Na terenie gminy prawną ochroną, poprzez wpisanie do rejestru zabytków objęto następujące obiekty i założenia:

Bytnica:       -   dwór, nr rejestru 730,,

          -    kościół p.w.św. Piotra i Pawła, nr rejestru 728,

          -    plebania, nr rejestru 729,

Budachów   -    kuźnia, nr rejestru 727,

                    -    dom winiarski, nr rejestru 463 /przeniesiony do Ochli/

                    -    park, nr rejestru 2926,

Grabin         -    dwór Żychlińskich, nr rejestru2124,

                    -    kościół filialny p.w. św. Jana Chrzciciela, nr rejestru 2123,

                    -    park dworski, nr rejestru 3235,

Gryżyna      -    pałac, nr rejestru 3018,

                    -    park pałacowy wraz z kaplicą-mauzoleum, nr rejestru 3219,

Drzewica     -    stanowisko archeologiczne nr 6, nr rejestru 597,

Zasoby objęte ewidencją na terenie gminy to:

Bytnica        -    domy nr 5, 7-9, 11-16, 18-21, 24-27, 30-32, 34, 35, 37, 38, 47-52,

                    -    budynki gospodarcze przy domach nr 3, 10, 20, 24, 25, 32, 47÷ 49,

                    -    stodoły przy domach nr 13, 18, 21, 39,

                    -    układ przestrzenny /ulicówka/,

Budachów   -    układ przestrzenny /owalnica/,

Dobrosułów -   układ przestrzenny /ulicowo-placowy/,

Drzewica     -    układ przestrzenny /ulicówka/,

Grabowo      -    folwark,

Głębokie      -    układ przestrzenny /rzędówka/,

Gryżyna       -    układ przestrzenny /owalnica, układ zwarty/

          -    domy nr 2a, 3-5, 9-21, 24, 24aI, 24aII, 25, 26, 29, 31, 32, 33a, 36, 40,

                                -    budynki gospodarcze przy domu nr 5, 8, 12, 14, 15-17, 21, 24-26, 29, 30, 32, 33a, 34, 35, 40, dwa bez numeru,

                               -    stodoły przy domach nr 6, 13, 18,18-21, 26, 28, 30,

                               -    mauzoleum,

                               -    pałac,

                               -    park krajobrazowy,

                               -    układ przestrzenny /wielodrożnica/

Kępiny         -    osada folwarczna

Łasiczyn      -    folwark,

            Pliszka         -    osada w typie małej ulicówki

Przewodowo -   osada folwarczna

Smolary Bytnickie -  osada leśna

Struga          -    układ przestrzenny /owalnica/

Na terenie gminy rozpoznane są następujące obszary skupisk archeologicznych:

Dobrosułów

-  2 stanowiska – ślad osadniczy /późne średniowiecze/

-  2 stanowiska – osada /późne średniowiecze/,

-  stanowisko – ślad osadniczy /pradzieje/, ślad osadniczy /kultura łużycka/, ślad osadniczy /późne średniowiecze -nowożytność/,

-  stanowisko – ślad osadniczy /pradzieje/, ślad osadniczy /okres wpływów rzymskich/, osada /późne średniowiecze/, cmentarzysko,

Gryżyna

- 3 stanowiska śladów osadniczych /późne średniowiecze – nowożytność/,

Budachów

- stanowisko – cmentarzysko /okres wpływów rzymskich/,  cmentarzysko /epoka brązu/,

-   stanowisko – cmentarzysko /epoka brązu/,

-   stanowisko – cmentarzysko / ? /,

-    stanowisko – cmentarzysko / ? /,

-   stanowisko – ślad osadniczy /pradzieje/, punkt osadniczy / późne średniowiecze – nowożytność/,

-   stanowisko – ślad osadniczy /późne średniowiecze- nowożytność/,

-   stanowisko – punkt osadniczy /późne średniowiecze, nowożytność/,

-   stanowisko – ślad osadniczy /późne średniowiecze/,

-  stanowisko – ślad osadniczy /kultura łużycka/, punkt osadniczy /późne średniowiecze-nowożytność/,

-   stanowisko – moneta /okres wpływów rzymskich/,

Bytnica

Głębokie

- 2 stanowiska - punkt osadniczy /późne średniowiecze – nowożytność/,

-  2 stanowiska - ślad osadniczy /pradzieje/, ślad osadniczy /późne średniowiecze – nowożytność/,

