trudność

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *trudьnostь. By surface analysis, trudny +‎ -ość. First attested in the middle of the 15th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /trudnɔɕt͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /trudnɔɕt͡ɕ/

Noun

trudność f

1. difficulty (obstacle that hinders achievement of a goal)
   • 1901 [Middle of the 15th century], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 429:

     Slowa dzyewycze kv dzyewcze o lyek[u] […] kv trvdnosczy byzkvpv sye przygadzayøczey (de remedio opportuno ad difficulatem episcopo occurrentem)

     [Słowa Dziewice ku dziewce o lek[arstwie sposobnym] ku trudności biskupu sie przygadzającej (de remedio opportuno ad difficulatem episcopo occurrentem)]

   • 1915 [Middle of the 15th century], Jan Łoś, editor, Przegląd językowych zabytków staropolskich do r. 1543‎^[2], page 515:

     Trudnoszczą

     [Trudnością]

2. difficulty (intricacy, complexity of matters)
   • 1466, Elżbieta Belcarzowa, editor, Glosy z rkpsu Biblioteki Jagiellońskiej nr 2195 oraz z rękopisu, numbers 1490/11, 1945/1, Biblioteka Kapitulna w Pradze, page 12:

     Non potens, gl. sc. tu homo, de magnarum summa rerum gl. de congerie, de copia causarum o trudnosczyach, seriem disponere

     [Non potens, gl. sc. tu homo, de magnarum summa rerum gl. de congerie, de copia causarum o trudnościach, seriem disponere]

3. difficulty (state of being difficult)
   • 1892 [1484], Hieronim Łopaciński, editor, Reguła trzeciego zakonu św. Franciszka i drobniejsze zabytki języka polskiego z końca w. XV i początku XVI‎^[3], pages 706–707:

     Thedy mynisthrovye... mayą onego wsthąpvyączego sthadlo... y polozenye... vypytaczi..., povyedayącz yemu thrudnosczy y thwardosczy, y czyązkosczy thego tho braczthwa (fraternitatis eiusdem onera)

     [Tedy ministrowie... mają onego wstępującego stadło... i położenie... wypytać..., powiedając jemu trudności i twardości, i ciężkości tego to bractwa (fraternitatis eiusdem onera)]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[4], page 830:

     O myly boze, y czo moze przydz kv mysly... pamyątayączemv koroną tarnovą mylego Iesucrista? Yedno vkazanye vzgardzenya, przeczyvnoscz sromoczenya a trudnoscz mączenya

     [O miły Boże, i co może przyć ku myśli... pamiętającemu koronę tarnową miłego Jesukrysta? Jedno ukazanie wzgardzenia, przeciwność sromocenia a trudność męczenia]

Related terms

adjectives

• trudny

 

adverbs

• trudnie
• trudno

 

nouns

• trud
• trudzenie

 

verbs

• trudzić impf

 

Descendants

• Polish: trudność
• Silesian: trudność

References

• Boryś, Wiesław (2005) “trudność”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “trudność”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “trudność”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish trudność. By surface analysis, trudny +‎ -ość.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈtrud.nɔɕt͡ɕ/
• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈtrud.nɔɕt͡ɕ/

• Audio

  (file)

• Rhymes: -udnɔɕt͡ɕ
• Syllabification: trud‧ność

Noun

trudność f

1. (uncountable) difficulty (state of being difficult, or hard to do)

   Synonym: ciężkość

   Antonym: łatwość

2. (chiefly in the plural) difficulty (inability to do something successfully in a way that does not require great mental or physical effort) [+ w (locative) = in what] or [+ z (instrumental) = with what]

   Antonym: łatwość

3. (chiefly in the plural) difficulty (something that hinders)

   Synonym: problem

Declension

Declension of trudność

	singular	plural
nominative	trudność	trudności
genitive	trudności	trudności
dative	trudności	trudnościom
accusative	trudność	trudności
instrumental	trudnością	trudnościami
locative	trudności	trudnościach
vocative	trudności	trudności

Derived terms

adverbs

• bez trudności
• z trudnością

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), trudność is one of the most used words in Polish, appearing 38 times in scientific texts, 19 times in news, 60 times in essays, 8 times in fiction, and 1 time in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 126 times, making it the 476th most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• trudność in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• trudność in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “trudność”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “TRUDNOŚĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 14.06.2016
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “trudność”, in Słownik języka polskiego‎^[5]
• Aleksander Zdanowicz (1861) “trudność”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎^[6]
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “trudność”, in Słownik języka polskiego‎^[7] (in Polish), volume 7, Warsaw, page 125

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish trudność. By surface analysis, trudny +‎ -ość.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈtrudnɔɕt͡ɕ/
• Rhymes: -udnɔɕt͡ɕ
• Syllabification: trud‧ność

Noun

trudność f

1. difficulty (state of being difficult, or hard to do)
2. difficulty (inability to do something successfully in a way that does not require great mental or physical effort)
3. difficulty (something that hinders)

Related terms

adjectives

• trudny

 

adverbs

• trudno

 

Further reading

• trudność in silling.org