Atlas ptaków

Kukułka

    Cuculus canorus

Jedyna taka w Polsce, w wielu kategoriach!

Autorka: Olga K

Jak wygląda Kukułka?

Jak rozpoznać Kukułkę?

Ma popielatoszarą głowę, plecy i szyję. Pierś i brzuch są białe, poprzecznie kreskowane. Oczy mają żółtą tęczówkę i razem z żółtoopomarańczowymi nogami są najbardziej wyrazistymi elementami stroju Kukułki. Ogon, który rozkłada w trakcie lotu jest długi, szaro-grafitowo-czarny, biało pręgowany. Uwaga, niektóre samice występują w rdzawej odmianie kolorystycznej.  Krótki, grafitowy, żółtawy u nasady dziób służy do podnoszenia owadów jak pęseta.

średni rozmiar
sylwetka ptaka podobna do Gołąb
sylwetka ptaka w locie podobna do Gołąb
krótki dziób
biały kolor

Jak rozpoznać Kukułkę po głosie?

Samiec odzywa się charakterystycznym kukaniem, któremu gatunek zawdzięcza swoją nazwę. Samica wydaje dźwięk podobny do chrapliwego chichotu.

Gdzie i kiedy można zobaczyć Kukułkę?

Preferuje mozaikę łąk i lasów oraz okolice zbiorników wodnych, gdzie znajduje więcej gniazd małych ptaków wróblowych, który może podrzucić swoje jaja.

Kukułki są z nami od kwietnia do końca sierpnia. Ostatnie osobniki odlatują we wrześniu. Zimują w Afryce, na południe od Sahary.

Miejsce występowania lub obserwacji

Poznaj bliżej Kukułkę

Jak wygląda Zięba?
Jak wygląda Zięba?

Kukułka to jedyny w Polsce przedstawiciel rodziny kukułek. Jest także jednym z niewielu ptaków, które nie tworzą par i mają wielu partnerów. Kukułki są najlepiej znane ze swojej strategii rozrodczej: nie budują gniazd, nie wysiadują jaj i nie opiekują się młodymi. Zamiast tego samica składa jaja do gniazd innych gatunków (między innymi Pliszki Siwej, Kopciuszka, Trzcinniczka). W jednym sezonie może ich wytworzyć nawet dwadzieścia kilka! Warto wspomnieć, że „przybrani rodzice” nie są całkowicie bezbronni: niektóre gatunki potrafią rozpoznać drobne różnice między jajami i wyrzucić to podrzucone, zanim zdąży się wykluć.

Jeśli jednak ptaki nie zorientują się w porę, mała Kukułka zwykle wykluwa się wcześniej niż jej przybrane rodzeństwo, bo zaledwie po 10-12 dniach i instynktownie wypycha jaja (lub nawet pisklęta) gospodarzy, aby całą ich uwagę skupić na sobie. Obce pisklę jest bardzo łakome i przeważnie zjada więcej pokarmu niż ten, który normalnie wystarczyłaby do wykarmienia typowych kilkorga młodych! Intensywnie jasnopomarańczowe zajady i wnętrze wielkiego dzioba stymulują opiekunów do nieustannego poszukiwania pokarmu, czasami na granicy wyczerpania. Młoda Kukułka zostaje w gnieździe przez około trzy tygodnie, a pod koniec tego okresu parokrotnie przerasta nie tylko rodziców, ale i samo gniazdo.

Młode Kukułki przystępują do rozrodu w wieku dwóch lat. Samice pamiętają swoich przybranych rodziców i składają jaja do gniazd tego samego gatunku, który ją odchował.

Kukułki są owadożerne. Dorosłe ptaki preferują gąsienice motyli i polują głównie w koronach drzew, ale zdarza im się szukać pokarmu na ziemi. Młode są mniej wybredne i żywią się wszystkimi owadami i bezkręgowcami, które przynoszą im przybrani rodzice.

Najstarsza zaobrączkowana Kukułka przeżyła 15 lat.

Galeria

Z jakim ptakiem można pomylić Kukułkę?

