Co to jest recenzja?

Recenzja to krytyczny opis dzieła, np. książki, filmu, spektaklu, imprezy. Posiada elementy sprawozdania, ale do tego ma ocenić recenzowane dzieło – zachęcić lub zniechęcić potencjalnego odbiorcę. Składa się ze wstępu, rozwinięcia i zakończenia, które zawierają następujące informacje:

Wstęp	Najważniejsze informacje o dziele (tytuł, twórcy, gatunek, rok powstania, kraj produkcji itd.). Określenie ogólnej problematyki/tematyki dzieła. Uwaga! Zamieszcza się tylko ogólne informacje. Nie wolno dokładnie streszczać dzieła, aby nie odebrać radości odbiorcy (nie wolno używać tzw. spoilerów).
Rozwinięcie	Dokładne omówienie i ocenienie jego poszczególnych elementów. W przypadku recenzji filmowej omawia się głównie: – grę aktorów, – reżyserię, – zdjęcia i montaż, – efekty dźwiękowe i specjalne. W książce oceniamy: – styl, – język, – fabułę, – konstrukcję bohaterów. Podkreślanie subiektywności wypowiedzi poprzez odpowiednie słownictwo, np.: – moim zdaniem…, – według mnie…, – w mojej ocenie…, – sądzę, że…
Zakończenie	Polecenie lub odradzenie opisywanego dzieła.

Jak napisać recenzję krok po kroku?

Pisząc recenzję, pamiętaj, by we wstępie, rozwinięciu i zakończeniu zawrzeć odpowiednie informacje. Możesz wykorzystać poniższe pomysły zdań, uzupełniając je dodatkowymi informacjami i spostrzeżeniami:

• Wstęp recenzji:
  • Film (tytuł) został wyreżyserowany w (rok powstania) przez (nazwisko reżysera). 
  • Swoją premierę miał (data i miejsce premiery).
  • Powieść (tytuł) została napisana przez (nazwisko autora) w (rok powstania).
  • Wydana została w (rok i miejsce wydania, wydawnictwo).
  • Przedstawia historię/ prezentuje losy/ opowiada o dziejach (ogólny, kilkunastowyrazowy opis fabuły – bez streszczania i wyjawiania zakończenia). 
• Rozwinięcie recenzji:
  • Reżyserię/ scenariusz/ zdjęcia/ efekty specjalne, stworzenie muzyki itp. powierzono (nazwisko reżysera/scenarzysty, operatora kamery itp). Spisał się (twoja opinia o reżyserii/scenariuszu/ zdjęciach, efektach specjalnych, muzyce itp.).
  • Główne role zagrali (nazwiska aktorów i odgrywane przez nich role). Uważam, że (twoja opinia o tym, czy odegrali swoje postacie wiarygodnie czy też zagrali źle).
  • Na uwagę zasługują ścieżka dźwiękowa/ efekty specjalne/ kostiumy itp. autorstwa (nazwiska osób odpowiedzialnych). Były one (twoja opinia na temat wspomnianych elementów).
  • Powieść napisana jest językiem (opis języka, narracji utworu).
  • Ciekawym zabiegiem wykorzystanym przez autora było (opis szczególnej cechy książki, np. forma listów, dwie linie narracyjne, retrospekcja itp.). 
  • Bohaterowie utworu sprawiają wrażenie (twoje spostrzeżenia na temat ich wiarygodności, motywacji, przemyśleń itp.).
  • Nie należy zapomnieć o (szczególne cechy dzieła, np. nowatorskie podejście, wykorzystanie nowych technik, oczekiwania widzów itp.). 
• Zakończenie recenzji:
  • Sądzę, że dzieło (tytuł dzieła) jest godne/ warte / niewarte obejrzenia/polecenia.
  • Moim zdaniem (uzasadnienie, dlaczego warto lub nie warto zapoznać się z recenzowanym utworem).  
  • W mojej ocenie (podsumowanie własnej, subiektywnej opinii o dziele). 

Przykładowa recenzja

Recenzja filmu „Jesteś Bogiem”

       Na film „Jesteś Bogiem”, opowiadający o początkach zespołu Paktofonika, czekało z niecierpliwością wielu ludzi. Do przeniesienia na duży ekran historii Magika, jednego z najbarwniejszych artystów polskiej sceny muzycznej lat ’90, przymierzało się wielu filmowców. 21 września 2012 roku miała miejsce premiera filmu, który opowiada o dwóch ostatnich latach życia Magika, gdy porzuca zespół Kaliber 44 i wspólnie z dwoma innymi raperami zakłada Paktofonikę.

       Reżyserię powierzono Leszkowi Dawidowi, który wcześniej sprawdził się, tworząc filmy „W drodze” i „Ki”. Główne role otrzymali mniej znani aktorzy – Piotra Łuszcza, czyli Magika, zagrał Marcin Kowalczyk i był to jego filmowy debiut. Odtwórca postaci Focusa, Tomasz Schuchard i grający Rahima Dawid Ogrodnik mieli już pewne doświadczenie, jednak nie są jeszcze powszechnie rozpoznawani. Sądzę, że była to znakomita decyzja – dobrze wpłynęła na wiarygodność odgrywanych przez nich ról, widowni zaś nie kojarzyła się z ich dotychczasowym dorobkiem aktorskim. Szczególnie swoją grą zachwycił mnie Marcin Kowalczyk – scena, podczas której na klatce schodowej rapuje utwór „Plus i minus”, była w moim odczuciu mistrzowska. Kowalczykowi w niczym nie ustępowali Ogrodnik i Schuchard. Wszyscy trzej znakomicie wcielili się w swoje role i nie zostali przytłoczeni przez presję, jaka na nich spadła, co zasługuje na naprawdę wielkie uznanie.

       Ważnym elementem dzieła „Jesteś Bogiem” są zdjęcia autorstwa Radosława Ładczuka, dzięki którym Katowice i Mikołów, w powszechnej opinii mało atrakcyjne miasta, zyskały surowy, ale i pociągający urok. Stanowią doskonałe tło dla przedstawianej historii i pomimo szarości miejskiego krajobrazu GOP lat dziewięćdziesiątych, mogą się podobać. Podkreślają rzeczywistość, jaka była udziałem chłopaków z Paktofoniki.

       Na osobną uwagę zasługuje muzyka, film przecież opowiada o jednym z najważniejszych artystów tamtego dziesięciolecia. Tą działką zajęli się Fokus, czyli Wojciech Alszer, oraz Rahim – Sebastian Salbert. Część utworów pochodzi z oryginalnych nagrań Paktofoniki, część zaś stanowią nagrania aktorów.

       „Jesteś Bogiem” to znakomity film nie tylko dla miłośników muzyki hip-hop. Świetnie opowiedziana historia ukazuje po prostu zwykłe życie chłopaków z Katowic i Mikołowa – życie, które jest nam bliskie nie tylko z powodu sąsiedztwa naszych miast. Zmagają się z problemami, które znajome są niejednemu z nas, mają marzenia, pragną lepszego życia. Znakomite zdjęcia, fantastyczna muzyka i prawdziwa historia artysty, który poległ w starciu z szarą rzeczywistością – to jest przepis na prawdziwie dobre kino. Gorąco zachęcam do obejrzenia filmu „Jesteś Bogiem”. Sądzę, że nikt nie wyjdzie z kina obojętny.