Zaświadczenie o niekaralności – w tych sytuacjach się przyda
Coraz częściej zdarza się, że pracodawca wymaga od aplikanta przedstawienia dokumentu o niekaralności. W niektórych zawodach jest to warunek konieczny, by przystąpić do procesu rekrutacyjnego. Czym jest, jak go zdobyć i gdzie uzyskać wspomnianą niekaralność? Odpowiedzi na te, a także wiele innych pytań można znaleźć w poniższym tekście.
- Niekaralność to niejako status potwierdzający nieskazitelność i wiarygodność kandydata o pracę. W ten sposób pracodawca może zweryfikować sytuację prawną danej osoby i mieć pewność dotyczącą jej przeszłości
- Zgodnie z definicją słowa, zaświadczenie o niekaralności to dokument potwierdzający, że dana osoba nie została skazana wyrokiem sądu i nie znajduje się w Krajowym Rejestrze Karnym
- Dla niektórych kandydatów uzyskanie zaświadczenia o niekaralności jest kluczowe do otrzymania wymarzonej pracy. W Kodeksie Pracy ściśle określono informacje na temat zawodów, w których obowiązkowo należy przedstawić taki dokument przed rozpoczęciem zatrudnienia
Statystyki dają wyraźnie do zrozumienia, że w Polsce z roku na rok maleje liczba osób osądzonych prawomocnie. Nie jest to jednak argument, dla którego przepisy prawa miałyby ulec zmianie. Zgodnie z aktualnymi rozporządzeniami, by ubiegać się o niektóre stanowiska, należy posiadać dokument o swojej niekaralności. Do takich zawodów należą m.in. strażak, licencjonowany pracownik ochrony czy nauczyciel. Należy jednak pamiętać, że coraz więcej firm zabezpiecza się i w swoich wymaganiach uznaje taki dokument za konieczny. Zaświadczenie o niekaralności nie dotyczy wyłącznie przypadków, w których dana osoba ubiega się o pracę. O takie informacje można również aspirować, w celu sprawdzenia, czy obywatel znajduje się w Krajowym Rejestrze Karnym.
Niekaralność – co to znaczy?
Niekaralność to niejako status potwierdzający nieskazitelność i wiarygodność kandydata o pracę. W ten sposób pracodawca może zweryfikować sytuację prawną danej osoby i mieć pewność dotyczącą jej przeszłości. Do wykroczeń, które nie uprawniają do otrzymania niekaralności, zalicza się m.in. prawomocne skazania za przestępstwa, np. przestępstwa skarbowe, postępowania prawomocne warunkowo umorzonych spraw o przestępstwa, czy informacje o tymczasowym aresztowaniu. Nie we wszystkich przypadkach jest to wymóg danego przedsiębiorstwa, a przymus ustanowiony przepisami prawa. Coraz więcej pracodawców, w celu znalezienia uczciwego kandydata, wymaga takiego zaświadczenia.
Zobacz także: Wypowiedzenie umowy o pracę - jak zrobić to poprawnie
Zaświadczenie niekaralności
Zgodnie z definicją słowa, zaświadczenie o niekaralności to dokument potwierdzający, że dana osoba nie została skazana wyrokiem sądu i nie znajduje się w Krajowym Rejestrze Karnym. Wszystkie osoby osądzone zostają wpisane do wspomnianego rejestru, który prowadzony jest przez Ministra Sprawiedliwości. O uzyskanie takiego dokumentu można starać się w dowolnym momencie i może zrobić to każdy obywatel. Do otrzymania potwierdzenia o niekaralności w pierwszej kolejności należy złożyć odpowiedni wniosek – zwykle jest on odpłatny, jednak osoby starające się np. o wolontariat przy pracy z dziećmi i młodzieżą, mogą uzyskać taki dokument zupełnie za darmo.
Co musi zawierać wniosek o niekaralność?
Wniosek, który należy złożyć, aby ubiegać się o zaświadczenie niekaralności, jest łatwy i przejrzysty. Czas jego wypełnienia nie powinien zająć więcej niż kilka minut. W trakcie uzupełniania takiego formularza trzeba podać swoje podstawowe dane (imię, nazwisko, imiona rodziców, miejsce i data urodzenia, obywatelstwo i PESEL), ale również na inne informacje. Największe problemy sprawia jeden z punktów, który mówi o wskazaniu szczegółów o postępowaniu danej osoby. Dotyczy to jednak sytuacji, gdy o zaświadczenie stara się osoba trzecia.
Z zapytaniem o udzielenie informacji z Krajowego Rejestru Sądowego może wystąpić pracodawca w odniesieniu do swojego pracownika, ale tylko pod warunkiem, że we wspomnianej rubryce wskaże przepis prawa, z którego wynika wymóg niekaralności pracownika. Oprócz tego należy uzupełnić rodzaj danych, które mają być przedmiotem informacji. A konkretnie jest to zapytanie o to, czy wniosek ma charakter kartoteki karnej, kartoteki nieletnich czy kartoteki osób pozbawionych wolności lub poszukiwanych listem gończym. Po wypełnieniu w prawidłowy sposób wniosku można uzyskać dokument o niekaralności.
W jaki sposób uzyskać dokument o niekaralności?
Uzyskanie zaświadczenia niekaralności jest stosunkowo łatwe i można zrobić to na dwa sposoby. Jednym z nich jest tradycyjne uzyskanie takiego dokumentu poprzez wizytę w dowolnym punkcie informacyjnym Krajowego Rejestru Sądowego. Jeśli dana osoba nie widnieje w Krajowym Rejestrze Karnym, po wcześniejszym złożeniu wniosku i uiszczeniu opłaty w wysokości 30 złotych, otrzymuje poświadczenie o swojej niekaralności, zazwyczaj już w dniu złożenia wniosku. Takie zaświadczenie można uzyskać także bez wychodzenia z domu, przez Internet. Wówczas potrzebnym narzędziem będzie profil zaufany lub komercyjny certyfikat kwalifikowany. W takim przypadku można złożyć wniosek na stronie Krajowego Rejestru Karnego. Forma on-line należy do dużo wygodniejszej opcji, ale i tańszej. Usługa kosztuje jedynie 20 złotych, lecz w takiej sytuacji okres oczekiwania na zaświadczenie to ok. siedmiu dni roboczych.
Zobacz także: Ubezpieczenia od utraty pracy – jak zapewnić sobie ochronę na wypadek zniknięcia źródła dochodów?
W jakich zawodach wymagana jest niekaralność?
Dla niektórych kandydatów uzyskanie zaświadczenia o niekaralności jest kluczowe do otrzymania wymarzonej pracy. W Kodeksie Pracy ściśle określono informacje na temat zawodów, w których obowiązkowo należy przedstawić taki dokument przed rozpoczęciem zatrudnienia. Zaświadczenie o niekaralności musi przedstawić kandydat na: policjanta, nauczyciela, sędziego, pracownika ochrony, agenta ubezpieczeniowego, pracownika straży granicznej, prokuratora, komornika czy wychowawcę podczas kolonii. Łatwo dostrzec, że większość zawodów związana jest z opieką nad dziećmi lub pracą państwową. Nie można również wykluczać, że dane przedsiębiorstwo zażyczy sobie takiego dokumentu podczas procesu zatrudniania. Warto mieć to na uwadze w przypadku aplikowania do innych specjalizacji, szczególnie pracy, w której należy być odpowiedzialnym za majątek spółki.