Murzynno | wieś, historia, interesujące miejsce

Poland / Kujawsko-Pomorskie / Torun /
 wieś, historia, interesujące miejsce
 Dodaj zdjęcie

Wioska o charakterze rolniczym, która posiada dość bogatą historię. Znaleziska archeologiczne potwierdzają istnienie tutaj bardzo wczesnego osadnictwa (około 2000 lat p.n.e.) oraz, że w tym rejonie przebiegał Szlak Bursztynowy. Na przestrzeni wieków nazwa miejscowości ulegała licznym zmianom, około 1250 roku spotykamy Murin, następnie Moryn (1265), Murinensis (1339), Morin (1404), Murzinow (1413), Mursinow (1495), Murzynno (1505), a pod koniec zaborów nazwę wioski przemianowano na Gros Morin, a w czasie ostatniej wojny Grosmooren.
Pomimo wczesnych śladów osadnictwa pierwsze wzmianki pisane nt. miejscowości, pojawiają się w związku z posiadaniem części wioski przez Krzyżaków. Dokumenty potwierdzają, że w drugiej połowie XIII wieku miało miejsce nabycie przez Zakon Krzyżacki tej części wioski, która należała prawdopodobnie do kolegiaty kruszwickiej. Z tego powodu nie należy utrzymywać, że cała wieś znalazła się w ręku Krzyżackim, podobnie jak Orłowo lub Nieszawa, czyli, że została przekazana zakonowi przez Konrada Mazowieckiego w 1228 r. Z powodu podobieństwa nazw w historii często mylono Murzynno z Murzynowem (w województwie mazowieckim- miejscowość oddalona 20 km od Płocka, położona przy ujściu rzeki Skrwy do Wisły), która na początku była wsią książęcą, czyli zapewne należała do Konrada Mazowieckiego.
Rycerze Krzyżowi pomimo doskonałych walorów obronnych tej miejscowości, która była wówczas otoczona mokradłami, nie utworzyli w Murzynnie zamku o większym znaczeniu obronnym. We wiosce znajdowała się posiadłość ziemska, która posiadała charakter gospodarczy. Przez ponad sto lat wioska podlegała pod komturstwo w nieszawskie i tam była siedziba komtura, czyli tam się znajdował główny zamek. Doszło jedynie do utworzenia przez krótki czas urzędu prokuratora. Przez pewien czas rezydował tu wicekomtur z Nieszawy. Prawdopodobnie rezydował on w dworze o charakterze obronnym. We wiosce mogła być strażnica, lub przymierzano się do budowy zamku, co potwierdza wykopana fosa, która znajduje się na terenie parku wiejskiego.
Po wyparciu Krzyżaków z terenu Kujaw należąca do nich własność ziemska przeszła w posiadanie Króla, który ustanowił w niej starostwo niegrodowe obejmujące siedem wsi. Według słownika geograficznego, wydanego w roku 1885, w tej miejscowości zamieszkiwało 211 katolików, 54 ewangelików i 7 osób wyznania mojżeszowego. Była tu posiadłość ziemska o wielkości 676 hektarów dobrej gleby , w skład której wchodził również folwark w Żyrosławicach i Kleparach. W czasie rozbiorowym majątek ziemski był pod pod nadzorem rządu pruskiego, a około 1900 roku dokonano jego parcelacji. Poza tym we wsi znajdowało się kilka znaczącej wielkości gospodarstw włościańskich oraz duże gospodarstwo proboszczowskie. Należy nadmienić, że choć Murzynno było wioską, to jednak pod koniec rozbiorów bardzo dobrze rozwiniętą. Na przełomie XIX i XX wieku były tu dwie osobne szkoły (jedna dla dzieci katolickich, a druga dla ewangelickich), na miejscu funkcjonował urząd pocztowy i urząd stanu cywilnego, z trzech kierunków doprowadzone były utwardzone drogi, istniała kolej wąskotorowa służąca głównie do przewozu płodów rolnych oraz dokonano imponujących prac melioracyjnych, które w konsekwencji doprowadziły do osuszenia jeziora i rozległych mokradeł.
Według informatora diecezjalnego z 1997 roku, Murzynno od początku XVI wieku stanowi siedzibą parafii katolickiej pod wezwaniem Św. Mateusza Ewangelisty. Początkowo kościół parafialny posiadał siedzibę w oddalonym o 2 km Brannie, gdzie parafia wzmiankowana była od XIII do XX wieku. Początki parafii można związane były z obecnością tutaj osadników niemieckich, dlatego jej zalążek można przesunąć na wiek XIV, choć najpierw może nie była to samodzielna jednostka duszpasterska. W 1404 roku, gdy wielki mistrz Konrad von Jungingen lokował obok Murzynna Nową Wieś (Żyrosławice) i odtąd była tutaj parafia, która objęła dwie wioski. Pierwszy kościół w Murzynnie był drewniany i spłonął przed 1577 rokiem, ale po nim wybudowano następny, a potem jeszcze inny. W roku 1854 na koszt rządu pruskiego, ale przy udziale parafian, powstała tu czwarta lub piąta z kolei świątynia, wykonana z cegły, w stylu barokowym. Kościół ten został następnie rozebrany w okresie międzywojnia, a na jego miejscu w 1935 roku powstał nowy, istniejący do dzisiaj, który stylem nawiązuje do wzorców barokowo-klasycystycznych.
W Murzynnie urodził Kazimierz Grus (1885-1955), rysownik i ilustrator książek, jeden z najpopularniejszych karykaturzystów polskich okresu Mędzywojennego. Tu urodził się również ks. Edmund Boniewicz (1919-2006) – pallotyn, osobisty spowiednik kardynała Stefana Wyszyńskiego i autor kilku książek o miłosierdziu Bożym.
Obecny Kościół pod wezwaniem Świętego Mateusza został pobudowany w 1935 roku. W kruchcie miejscowego kościoła znajduje się kamienna kropielnica, która prawdopodobnie została wykonana ze średniowiecznej chrzcielnicy. Wystrój świątyni jest prawie całkowicie współczesny, ale wykorzystano doń zabytkowe płaskorzeźby (z dawnej ambony), oraz barokowy krzyż.
W parku wiejskim stary jesion - pomnik przyrody, można tam również oglądać pozostałości dawnej fosy zamkowej, oraz wykop w miejscu gdzie były piwnice dawnego pałacu. W obrębie dawnego folwarku rozparcelowanego na początku XX wieku, czyli niedaleko strażnicy OSP, zachowało się kilka dawnych budynków dworskich. We wiosce znajduje się kilka budynków wymurowanych pod koniec XIX, jako mieszkania dla pracowników folwarku. Istnieją do dzisiaj także dwa dawne budynki szkolne wykonane z czerwonej cegły (starszy położony jest tuż obok kościoła) oraz siedziba dawnej poczty.
Miasta w pobliżu:
Współrzędne:   52°51'29"N   18°29'46"E
Ten obiekt został ostatnio modyfikowany 10 lat temu