-   stanowisko – osada /epoka kamienia/,

-   stanowisko – osada / ? /, osada /epoka brązu/,

- stanowisko - ślad osadniczy /wczesne średniowiecze/, ślad osadniczy /późne średniowiecze/,

-   stanowisko - ślad osadniczy /pradzieje, późne średniowiecze/,

-  stanowisko – ślad osadniczy /kultura łużycka/, punkt osadniczy /wczesne średniowiecze/, ślad osadniczy /kultura łużycka/,

-  stanowisko – osada /kultura łużycka/, osada /okres wpływów rzymskich/,

-   stanowisko – osada /kultura łużycka/,

- stanowisko - ślad osadniczy /wczesne średniowiecze/, ślad osadniczy /późne średniowiecze – nowożytność/,

-  stanowisko - osada /okres wpływów rzymskich/, punkt osadniczy /okres wpływów rzymskich/, ślad osadniczy /pradzieje/, ślad osadniczy /późne średniowiecze - nowożytność/,

-  stanowisko – osada /okres wpływów rzymskich/, ślad osadniczy  /późne średniowiecze/,

-  2 stanowiska – cmentarzysko /epoka brązu/,

-   stanowisko – punkt osadniczy /epoka kamienia/,

-  2 stanowiska – punkt osadniczy /późne średniowiecze, nowożytność/,

-   stanowisko – punkt osadniczy /późne średniowiecze/,

-  stanowisko – punkt osadniczy /epoka kamienia/, punkt osadniczy /epoka brązu/, osada /kultura łużycka/,

Grabin

-   3 stanowiska - ślad osadniczy /epoka kamienia/,

-   stanowisko - ślad osadniczy /epoka kamienia, późne średniowiecze /,

-   4 stanowiska - ślad osadniczy /pradzieje, późne średniowiecze /,

-  stanowisko - ślad osadniczy /epoka kamienia, pradzieje, późne średniowiecze /,

-   stanowisko - osada /holsztyńska, późne średniowiecze/,

-   stanowisko - dwa ślady osadnicze /epoka brązu, pradzieje/, punkt osadniczy / późne średniowiecze/,

-  stanowisko - ślad osadniczy /pradzieje/, ślad osadniczy /wczesne średniowiecze/, osada /późne średniowiecze/,

- stanowisko - ślad osadniczy /pradzieje/, osada /późne średniowiecze - nowożytność/,

Drzewica

-  stanowisko - ślad osadniczy /okres wpływów rzymskich/, punkt osadniczy /okres wpływów rzymskich/, ślad osadniczy /późne średniowiecze/,

-   stanowisko – osada /okres wpływów rzymskich/, punkt osadniczy /okres wpływów rzymskich/,

-   stanowisko – osada /okres wpływów rzymskich/, punkt osadniczy /wczesne średniowiecze/, osada /okres wpływów rzymskich/, ślad osadniczy /późne średniowiecze/,

-  stanowisko – osada /okres wpływów rzymskich/, ślad osadniczy /epoka kamienia/, punkt osadniczy /okres halsztecki/, punkt osadniczy /okres lateński/, ślad osadniczy /późne średniowiecze/,

-  stanowisko – osada /epoka kamienia/, osada /epoka brązu/, punkt osadniczy /wczesne średniowiecze/, punkt osadniczy /pradzieje/, punkt osadniczy /kultura łużycka/, punkt osadniczy /wczesne średniowiecze/, ślad osadniczy /późne średniowiecze/,

-   stanowisko – osada /epoka brązu /, osada /okres halsztecki/, osada /okres wpływów rzymskich/, osada /okres lateński/, osada /wczesne średniowiecze/, ślad osadniczy /kultura łużycka/, ślad osadniczy / późne średniowiecze - nowożytność/,

-  stanowisko – ślad osadniczy /epoka kamienia/, punkt osadniczy /pradzieje/, punkt osadniczy /okres halsztecki/, punkt osadniczy /okres lateński/, punkt osadniczy /późne średniowiecze - nowożytność/,

-  stanowisko – punkt osadniczy /pradzieje/, ślad osadniczy /kultura łużycka/, ślad osadniczy /wczesne średniowiecze/, ślad osadniczy /późne średniowiecze - nowożytność/,

-   stanowisko – ślad osadniczy /późne średniowiecze - nowożytność/,

- stanowisko – osada /okres halsztecki/, cmentarzysko / kultura łużycka/,