System szesnastkowy (heksadecymalny)
System pozycyjny o podstawie 16, do którego zapisu używa się cyfr arabskich oraz sześciu pierwszych liter alfabetu łacińskiego:
0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A, B, C, D, E, F
[Przykład liczby: 34f16/34fHEX]
Wartości kolejnych pojedynczych cyfr systemu szesnastkowego są takie same, jak w systemie dziesiętnym, natomiast litery są jakby ich przedłużeniem, tzn.
A16 = 1010, B16 = 1110, C16 = 1210, D16 = 1310, E16 = 1410, F16 = 1510
Konwersja
Konwersja liczby z systemu dziesiętnego na szesnastkowy obdywa się przez dzielenie liczby przez 16 oraz zapisywanie reszty z dzielenia. Jeśli reszta jest większa niż 9, przypisuje się jej odpowiednią literę z tych, używanych w systemie heksadecymalnym. Liczbę powstałą z reszt z dzielenia odczytuje się od ostatniej reszty do pierwszej.
⬇Wpisz poniżej liczbę całkowitą w systemie decymalnym, aby zobaczyć jej postać w systemie heskadecymelnym
Natomiast, aby zamienić zapis szesnastkowy na zapis dziesiętny, należy zamienić litery na ich dziesiętne odpowiedniki, a potem zsumować wszystkie cyfry i wartości dziesiętne znaków mnożone przez malejące potęgi liczby 16 zaczynając od lewej i potęgi równej liczbie znaków w liczbie pomniejszonej o jeden.
⬇Wpisz poniżej liczbę całkowitą w systemie szesnastkowym, aby zobaczyć jej postać w systemie dziesiętnym
Natomiast, aby przeprowadzić konwersje między systemem binarnym a heksadecymalnym należy podzielić liczbę na części po 4 cyfry i je przeliczyć jak osobne liczby, co prezentują poniższe grafiki:
Zastosowanie
System szesnastkowy jest szeroko stosowany w informatyce oraz grafice do zapisu:
- adresów IPv6
- kodów kolorów w CSS, HTML oraz programach graficznych
- każdy kolor ma przyporządkowany ciąg sześciu znaków poprzedzony hashtagiem, z czego każda para znaków to jedna liczba heksadecymalna od 016 do FF16 (25510) wskazująca na wartości kolorów rgb - czerwonego, zielonego oraz niebieskiego (ang. red, green, blue) przykładowo, zapis szesnastkowy koloru, który jest tłem dla artykułów na stronie to #0d97ac