Upierzenie Kukułki jest bardzo podobne do upierzenia Krogulca. Ma też podobny lot i rozmiar. Kukułkę można odróżnić po widocznych w locie, ostro zakończonych skrzydłach, lekko wachlarzowatym ogonie – i oczywiście po głosie.

Jak wygląda samiczka Zięby?

Kukułka w liczbach

Masa ciała106 – 133 g
Rozpiętość skrzydeł55 – 60 cm
Długość ciała32 – 34 (z czego ogon 13 – 15) cm
Liczebność (w Polsce)134 00 – 177 000 samców
Statusobjęta ścisłą ochroną gatunkową

Jak pomóc Kukułce?

Wiele osób ma negatywne wyobrażenie o Kukułce, ze względu na jej sposób rozmnażania się. Taka jest jednak jej natura, a to, że jakieś zwierzę zachowuje się w sposób którego my, ludzie, nie rozumiemy, nie oznacza, że nie zasługuje na szacunek i ochronę. Aby pomóc Kukułce, musimy dbać o zachowanie bioróżnorodności naszego krajobrazu – w szczególności chronić populacje i siedliska mniejszych ptaków, które kukułka wykorzystuje jako niańki. Oznacza to m.in. ochronę trzcinowisk, ziołorośli i zakrzaczeń. Chrońmy też drzewa, na których Kukułki szukają gąsienic, a małe ptaki bezkręgowców dla swoich ciągle głodnych pociech. Kukułki są ptakami wędrownymi i tak samo ważna z punktu widzenia ich ochrony będzie więc kondycja ich afrykańskich zimowisk oraz szlaków migracyjnych.

Bibliografia

https://pl.wikipedia.org/wiki/Kuku%C5%82ka_zwyczajna

Dorota Zawadzka, „Ptaki”. Warszawa, MULTICO Oficyna wydawnicza, 2017

* Źródło: MPPL

Dzięki Tobie te miejsca zmieniają się w raj dla ptaków!

Lajkujesz z kanapy, czy działasz w terenie? Działaj z nami w taki sposób, jaki najbardziej Ci odpowiada.

  • 23 000 dolarów rocznie! Co najmniej tyle warte są różnorodne usługi jakie dostarczają nam zdrowe bagna w przeliczeniu na jeden tylko hektar! Tereny mokradłowe (bagna, podmokłe łąki) są jednym z najszybciej zanikających typów siedlisk przyrodniczych w skali nie tylko Polski, czy Europy, ale całego świata! Znikające ptaki wodno-błotne są niestety smutnym dowodem tych zmian. Tylko w ciągu ostatnich 30-40 lat populacja Czajki Vanellus vanellus skurczyła się o 55% , Krwawodzioba Tringa totanus o 54%, Kszyka Gallinago gallinago o 48%, Potrzosa Emberiza schoeniclus o 38%, Strumieniówki Locustella fluviatilis o 74%, Świerszczaka Locustella naevia o 73%, a Pliszki żółtej Motacilla flava o 76%. Pomóż nam tworzyć kolejne ostoje dla ptaków!
Zobacz inne formy wsparcia
  • Bagna są dobre!
  • Symbolem naszego rezerwatu jest Sasanka. Sasankowe murawy to dobrze zachowane murawy ciepłolubne na malowniczych, zboczach byłego wyrobiska piasku.
Zobacz inne formy wsparcia
  • Jak chroni przyrodę stowarzyszenie Jestem na pTAK!
  • Symbolem naszej ptasiej ostoi jest Żuraw. Gatunek może niezbyt oryginalny, ale to właśnie parę tych ptaków mieliśmy okazję zobaczyć, gdy ostatnio odwiedziliśmy to miejsce.
Zobacz inne formy wsparcia
  • Jak stowarzyszenie Jestem na pTAK! chroni przyrodę?
  • Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz więcej
  • Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz wydarzenie

Pomóż nam! Twoje wsparcie pozwala chronić Przyrodę!

Wpłać
na ptaki

Darowizna online

Zobacz pozostałe
formy wsparcia

Zobacz