Uszkodzone kondensatory elektrolityczne na płytach głównych

Uszkodzone kondensatory elektrolityczne na płytach głównych

Uszkodzone kondensatory elektrolityczne na płytach głównych

Brak komentarzy do Uszkodzone kondensatory elektrolityczne na płytach głównych

W impulsowych układach przetwornic zasilających często stosuje się kondensatory elektrolityczne o zmniejszonym ESR. Mają one lepszą odpowiedź przy pracy impulsowej (szybciej reagują na zmiany stabilizowanych napięć oddając lub pobierając energię). Niski ESR jest również wymagany w układach stabilizacji napięcia w przetwornicach zamontowanych na płytach głównych komputerów. Kondensatory elektrolityczne mają jednak poważną wadę – zawierają w sobie elektrolit, którym jest nasączony papier wewnątrz. Przy wyschnięciu lub odparowaniu elektrolitu kondensatory tracą pojemność. Generalnie kondensatorów nie powinno się montować blisko układów mocno się nagrzewających. Jednak, z drugiej strony, znaczne oddalenie ich od tranzystorów kluczujących przetwornic pogarsza parametry pracy (większa rezystancja obwodu). Sytuacja ekstremalna występuje w przetwornicach zasilających procesor komputera. Niskie napięcie i duży pobór prądu przez rdzeń wymusza stosowanie w układach zasilania jak najkrótszych połączeń. Efektem jest umieszczanie przetwornic i kondensatorów filtrujących blisko radiatora procesora. Powoduje to dodatkowe nagrzewanie się kondensatorów pracujących impulsowo. Efektem jest odparowywanie elektrolitu i (o ile jest szczelna) wzrost ciśnienia w obudowie kondensatora. Kondensatory zaczynają puchnąć, aż w końcu eksplodują. Producenci świadomi problemu podczas procesu produkcji specjalnie osłabiają aluminiowy korpus kondensatora tak, żeby niekontrolowaną eksplozję zamienić w delikatne rozszczelnienie obudowy i spadek ciśnienia w środku. Stąd na górze obudowy kondensatora trzy nacięcia w kształcie gwiazdy. Jest to najsłabszy punkt obudowy, dzięki któremu możliwe jest kontrolowane jej rozerwanie i wyrównanie ciśnienia.

20130805965 20130805966 201511031414 201511031415

Kondensator z odparowanym elektrolitem utracił swoje własności i należy go wymienić. Niestety nie każdy uszkodzony będzie spuchnięty lub pęknięty. Kondensatory pracujące w trudnych warunkach, szczególnie te o mniejszej pojemności tracą elektrolit przez nieszczelności od strony wyprowadzeń (często czuć specyficzny zapach elektrolitu podczas ich wylutowywania). Uszkodzenie należy zdiagnozować przy pomocy miernika pojemności i ESR. Najczęściej mierniki te nie wymagają wylutowania testowanego kondensatora z obwodu. W dziale projekty przedstawiam wykonany przeze mnie tester ESR kondensatorów wraz z pełną dokumentacją. Obecnie nie wyobrażam sobie prac serwisowych bez podobnego urządzenia. Uszkodzenia kondensatorów elektrolitycznych stanowią obecnie ponad połowę wszystkich napraw które wykonuję.

Wymiana kondensatorów na płycie głównej nie należy do łatwych. Płyty są sklejane wielowarstwowo i mają dużą bezwładność termiczną. Dodatkowo ścieżki są cienkie i łatwo je uszkodzić grzejąc pad punktowo. Używając za dużo siły możemy nawet wyrwać tuleje metalizującą z otworu! Przy odrobinie wprawy i cierpliwości zazwyczaj udaje się wylutować kondensator bez uszkodzeń obwodu. Tulejki metalizacji otworów należy oczyścić z cyny, a następnie wlutować nowy kondensator o identycznych parametrach. Sprytnym i wygodnym sposobem jest fizyczne zmiażdżenie/rozcięcie kondensatora tak, żeby wysunąć z niego same wyprowadzenia. Wtedy można bezpiecznie je wylutować nagrzewając od strony elementów (można grzać samo wyprowadzenie i ono rozgrzeje cynę w otworze). Operacje ułatwi zrobienie małej kropelki z nowej cyny na padzie. Metoda ta niemal gwarantuje oczyszczenie otworu bez uszkodzenia metalizacji. Niektórzy w ogóle nie usuwają starych wyprowadzeń kondensatora i lutują bezpośrednio do nich nowy. Niestety, pomijając estetykę takiego rozwiązania, kondensator tak wlutowany będzie się poruszał przy drganiu obudowy i wstrząsach co może spowodować pęknięcie spoiwa (szczególnie nieprawidłowo wykonanego cyną bezołowiową). Jednak pomimo wad metoda ta gwarantuje brak uszkodzenia PCB i jest jedynym sensownym wyjściem dla osób mniej wprawionych w lutowaniu.

Related Posts

Leave a comment

You must be logged in to post a comment.

Back to Top