Jałowiec w ogrodzie – przegląd odmian, uprawa i zastosowanie.

Jałowiec ( łac.Juniperus) to roślina iglasta z rodziny cyprysowatych, jedna z najliczniej występujących. Jest to jałowiec pospolity i jałowiec sabiński. Pozostałe gatunki to m. in. : jałowiec chiński, bermudzki, płożący, skalny, grecki, pestkowaty czy grubokory. Wiele jego gatunków uprawianych jest w celach ozdobnych. Są to rośliny o bardzo zróżnicowanej posturze. Drzewa osiągają nawet do 40 metrów wysokości, krzewy od kilku do kilkunastu metrów. Można spotkać również krzewy rozesłane na podłożu ( bardzo niziutkie). Kora jałowca jest cienka i posiada łuszczącą się strukturę. Pojedyncze igły są sztywne i dość mocno kujące. Roślina może być jednopienna lub dwupienna, posiada kwiaty rozdzielnopłciowe.

Jałowiec - odmiany

• Jałowiec chiński
• Jałowiec łuskowaty
• Jałowiec nadbrzeżny
• Jałowiec Pfitzera
• Jałowiec płożący
• Jałowiec pospolity
• Jałowiec rozesłany
• Jałowiec sabiński
• Jałowiec skalny
• Jałowiec wirginijski

Uprawa

Jałowcami bardzo chętnie obsadzamy nasze ogrody, gdyż są odporne na niskie temperatury i bardzo łatwe w uprawie. Ze względu na dużą różnorodność odmian możemy tworzyć bardzo ciekawe kompozycje. Jałowce są też odporne na suszę, wyjątkiem jest jałowiec pośredni, który lubi wilgoć. Rośliny te najbardziej lubią gleby umiarkowanie wilgotne, lekkie, niezbyt żyzne oraz dobre nasłonecznienie. Przy mniejszej ilości światła rośliny będą rosły wolniej, a ich igły będą miały mniej intensywny kolor niż igły roślin rosnących w słońcu. Jałowce są tak odporne, że nie ma potrzeby nawożenia ich czy podlewania. Nie potrzebują też zabezpieczenia przed mrozem ( z wyjątkiem paru odmian. Jest to ich dużym atutem, dlatego tak chętnie goszczą w naszych ogrodach.

Cięcie i pielęgnacja

Zazwyczaj jałowce nie potrzebują specjalistycznego cięcia, chociaż znoszą je bardzo dobrze. Odmiany wolno rosnące swój naturalny ładny kształt zachowują naprawdę bardzo długo. Zaś odmiany szybko rosnące, bardziej rozłożyste wymagają przycięcia i nadania pożądanego kształtu, aczkolwiek nie jest to koniecznością. Rośliną należy również przyciąć pędy jeżeli się za bardzo rozrosły. Odmiany o wyższym kształcie i pokroju kolumny na zimę okręcamy sznurkiem, aby zalegający śnieg nie zdeformował rośliny.

Przesadzanie

Jałowce nie lubią przesadzania, co jest bardzo trudna rzeczą, gdyż ich korzenie mimo iż są umiejscowione płytko to są bardzo rozbudowane. Przed posadzeniem warto dobrze się zastanowić, w którym miejscu ulokujemy roślinę.

Zastosowanie

Jałowce są tak uniwersalne, że mają naprawdę szeroki wachlarz zastosowań. Można złączyć je z innymi roślinami i stworzyć przepiękne ozdobne rabaty. Odmiany przyziemne, rozłożyste sprawdzają się do obsadzania skarp i murków oporowych. Świetnie będą też wyglądać na podwyższonych skalniakach ( zamaskują ich obrzeża). Jałowce można uprawiać w donicach na balkonach czy tarasach. Odmiany do tego przystosowane to np. jałowiec płożący czy pospolity. Dobrze do takiej hodowli sprawdzą się też wszystkie odmiany karłowate. Jałowce swoje zastosowanie znalazły tez jako rośliny żywopłotowe. Zazwyczaj są to żywopłoty nieformowane, a odmiany najlepiej sprawdzające się w takim naturalnym ogrodzeniu to : jałowiec chiński, pospolity lub skalny.

Choroby

Czasem zdarza się że jałowce brązowieją lub żółkną. Najczęstszą przyczyną tego jest złe miejsce posadzenia. Zbyt wilgotne miejsce lub mało nasłonecznione to najczęstsze przyczyny takiego wyglądu. Drugim powodem jest po prostu podciek do gleby dużej ilości np. gnojówki co bardzo źle wpływa na te rośliny. Małe okazy są też bardzo często obsikiwane przez nasze pupile co skutkuje przyżółknięciem gałązek. Kolejną przyczyną zmiany kolorystyki iglaków są pasożyty np. mszyce, przędziorki czy ochojniki. Zbyt mała odległość między roślinami. Bardzo gęste posadzenie sprawia, że promienie słonecznie do docierają do niektórych części rośliny, która z czasem traci swoją zieloną barwę.

Właściwości owoców jałowca

Owoce jałowca mają szerokie zastosowanie w ziołolecznictwie, kuchni czy kosmetyce. Owoce jałowca wykorzystywane są do :
• Leczenia problemów z pęcherzem
• Leczeniu bóli reumatycznych
• Leczeniu łupieżu
• Leczeniu górnych dróg oddechowych
• Produkcji nalewek, win oraz innych alkoholi
• Naturalny środek do walki z cellulitem
• Dodatek do potraw
• Produkcji olejków eterycznych

Mimo tak pozytywnego działania jakie wykazuje jałowiec (zwłaszcza leczniczego) nie wszyscy mogą go stosować. Owoce jałowca obojętne w jakiej postaci są przeciwwskazane dla osób z ciężkimi chorobami wątroby i nerek. Nie jest wskazany również przy ostrym zapaleniu przewodu pokarmowego. Również kobiety ciężarne powinny w okresie ciąży powstrzymać się od spożywania owoców tej rośliny. Należy pamiętać, że wszystkie olejki na bazie jałowca nadają się jedynie do stosowania zewnętrznego.


Jałowiec to piękna i bardzo mało wymagająca w uprawie roślina. Można ją wsadzić bezpośrednia z doniczki ( w której została zakupiona) do gleby od marca do listopada ( ważne by gleba nie była tylko zamarznięta). Wsadzamy ją do dołka o średnicy ok 30 cm, a głębokości 40 cm. Pamiętajmy, że po posadzeniu należy podlać roślinę wodą, a następnie można przysypać ziemię korą lub inną ściółką, żeby nie dopuścić do powstania w tym miejscu chwastów. Ściółka zatrzyma też wilgoć w ziemi podczas suszy co sprawi, że nawet wtedy nie będzie wymagane dodatkowe podlewanie.