Glikemia
Glikemia oznacza stężenie glukozy, czyli cukru, we krwi. To jedno z podstawowych badań laboratoryjnych zlecanych przez lekarzy. Wykorzystuje się je przede wszystkim w diagnostyce cukrzycy, która coraz mocniej szerzy się w społeczeństwie. Specjaliści zalecają profilaktyczne badanie poziomu glukozy osobom zdrowym średnio raz do roku. Dzięki temu możliwe jest wychwycenie nieprawidłowości w jej stężeniu na wczesnym etapie. Oznaczenie stężenia glukozy znajduje się też wśród badań przeprowadzanych u kobiet ciężarnych.
Glikemia wyrażona może być w dwóch jednostkach – mmol/l lub mg/dl. Aby przeliczyć jej wartości z jednej jednostki na drugą, stosuje się przelicznik 1 mmol/l = 18 mg/dl. Jeśli w badaniu glikemii zostanie wskazany za niski poziom glukozy, lekarz stwierdza hipoglikemię, w przypadku za wysokiego stężenia cukru mówi się o hiperglikemii.
Wśród objawów mogących sugerować zaburzenia poziomu glukozy we krwi eksperci wymieniają:
- wzmożone pragnienie,
- nadmierny apetyt,
- częste oddawanie moczu,
- osłabienie organizmu,
- senność,
- problemy dermatologiczne,
- częste infekcje.
Jak już wspomniano, glikemia badana jest z krwi. Lekarz może zlecić jej oznaczenie na czczo (8-14 godzin od ostatniego posiłku), wykonanie badania tzw. glikemii przygodnej o dowolnej porze dnia, bez względu na spożyty posiłek, czy 120 minut po spożyciu roztworu glukozy.
Normy glikemii w poszczególnych badaniach przedstawiają się następująco:
- glikemia przygodna: ≥ 200 mg/dl (≥ 11,1 mmol/l) oznacza cukrzycę, pod warunkiem obecności jej typowych objawów (np. nadmiernego pragnienia),
- glikemia na czczo: 70–99 mg/dl (3,9–5, 5 mmol/l) prawidłowa wartość, 100–125 mg/dl (5,6–6,9 mmol/l) nieprawidłowa wartość, ≥ 126 mg/dl (≥ 7,0 mmol/l) oznacza cukrzycę,
- glikemia po doustnym teście tolerancji glukozy (OGTT): < 140 mg/dl (< 7,8 mmol/l) prawidłowa wartość, 140–199 mg/dl (7,8–11,1 mmol/l) nieprawidłowa wartość, ≥ 200 mg/dl (≥ 11,1 mmol/l) oznacza cukrzycę.
Normy te prezentują się inaczej u kobiet spodziewających się dziecka.