Co to jest dyskonto?

W nazwie sieci sklepów z logo przedstawiającym wesołego owada znajdziemy określenie „dyskont”. Czy ma ono cokolwiek wspólnego z pojęciem bankowym „dyskonto”? Co ono oznacza i jak poprawnie należy je interpretować? Sprawdź to razem z nami.

Dyskonto – definicja

Słownik finansowy zawiera wiele różnych pojęć, które są niezrozumiałe dla laików. Takim słowem może być „dyskonto”. Co to jest dyskonto? Według encyklopedii to potrącenie dokonywane przez bank w ramach sumy nominalnej weksli lub innych papierów wartościowych w wypadku ich odkupienia przed terminem płatności. Można powiedzieć w skrócie, że dyskonto to suma potrącenia dokonywanego przez bank.

Dyskonto definiowane bywa również jako metoda oprocentowania papierów dłużnych, jakimi są obligacje. Polega w praktyce na tym, że ty jako inwestor kupujesz obligację za cenę z dyskontem, a po terminie wykupu papieru wartościowego dostajesz pełną wartość nominalną takiego instrumentu.

Takie tłumaczenie nie do końca jednak wyczerpuje definicję, ponieważ jest ono pojęciem wieloznacznym. W zależności od tego, z jakim rodzajem dyskonta mamy do czynienia, inaczej będzie ono definiowane.

Na czym polega dyskontowanie?

Dyskontowanie jest procesem polegającym na obliczaniu wartości bieżącej kwoty pieniędzy na podstawie jej wartości w określonym momencie w przyszłości. Podobnie jak kapitalizacja, to pojęcie ściśle powiązane z wartością pieniądza w czasie. Wartość ta może być w przyszłości wyższa lub niższa w zależności od operacji, jaką wykonasz.

Odwrotnością jest kapitalizacja, odpowiadająca na pytanie, ile otrzymasz pieniędzy w przyszłości, jeśli w danym momencie zainwestujesz określoną kwotę. Dyskontowanie polega na czymś zgoła odwrotnym. Pokazuje ono, ile dana kwota zainwestowana w przyszłości warta jest dzisiaj. Można pokusić się o stwierdzenie, że w dyskontowaniu wycenia się przyszłość.

Stopa dyskontowa – co warto wiedzieć?

Pojęciu „dyskonto” często towarzyszy również termin „stopa dyskontowa”. To inaczej stopa procentowa wykorzystywana do obliczania kwoty dyskonta. Możesz też spotkać się z wyjaśnieniem, że stopa dyskontowa jest stopą zrzeczenia się przyszłych środków finansowych na rzecz tych, które pozostają aktualnie dostępne. Obrazuje ona stosunek, w jakim przyszły kapitał zrównuje swoją efektywną wartość z kapitałem bieżącym.

Jeśli chcesz określić wartość procentową stopy dyskonta, musisz obliczyć stosunek kwoty dyskonta do wartości przyszłej kapitału. Wynik obliczeń podajesz w procentach.

Stopa dyskonta to nie to samo co stopa dyskontowa. Ta ostatnia jest jedną z głównych stóp procentowych ustalanych przez Radę Polityki Pieniężnej działającą przy Narodowym Banku Polskim. Wśród głównych stóp procentowych NBP są:

• stopa lombardowa,
• stopa redyskontowa,
• stopa dyskontowa,
• stopa referencyjna,
• stopa depozytowa.

Wszystkie te stopy referencyjne NBP są narzędziami, które pozwalają kontrolować ilość pieniędzy na rynku. Za ich pośrednictwem NBP prowadzi politykę pieniężną w Polsce.

Stopa dyskonta weksli jest stopą procentową NBP, którą nalicza się w momencie przyjęcia przez dany bank centralny weksla. Wiąże się z nią stopa redyskontowa, nazywana stopą redyskontową weksli. To kolejny instrument banku centralnego służący do obliczania ceny, po której NBP przyjmuje weksle od banków komercyjnych. Powinieneś wiedzieć, że weksle te muszą spełniać określone warunki. NBP przyjmuje weksle do redyskonta.

