Co to jest prowizja? Ile wynosi w poszczególnych bankach?

Decydując się na kredyt hipoteczny, gotówkowy lub każdy inny, musisz się liczyć się z poniesieniem szeregu kosztów związanych z zaciągnięciem zobowiązania. Do najważniejszych z nich należą oprocentowanie oraz właśnie różne prowizje bankowe. Zwykle prowizje kredytowe pobierane są z tytułu udzielenia kredytu albo za jego wcześniejszą spłatę. Warto wiedzieć, czym w istocie jest prowizja w banku, jak jest wyliczana i kiedy bank może zrezygnować z jej pobierania.

Czym jest prowizja przy kredycie?

Przy kredycie prowizja to przede wszystkim opłata, jaką nalicza sobie bank z tytułu udzielenia zobowiązania. Wyrażona jest zazwyczaj w procentach i pobierana od sumy przyznanego kredytu. Kwota prowizji banku zależy zatem od stawki procentowej oraz wysokości zaciąganego zobowiązania. Przy dużych kredytach, np. hipotecznych, może stanowić znaczący koszt dla kredytobiorcy.

Stawka prowizji jest z reguły określana z góry w ofercie kredytowej obok stawki oprocentowania. Bank może jednak obniżyć jej wysokość, jeśli jako kredytobiorca spełnisz dodatkowe warunki, np. masz wysoki wkład własny przy kredycie hipotecznym lub zdecydujesz się na wykupienie dodatkowych produktów takich jak konto osobiste czy karta kredytowa.

W jakich kredytach pojawia się prowizja? Opłata ta jest pobierana jest przy niemal wszystkich rodzajach zobowiązań i jest ważnym elementem całkowitych kosztów kredytu. Kredyt hipoteczny, kredyt gotówkowy czy kredyt samochodowy – to tylko niektóre z przykładów zobowiązań, przy jakich może zostać naliczona prowizja.

Pod względem formalnym prowizja bankowa jest kosztem pozaodsetkowym kredytu, a konkretnie opłatą, którą bank nalicza za dokonanie określonych czynności na rzecz kredytobiorcy – swojego klienta. Ze względu na różny rodzaj czynności istnieją zatem różne rodzaje prowizji. Najczęściej stosowaną jest prowizja za udzielenie kredytu. Opłata ta pobierana jest z tytułu uruchomienia środków finansowych po zawarciu umowy kredytowej.

Rodzaje prowizji kredytu

Wiesz już, że banki pobierają prowizję za udzielenie kredytu, ale nie jest to jedyny jej rodzaj, z jakim możesz się spotkać przy zaciąganiu zobowiązań.

Dodatkowym obciążeniem dla ciebie jako kredytobiorcy mogą być ponadto inne rodzaje prowizji, takie jak:

• prowizja za rozpatrzenie wniosku kredytowego czy pożyczkowego, jaką musisz zapłacić jeszcze przed wydaniem decyzji;
• prowizja za późniejszą obsługę kredytu;
• prowizja za zmianę warunków kredytowania – np. wydłużenie okresu kredytowania,
• prowizja za wcześniejszą spłatę kredytu – przy kredytach gotówkowych z reguły nie jest pobierana, natomiast przy zobowiązaniach hipotecznych banki obowiązują dodatkowe przepisy dotyczące naliczania takiej opłaty,
• prowizja za podwyższenie kwoty otrzymanego kredytu;
• prowizja za przewalutowanie kredytu;
• prowizja za różne czynności, które związane są z obsługą kredytów odnawialnych, m.in. przedłużenie umowy kredytowej oraz zwiększenie limitu kredytowego;
• prowizja za czynności upominawcze;
• prowizja za czynności windykacyjne.

Stawki takich dodatkowych prowizji i opłat powinny być precyzyjnie określone w umowie kredytowej. Zazwyczaj także można je poznać w cennikach bankowych widniejących na ich witrynach internetowych. Warto zwrócić na nie uwagę przy porównywaniu ofert kredytów, ponieważ te dodatkowe opłaty również wpłyną na całkowity koszt zaciągnięcia zobowiązania.

Więcej o umowie kredytowej przeczytasz tu: Umowa kredytowa – na co zwrócić uwagę przy podpisywaniu umowy o kredyt?

Prowizja kredytu a przepisy prawne

Banki nie mogą w sposób całkowicie dowolny decydować o tym, ile wyniesie prowizja za udzielenie kredytu. Zależy to w dużej mierze od przepisów nowej ustawy antylichwiarskiej z dnia 11 marca 2016 roku.

Znowelizowała ona Ustawę z dnia 21 lipca 2006 roku o nadzorze nad rynkiem finansowym i Ustawę z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim, wprowadzając limity kosztów pozaodsetkowych, w tym kosztów prowizji, ubezpieczenia kredytu, wszelkich opłat przygotowawczych czy tych związanych z obsługą osobistą klienta.

Ustawa antylichwiarska określa, że łączna suma kosztów pozaodsetkowych związanych z kredytem, również i prowizja, nie może przekroczyć 25 proc. pożyczonej kwoty i 30 proc. tej samej wartości za każdy rok trwania umowy kredytowej czy pożyczkowej. Łącznie wszystkie pozaodsetkowe koszty kredytowe, z prowizją i marżą bankową na czele, nie mogą wynosić więcej niż pożyczona kwota.

Pod koniec grudnia 2021 roku wpłynął do Sejmu nowy projekt wspomnianej ustawy antylichwiarskiej, który ma jeszcze bardziej ograniczyć wysokość kosztów pozaodsetkowych pobieranych od kredytobiorców przez banki i firmy pożyczkowe.

