Nowy, nietoksyczny utrwalacz histopatologiczny jest bezpieczniejszy dla klinicystów i środowiska.

Zdrowie

Formalina, nasycony roztwór wodny o 37 % stężeniu formaldehydu, jest powszechnie wykorzystywana do utrwalania próbek przeznaczonych do histopatologii – badania tkanek biologicznych pod mikroskopem. Pobrana podczas biopsji lub operacji próbka tkanki jest konserwowana w formalinie, która zabezpiecza ją do dalszych etapów badania. „Utrwalacz ten jest jednak toksyczny, rakotwórczy i mutagenny”, mówi Benedetta Bussolati, badaczka w ADDAX Biosciences, przedsiębiorstwie typu spin-off wydzielonym z Uniwersytetu Turyńskiego „Formalina jest wysoce niebezpieczna dla użytkownika, a po utylizacji także dla środowiska”. Dzięki wsparciu finansowanego przez UE projektu GAF, naukowcy z ADDAX Biosciences pracują nad nietoksycznym utrwalaczem histologicznym, który zastąpi wykorzystywaną obecnie formalinę i będzie gwarantował tę samą precyzję diagnostyczną. „Chcemy zrewolucjonizować rynek utrwalaczy, wprowadzając innowacyjny odczynnik zapewniający optymalne utrwalenie na poziomie strukturalnym i cząsteczkowym”, dodaje Bussolati, która pełniła rolę koordynatorki projektu.

Udowodniona skuteczność diagnostyki

Projekt obejmował przygotowanie i przeprowadzenie walidacji utrwalacza Glyoxal Acid-Free (GAF). „Celem badania było udowodnienie skuteczności diagnostycznej tego nietoksycznego rozwiązania stworzonego z myślą o naszych głównych odbiorcach, czyli szpitalach, klinikach i laboratoriach”, wyjaśnia Bussolati. Kontrolę nad wieloośrodkowym, otwartym, porównawczym badaniem nie mniejszej skuteczności sprawowała niezależna organizacja prowadząca badania naukowe na zlecenie. Skupiono się na najczęściej wykonywanych w celach diagnostycznych rodzajach biopsji, takich jak biopsja piersi, prostaty, okrężnicy, endometrium i płuc. „Z tego, co wiemy, jest to pierwsze kontrolowane i certyfikowane międzynarodowe badanie porównujące nowy utrwalacz histologiczny z formaliną”, zauważa Bussolati. Pomimo opóźnienia wywołanego pandemią COVID-19 badanie znajduje się teraz na zaawansowanym stadium. Jak informuje Bussolati, naukowcy zebrali dane dotyczące 50 % przypadków, które są teraz oceniane metodą ślepej próby na potrzeby analizy pośredniej. „Wyniki te, które zostaną opublikowane i zaprezentowane na międzynarodowych kongresach medycznych, dowiodą skuteczności utrwalacza GAF i rozwieją wątpliwości dotyczące tego produktu”, dodaje Bussolati.

Niezwykle pozytywny wpływ społeczno-gospodarczy

Chociaż prace nadal trwają, Bussolati jest przekonana, że proponowany przez zespół nietoksyczny i nierakotwórczy utrwalacz stopniowo zastąpi formalinę, w efekcie przyczyniając się do poprawy zdrowia i samopoczucia pracowników służby zdrowia, pacjentów i środowiska. „Nasze rozwiązanie zmniejsza niebezpieczeństwo związane ze stosowaniem formaliny, takie jak ryzyko rozwoju nowotworu, chorób układu oddechowego, egzemy i podrażnienia oczu”, mówi Bussolati. „Co jednak najważniejsze, nie odbije się to na precyzji diagnozy, którą zapewnia optymalne utrwalenie tkanek na poziomie strukturalnym i cząsteczkowym”. Formalina jest wykorzystywana w wielu różnych sektorach, dlatego Bussolati dodaje, że naukowcy badają także potencjalne zastosowania GAF poza medycyną. „Opieramy się na założeniu, że należy zapewnić bezpieczeństwo w miejscu pracy. Istnieją rozwiązania, które mogą to umożliwić i to bez pogorszenia skuteczności technicznej, a nasz projekt jest tego idealnym przykładem”, podsumowuje.

Słowa kluczowe

GAF, formalina, histologia, utrwalacz, szpitale, biopsje, opieka zdrowotna