Dyskonto i jego rodzaje

Wiesz już, że dyskonto nie jest jednoznacznym pojęciem i możesz rozumieć je na wiele różnych sposobów – w zależności od tego, z jakim rodzajem dyskonta masz w danej chwili do czynienia. Zasadniczo w terminologii finansowej można wymienić trzy podstawowe rodzaje dyskonta:

• finansowe,
• handlowe,
• weksla.

Każde z tych pojęć znajduje zastosowanie w wielu różnych sytuacjach.

Dyskonto finansowe

Dyskonto finansowe stanowi metodę obliczania wartości obecnej kapitału na podstawie jego oczekiwanej wartości przyszłej. Najczęściej będziesz mieć do czynienia właśnie z dyskontem finansowym.

Dyskonto handlowe

Przez pojęcie „dyskonto handlowe” powinno się rozumieć opłatę uiszczaną się z tytułu udzielonej pożyczki i obliczaną na podstawie kwoty, jaką dłużnik zwróci po pewnym czasie i zapłaci w chwili otrzymania zobowiązania. Na ogół dyskonto handlowe jest płacone z góry i bywa nazywane procentem płatnym z góry.

Jeśli chcesz obliczyć, ile wyniesie dyskonto handlowe, to musisz wyliczyć iloczyn wartości nominalnej pożyczki, rocznej stopy dyskontowej i czasu liczonego od momentu otrzymania do zwrotu pożyczki, ujętego w latach.

Dyskonto handlowe stosowane jest w wielu różnych sytuacjach, przede wszystkim w rachunku weksli i bonów skarbowych. Dyskonto handlowe to jednak nie to samo co dyskonto rzeczywiste.

Dyskonto weksla       

Trzecim często spotykanym w praktyce finansowej jest dyskonto weksla, czyli inaczej kwota potrącana przez bank z uwagi na nabycie weksla handlowego przed terminem jego płatności. Kwota dyskonta weksla w takim przypadku uzależniona jest od liczby dni pomiędzy momentem złożenia weksla do dyskonta w banku a dniem poprzedzającym jego płatność. W przypadku zwrotnego poszukiwania przed terminem płatności potrąca się dyskonto od sumy wekslowej, obliczanej według stopy dyskontowej Narodowego Banku Polskiego (ustalanej przez Radę Polityki Pieniężnej).

Dyskonto weksla możesz rozumieć jako zakup weksla przez bank przed terminem jego płatności, po cenie, która zostanie pomniejszona o kwotę odsetek dyskontowych, nazywanych również po prostu dyskontem. Wysokość potrąceń dokonywanych przez bank uzależniona jest od wysokości stopy dyskontowej oraz liczby dni, które minęły od daty przyjęcia weksla do dnia jego płatności.

Przeczytaj dodatkowo: Pożyczka na weksel - czy warto z niej skorzystać?

Jak obliczyć dyskontowanie?

Chcesz dowiedzieć się, jak obliczyć dyskonto? Pomoże Ci w tym z pewnością wzór. Przy dyskontowaniu obliczasz tak naprawdę wartość bieżącą kapitału, a bazą dla twoich obliczeń jest wartość kapitału końcowego. W zależności od tego, czy masz do czynienia ze stałym oprocentowaniem i z kapitalizacją na koniec okresu trwania inwestycji, wzór na dyskontowanie będzie inny.

Jeśli chodzi o wzór na dyskonto jednorazowej wpłaty przy stałym oprocentowaniu prostym, to wówczas przy obliczaniu dyskonta stosujesz wzór:

PV= FV*[1/(1+nr)]

• PV – to wartość bieżąca kapitału końcowego,
• FV – kapitał końcowy,
• n – czas oprocentowania w latach,
• r – nominalna stopa procentowa oprocentowania prostego.

Inaczej jednak obliczasz dyskonto proste i składane. Jeśli masz do czynienia z dyskontem jednorazowej wpłaty przy kapitalizacji odsetek na koniec roku odsetkowego, to wzór będzie wyglądał następująco:

PV= FV*[1/(1+r)ⁿ]

Jeszcze inaczej obliczysz dyskonto jednorazowej wpłaty przy kapitalizacji odsetek w trakcie roku odsetkowego:

PV = FV*[1/(1+r/m)^m+n]

Przy czym „m” to liczba okresów kapitalizacji odsetek w ciągu roku odsetkowego.

To może ci się przydać: Czy można kupić obligacje z dyskontem?