Przygotowano propozycję mającą na celu zmianę górnych limitów kosztów pozaodsetkowych kredytu konsumenckiego, które miałyby wynieść maksymalnie 20% całkowitej kwoty zobowiązania w ujęciu rocznym i nie więcej niż 45% całkowitej kwoty kredytu. Projekt został po pierwszym czytaniu skierowany już do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, dlatego istnieje duże prawdopodobieństwo, że nowe przepisy zostaną uchwalone jeszcze w 2022 roku.

Czy wiesz? Co jest ważniejszym kosztem kredytowym: prowizja czy oprocentowanie?

Sposób naliczania prowizji przy kredycie

Prowizja naliczana jest zazwyczaj jako procent od sumy udzielonego kredytu. Niektóre banki określają jednak jej wysokość w postaci konkretnej kwoty. Prowizja może być pobrana jednorazowo i ma to zazwyczaj miejsce, gdy bank nalicza ją w związku z wykonaniem jakieś dodatkowej czynności np. zmiany warunków umowy. Z tytułu udzielenia kredytu najczęściej jest ona natomiast doliczana do sumy zobowiązania i rozkładana na raty podobnie jak kapitał.

Od czego zależy wysokość prowizji kredytu?

W przepisach Prawa bankowego nie ma wskazań, którymi musiałyby kierować się banki przy naliczaniu prowizji przy kredycie. Każdy bank może określić indywidualnie, ile wyniesie prowizja, ale musi tutaj przestrzegać wspomnianych wyżej przepisów dotyczących limitów pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego.

Prowizja od udzielenia kredytu może być dość wysoka, jak ma to miejsce przy kredytach gotówkowych. Najniższa prowizja banku w jego przypadku może być nawet zerowa, najwyższa będzie zaś dochodziła do 25 proc. kwoty udzielonego zobowiązania.

Wiele banków nie podaje, od czego tak właściwie zależna jest wysokość prowizji. Czasami jest ona ustalona w jednej wysokości dla wszystkich klientów, a czasami jej stawka określana jest indywidualnie i wówczas zazwyczaj zależy od czynników leżących po stronie kredytobiorcy.

Kredyt hipoteczny czy kredyt gotówkowy z niską prowizją mogą ci zostać zaoferowane, jeśli masz bardzo dobrą historię kredytowania i wysoką zdolność kredytową. Dobra sytuacja finansowa sprawia, że bank ponosi niższe ryzyko udzielenia ci zobowiązania, dlatego może sobie pozwolić na obniżenie prowizji, jeśli mogłoby to go przybliżyć do pozyskania rzetelnego klienta.

Jeszcze innym przykładem obniżania prowizji kredytowej jest ta, w której jako stały klient danego banku starasz się w nim o kredyt albo decydujesz się na założenie konta osobistego i skorzystanie z karty kredytowej przy zaciąganym zobowiązaniu. Bank w takiej sytuacji pobiera prowizję od kredytu w niższej wysokości lub całkowicie z niej rezygnuje, ponieważ wie, że zarobi na opłatach z tytułu tych dodatkowych produktów bankowych.

Więcej przeczytasz tu: Bierzesz kredyt hipoteczny? Sprawdź, co możesz dobrać w ramach dodatkowych produktów

Z drugiej strony, z podwyższeniem stawki procentowej prowizji możesz się spotkać wówczas, gdy masz zbyt niski wkład własny lub nie tak dobrą zdolność kredytową. W tej sytuacji wyższa opłata będzie miała na celu zrekompensować bankowi wyższe ryzyko udzielenia Ci finansowania.

Prowizja za kredyt w różnych bankach

Każdy bank ma inne zasady naliczania prowizji przy kredytach różnego rodzaju. Właśnie dlatego przed zaciągnięciem zobowiązania warto sprawdzić i porównać stawki w poszczególnych instytucjach. Musisz też mieć świadomość, że w tej samej placówce inne będą prowizje bankowe dla kredytu hipotecznego, a inne w przypadku kredytu gotówkowego.

Zatem ile wynosi prowizja od kredytu w różnych bankach? Z poniższej tabeli dowiesz się, ile wyniesie prowizja dla banku za udzielenie kredytu gotówkowego i hipotecznego w wybranych instytucjach. Pod uwagę wzięliśmy produkty dla klientów indywidualnych i uwzględniliśmy aktualne promocje.

Stawki obowiązujące na dzień 03.03.2022 r.

Kredyt bez prowizji – gdzie szukać?

Wiele banków proponuje kredyt gotówkowy bez prowizji, a nawet kredyt hipoteczny z prowizją 0%. Najczęściej są to oferty promocyjne, które mają zachęcić klientów do skorzystania z usług danej instytucji. Należy uważnie czytać warunki takich promocji, ponieważ zazwyczaj aby z nich skorzystać, należy spełnić dodatkowe wymagania, np. założyć konto osobiste w danym banku albo wykupić ubezpieczenie.

Prowizja 0 proc. bywa też zwyczajnie kompensowana przez banki poprzez podwyższenie innych opłat np. marży kredytu, która przekłada się na wyższe oprocentowanie.

Zdarza się jednak, że kredyt bez prowizji jest rzeczywiście znacznie tańszy od konkurencyjnych produktów oferowanych aktualnie na rynku. Właśnie dlatego warto porównywać oferty kredytów według RRSO, czyli rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania, która odzwierciedla wszystkie koszty zaciągnięcia zobowiązania.

W takim porównaniu ofert pomaga bardzo kalkulator kredytowy online. Wystarczy w nim wpisać kwotę pożyczki oraz okres jej spłaty, aby szybko poznać konkretne koszty jej zaciągnięcia w poszczególnych bankach, w tym również wysokość prowizji.