnego?
Czas oczekiwania na wyrok sądu apelacyjnego zazwyczaj wynosi od pół roku do nawet 3 lat. Zależy to między innymi od obciążenia danego sądu pracą czy złożoności i stopnia jej skomplikowania danej sprawy. Sądy zmagają się z brakami kadrowymi, co sprawia, że często trzeba czekać na termin rozprawy kilkanaście miesięcy. Sprawy zaś są rozpoznawane w kolejności wpływów.
Prawomocne wyroki – Jak sprawdzić czy wyrok jest prawomocny?
Informacja o prawomocności wyroku jest bardzo ważna. Jeżeli wyrok jest prawomocny, możemy złożyć wniosek o stwierdzenie prawomocności wyroku. Jeżeli wyrok nadaje się do egzekucji, możemy złożyć wniosek o nadanie klauzuli wykonalności i skierować sprawę do egzekucji komorniczej. Jak sprawdzić uprawomocnienie wyroku?
Jeżeli nie jesteśmy pewni czy wyrok jest prawomocny, czy też nie, możemy spróbować uzyskać tę informację telefonując do biura obsługi interesanta sądu, który rozpoznawał sprawę. Możemy także złożyć wniosek o informację w tym zakresie i w przypadku prawomocności orzeczenia zawnioskować o jego wydanie.
Korzystne orzecznictwo dotyczące spraw frankowych powoduje, że coraz więcej kredytobiorców kredytów złotówkowych o zmiennej stopie oprocentowania zastanawia się nad skierowaniem do sądu pozwu WIBOR przeciwko bankowi. W tych niełatwych sporach sądowych warto z pewnością skorzystać ze wsparcia kancelarii WIBOR, posiadającej doświadczenie w sporach z bankami.
Autor: radca prawny Maciej Fiedorowicz, nr wpisu WA-15162