Wodnisty katar – jak się go pozbyć?

Wodnisty katar lejący się z nosa świadczy najczęściej o infekcji wirusowej lub alergii, u niemowlaka może być też związany z ząbkowaniem. Na wodnisty katar można stosować inhalacje, wodę morską, leki w tabletkach bądź w sprayu w zależności od wieku pacjenta.

Wodnisty katar – dlaczego się pojawia?

Najczęstszą przyczyną wystąpienia kataru jest infekcja górnych dróg oddechowych. W błonie śluzowej wewnątrz nosa są rzęski. Pełnią one funkcję filtra, który chroni dalsze odcinki dróg oddechowych przed szkodliwymi czynnikami środowiska zewnętrznego, np. przed drobnoustrojami czy alergenami. W momencie kontaktu rzęsek z patogenami dochodzi do wzmożonej produkcji śluzu (tzw. woda z nosa). Śluz ma pochłonąć jak najwięcej zanieczyszczeń i drobnoustrojów i usunąć je na zewnątrz. Jest to swego rodzaju mechanizm obronny. Typowo wodnista wydzielina z nosa świadczy najczęściej (choć nie zawsze) o infekcji wirusowej bądź alergii, natomiast gęsta – o infekcji bakteryjnej. W przypadku infekcji dróg oddechowych wodnistemu katarowi towarzyszyć może gorączka, kichanie, ból głowy. 

Wodnisty katar i kichanie, łzawienie oczu jako objaw alergii

Jeżeli pojawia się wodnisty katar i łzawienie, może być to objaw alergii. W momencie kontaktu organizmu z alergenem (np. pyłkiem traw, drzew, sierścią zwierząt, kurzem) układ odpornościowy  uwalnia mediatory stanów zapalnych, głównie histaminę, która odpowiada za pojawienie się charakterystycznego wodnistego kataru, świądu czy kaszlu.

Wodnisty katar zimą, po jedzeniu

Czasami przyczyna wodnistego kataru jest prozaiczna. Pojawia się on, kiedy wchodzimy zimą z zewnątrz do ciepłego pomieszczenia albo gdy zjemy coś ostrego. Pod wpływem wzrostu temperatury rozszerzają się drobne naczynia krwionośne w nosie i chwilowo zwiększa się ich przepuszczalność.

Co na wodnisty katar?

Leczenie wodnistego kataru zależy przede wszystkim od jego przyczyny. W przypadku wirusowej infekcji zazwyczaj wystarczają powszechnie dostępne preparaty apteczne i domowe sposoby, jak dobre nawodnienie, odpowiednia ilość snu czy spożywanie warzyw i owoców bogatych w witaminę C. Do pozbycia się wodnistego kataru można zastosować również tabletki lub aerozole.

>> Osłabienie po grypie – jak się wzmocnić?

Leki w tabletkach na wodnisty katar

Tabletki na katar zawierają m.in. pseudoefedrynę, która działa obkurczająco na drobne naczynia krwionośne w błonie śluzowej nosa, zmniejszając ich przepuszczalność. Trzeba jednak pamiętać, że pseudoefedryna jest przeciwwskazana dla dzieci poniżej 12. roku życia i preparatów z pseudoefedryną nie powinno się stosować dłużej niż 3-5 dni. Ponadto jest to lek, który może podnosić ciśnienie krwi i uzależniać. Bezpieczniejszą alternatywą są tabletki ziołowe zawierające  korzeń goryczki, kwiat pierwiosnka, ziele szczawiu, kwiat bzu czarnego lub ziele werbeny. Mogą je stosować dzieci od 6. roku życia.

Tabletki na wodnisty katar alergiczny

Jeśli podejrzewamy, że przyczyną wodnistego kataru jest alergia, najlepiej udać się do lekarza, który zaleci przeprowadzenie odpowiednich testów dokładnie wskazujących, na jakie czynniki jest się uczulonym. Niemniej w aptekach są dostępne tabletki na alergię bez recepty. Zawierają one substancje takie jak:

• cetyryzyna,
• lewocetyryzyna,
• desloratadyna,
• loratadyna,
• feksofenadyna.

W przypadku alergii trzeba pamiętać, aby oprócz przyjmowania leków maksymalnie ograniczyć kontakt z alergenem.

>> Leki przeciwhistaminowe na alergię

Spraye na wodnisty katar

Oprócz tabletek można skorzystać z wielu dostępnych w aptekach preparatów na katar w postaci aerozoli. Zawierają one ksylometazolinę lub oksymetazolinę. Ich działanie polega na obkurczaniu naczyń krwionośnych błony śluzowej nosa, przez co zmniejsza się wysięk. Są to substancje, które mogą podnosić ciśnienie (oksymetazolina w mniejszym stopniu). Ponadto nie powinno się ich przyjmować dłużej niż 7-10 dni, gdyż mogą uszkadzać błonę śluzową, przez co wodnisty katar będzie wracał.
Od niedawna na rynku są dostępne bez recepty preparaty donosowe zawierające glikokortykosteroidy. Mają one działanie przeciwzapalne, dlatego bardzo dobrze sprawdzą się w przypadku silnego nieżytu nosa. Mało inwazyjne i bezpieczne jest stosowanie wody morskiej do nosa w aerozolu – silnie oczyszcza ona nos i zatoki. Te same preparaty sprawdzą się również w łagodzeniu nosowych objawów alergii.

Wodnisty katar u dziecka

Jeżeli u dziecka występuje wodnisty katar i gorączka, ból gardła czy kaszel, najprawdopodobniej mamy do czynienia z infekcją wirusową. Zwykle mija ona w ciągu 7-10 dni. W przypadku nieustępowania gorączki trzeba rozważyć zakażenie bakteryjne. Wodnisty katar u dziecka może także świadczyć o alergii, zwłaszcza jeżeli nie towarzyszą mu inne objawy, jest długotrwały lub pojawia się okresowo.

Co na wodnisty katar u dziecka?

W przypadku dzieci należy skontaktować się z lekarzem, aby jak najszybciej wykluczyć ewentualne zakażenie bakteryjne lub wprowadzić leczenie przeciwalergiczne, zwłaszcza jeżeli poza wodnistym katarem występuje wysoka gorączka.

• Najmłodszym dzieciom, w tym noworodkom i niemowlętom, najbezpieczniej będzie pomóc wodą morską w sprayu. Niektórzy producenci zaznaczają na swoich preparatach, że ich produkt można stosować już od 1. dnia życia.
• Bardzo dobrym rozwiązaniem są inhalacje.
• W przypadku infekcji wirusowej, której objawem jest lejący się katar, starszym dzieciom można w zależności od wieku podać tabletki ziołowe lub te na bazie pseudoefedryny.
• Tabletki na alergię można stosować od 6. roku życia. Lekarz może jednak zaproponować inne leczenie. Od 2. roku życia można zastosować leki przeciwalergiczne w postaci syropów. Niektórzy producenci aerozoli donosowych deklarują też, że ich preparaty mogą być aplikowane dzieciom powyżej 3. miesiąca życia.

Wodnisty katar u niemowlaka

Wodnisty katar u małego dziecka może być związany również z ząbkowaniem. Po pierwsze, ma to związek z osłabionym układem odpornościowym, który proces wyrzynania odbiera jako coś, z czym trzeba walczyć. Po drugie, dziecko w tym czasie ma skłonność do wkładania palców i przedmiotów do buzi, przez co ułatwia przedostanie się różnych drobnoustrojów mogących wywołać infekcję dróg oddechowych.

>> Czerwone policzki u dziecka – kiedy są objawem choroby?